در این برهه وقتی از طرف اعضای خانواده پیشنهادی ارائه می‌شود، طبق سال‌های قبل اولین شهرهایی که نامشان مطرح می‌شود، یا شهرهای شمالی کشور است یا شهرهای بزرگی مثل اصفهان و شیراز؛ دلیل آن نیز کاملا مشخص است و آن اینکه این شهرها بنا به دلایلی از نظر شهرت و مقبولیت نسبت به شهرهای دیگر کشورمان در رده‌های نخست قرار گرفته‌اند و بقیه شهرهای دیگر استان‌ها که از نظر اماکن دیدنی و تفریحی و قدمت تاریخی سابقه بسیاری دارند، از نظرها مخفی مانده‌اند و اینگونه شهرها را تنها مردمان بومی آن شهر می‌شناسند و بس. یکی از این شهرهایی که از نظرها پنهان مانده شهرستان مرند است که در استان آذربایجان شرقی واقع شده و سومین شهر بزرگ این استان بعد از تبریز و مراغه است. مرند از نظر سابقه و پیشینه تاریخی یکی از شهرهای بزرگ استان محسوب می‌شود که در محور ارتباطی اروپا و آسیای میانه قرار گرفته است.
مرند یکی از شهرستان‌هایی است که جزو مناطق نیمه کوهستانی بوده و اطراف آن را کوه‌های سر به فلک کشیده احاطه کرد‌ه‌اند که بلند‌ترین آنها عبارتند از: میشو کوه، علی علمداری، فلک داغی، هرزند داغی و کوه‌کیامکی است. این شهرستان به دلیل کوهستانی بودن آن، دارای تابستان‌هایی معتدل و زمستان‌هایی سرد است که تا 6ماه وجود برف را در دامنه کو‌ه‌هایش حفظ می‌کند. قدمت مرند براساس اسناد اورازتویی و سابقه شهرنشینی تا اواسط هزاره سوم قبل از میلاد می‌رسد، آنچه از نظرات و مدارک باستان‌شناسان و مورخین به دست آمده است، این است که مرند در روزگار پادشاهی « مادها» از رونق بسیاری برخوردار بوده و به دلیل اهمیت خاصی که در ایالت آتورپاتکان داشته، همواره مورد توجه حکومت مرکزی بوده است.
همچنین در دایره‌المعارف آمده است که مرند، مرکز حکومت اقوامی هم در دوره کلده و آشور بوده است، اما در دوره‌ای که به رونق و آبادانی مرند افزوده شد زمانی بود که ایلخانیان در آن حکومت می‌کردند، به طوری که بنای تاریخی کاروانسرای آیراندیبی و قلعه هلاکو در شمال مرند نیز از بناهای اواخر دوره ایلخانی است که کتیبه محراب مسجد جامع مرند شاهد این مدعاست. مرند در تفاوت با دیگر شهرهای استان، بیشتر جنبه تجارتی دارد به طوری که بیشترین پاساژها و مراکز خرید پس از مرکز استان (تبریز) در این شهر واقع است. گفتنی است که بزرگترین و مدرنترین بازار شمال غرب کشور در این شهر قرار دارد.
دیدنی‌های جلفا و مرند
1- مسجد‌بازار: این مسجد که به مسجد بازار معروف است، در مرکز بازار مرند واقع شده و بنای فعلی آن متعلق به دوره قاجار است ولی براساس سنگ نوشته مرمرینی که دارد تعمیر اساسی آن در سال 1268 ه.ق صورت گرفته است، این مسجد دارای 4ستون سنگی 12ضلعی و 9گنبد آجری زیباست و طبق روایات همسر حضرت نوح نیز در این مسجد دفن شده است.
2- مسجد جامع مرند: عمر مسجد جامع مرند طبق آخرین کتیبه مشکوفه به 485 ه.ق یعنی آخرین سال حکومت ملک شاه سلجوقی می‌رسد و بدین ترتیب قدیمی‌ترین بنای سالم آذربایجان محسوب می‌شود. در سال 731ه.ق محراب گچبری شده و بی‌نظیر آن ساخته شده است، بنای اصلی مسجد، کلیسا بوده و به امر دخترترسایی به نام «ماریانا» ساخته شده است، این مسجد هم اکنون شاهد برپایی نماز پرفیض و ملکوتی جمعه است.
3- کاروانسرای ایلخانی یام: مرند به علت قرار گرفتن در سر راه تاریخی ابریشم، صاحب چندین کاروانسرای تاریخی است که کاروانسرای دره دیز آیران دیبی آلاکی و یام از جمله این کاروانسراهاست. کاروانسرای ایلخانی یام در 12کیلومتری مرند واقع شده که در زبان مردم به کاروانسرای عباسی معروف است. این کاروانسرا به دست شاه عباس صفوی تعمیر شده و وصف آن در خاطر اکثر جهانگردان است، این کاروانسرا از سال 1379 بازسازی اساسی شده و در حال حاضر مراحل تجهیز خود را می‌گذراند. قرار است این کاروانسرا و تفرجگاه و پیست اسکی یام به عنوان قطب گردشگری نمونه شمال‌غرب کشور در خدمت ایرانگردان و جهانگردان قرار گیرد.
4 – قلعه تاریخی مرند : قدمت این قلعه با توجه به آثاری که از هزاره چهارم قبل از میلاد از آنجا به دست آمده به 6000سال می‌رسد، بنا به گفته ولادیمیر مینورسکی این قلعه درحمله سارگون دوم پادشاه آشور تخریب شده است. همچنین ویلیاطرجکسون آمریکایی نیز قلعه مرند را باقی‌مانده یکی از آتشکده‌های دوره ساسانیان دانسته و می‌گوید: مرند روزگاری در عهد ساسانیان پایتخت شهر واسپورگان بوده است.
5 – روستای پلکانی زنوزق : این روستا در شهر زنوز مرند واقع شده است که یکی از بزرگترین روستاهای پلکانی کشور است. زنوزق در بین مردم آذربایجان به ماسوله آذربایجان معروف است.
جلفا پیشتر یکی از بخش‌های شهرستان مرند به حساب می‌آمد که هم‌اکنون به دلیل قرار گرفتن در یک منطقه تجاری به شهرستانی مستقل تبدیل شده. در سال‌های اخیر ایجاد تسهیلات در تردد مرزی، تشکیل بازارچه‌های مرزی، وجود گمرک و مبادله کالا و مسافر از طریق این شهر سبب جذب جمعیت و رونق تجارت در آن شده است، وجود گمرک مرزی ایران و آذربایجان در جلفا، این منطقه را به ناحیه‌ای مهاجرپذیر تبدیل کرده است، به شکلی که مردم منطقه براین باورند که: بیشتر افراد جلفا را مهاجرین تشکیل داده‌اند که ا ز شهرستان‌های اطراف به جلفا آمده‌اند و به کارهای تجارت و گمرکی مشغولند. همچنین شهرستان جلفا به دلیل داشتن آثار تاریخی فراوان یکی از شهرستان‌های دیدنی استان محسوب می‌شود که از مهم‌ترین آنها تعدادی را در زیر می‌خوانیم.
6 – کلیسای سنت استپانوس:کلیسای سنت استپانوس در 12کیلومتری غرب شهر جلفا واقع شده است، این کلیسا بعد از قره کلیسا (کلیسای سیاه) در آذربایجان غربی مهم‌ترین کلیسای ارامنه کشور است. این کلیسا مربوط به قرون 10تا12میلادی است، این کلیسای بسیار زیبا و دیدنی در منطقه‌ای سرسبز و ییلاقی در کنار رود ارس قرار دارد. کلیسای سنت استپانوس در دل درختان سر به‌فلک کشیده اطرافش، با آب‌وهوایی بسیار دلپذیر، شاهکاری از هنر معماری را به همه گردشگران داخلی و خارجی نشان می‌دهد و همه را شیفته جمالش می‌کند. این کلیسا یکی از بهترین پیشنهادات برای سفرهای تابستانی است.
7 – جاذبه‌ای به نام آسیاب خرابه: آسیاب خرابه در دامنه شمالی ارتفاعات کوه کیامکی و داخل یکی از دره‌های نزدیک روستای داران قرار گرفته است. اطراف این طبیعت زیبا را درختچه‌های انجیر، زرشک و نسترن‌های وحشی پوشانده است، در محل ریزش آب، گیاهان آبزی و کنار آبزی نظیر خزه، پرسیاوش و بولاغ اوتی روییده است که بر زیبایی‌های آبشار می‌افزاید. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد آبشار آسیاب خرابه آن است که به علت مقاوم نبودن طبقات آهکی، قسمت زیرین آبشار عقب‌نشینی کرده است و بدین‌ترتیب، در این قسمت حفره‌ای زیبا به وجود آمده است. در این حفره درختان بید تنومندی روییده است که سایه‌اندازشان محل مناسبی برای استراحت گردشگران است.
8 – امامزاده سیدمحمد آقای نوجه مهر: این امامزاده در غرب شهر جلفا واقع شده است. امامزاده سیدمحمد در قریه نوجه مهر که طبق شجره‌نامه از نوادگان امام جعفر صادق(ع) بوده در دوران حکومت صفویه زندگی می‌کرد و در همان دوران وفات کرده و در این مکان به خاک سپرده شده است، طبیعت بسیار زیبا و دیدنی این زیارتگاه که در دامنه کوه‌های بلند و در کنار یک رود کوچک که از رود ارس جدا شده است چهره زیبایی به این مکان بخشیده است، همچنین وجود باغات انار و انجیر که در دامنه کو‌هی واقع شده است زیبایی این منطقه را دوچندان کرده است و همین امر باعث شده تا هر ساله هزاران زائر و گردشگر از این مکان مقدس دیدن کنند. داخل این زیارتگاه روبه‌روی کوه‌های سربه فلک کشیده اتاق‌هایی در دو طبقه بنا شده است که مسافران و گردشگران از بودن در آنجا لذت ببرند، در این مکان می‌توان با یک تیر دو نشان زد، هم زیارت هم سیاحت.
