این مناطق بهطور عمده از جمله مراکز تولید بزه کار در کرمان هستند و بسیاری از مجرمان دستگیر شده در حوزه مصرف و توزیع مواد مخدر از ساکنان این مراکزند.
اما به قول معروف هر کسی از ظن خودش یار حاشیهنشینهای کرمانی میشود. مسئولان اجرایی شهرداری کرمان به حاشیهنشینی بهعنوان یک معضل شهری نگاه میکنند نه یک آسیب اجتماعی.
یکی از راه حلهایی که آنها ارائه کردهاند تبدیل این حاشیهها به روستا است. برای اینکه در این صورت آنها میتوانند از بسیاری از خدمات روستایی مثل آب و برق برخوردار شوند به طوری که سیفاللهی شهردار کرمان از وجود ٥٠ هزار حاشیهنشین در این شهر خبر میدهد. اما به راستی این راه حل کاهش آسیبها و بزههای ایجاد شده از پدیده زاغهنشینی است؟
جعفر یکی از ساکنان این روستا میگوید: امکانات بماند، اکثر ساکنان این منطقه دزد هستند. در یک اتاق کوچک چندین نفر با هم زندگی میکنند و آب برای آشامیدن هم پیدا نمیشود چه برسد به اینکه مردم حمام بروند.دکتر ایمانی آسیبشناس کرمانی معتقد است: نابسامانی و ناهنجاریهای فرهنگی از عواقب پدیده حاشیهنشینی در این منطقه است.وی این پدیده را عامل رشد بسیاری از تخلفها و بزه کاریهای حاشیه شهرهای کرمان میداند.
حاشیهنشینها و خدمات شهری
جواد 14 ساله همه چیز میدزدید از پول و لباس و پتو گرفته تا آب معدنی و غذا، هر چیزی را که میشد برداشت و حمل کرد او میدزید. خودش میگفت: همه همسایههای ما همین کار را میکنند. مگر ایرادی دارد؟
دکتر ایمانی معتقد است حاشیهنشینها به دلیل عدم برخورداری از رفاه اقتصادی علاوه بر فقر مادی از فقر فرهنگی رنج میبرند به طوری که این مناطق مراکز آموزش و گسترش انواع بزه در شهرهای کرمان هستند به همین دلیل برای کاهش بزههای شهری باید آنها را از حداقل آموزش برخوردار کرد. باید برای آنها مدرسه، پارک و... ساخت و آنها را آماده وارد شدن به زندگی شهری نمود.
اما مدیران اجرایی شهرداری کرمان حاشیهنشینان را فرصت طلبان و زمینخواران میدانند در حالی که در اغلب موارد آنها نیازمندانی هستند که فقر اقتصادی آنها را به این ورطه کشانده است.
کردی قائممقام شهردار کرمان هم میگوید: هیچ خدمات شهری به حاشیهنشینان تعلق نمیگیرد مگر این که به صورت روستا درآیند یا به شهر متصل شوند. وی افزود: متاسفانه برخی از حاشیهنشینان، نیازهای خود از جمله آب و برق و گاز را به شیوه غیرقانونی تامین میکنند.
وی اظهار داشت: از سال ٨١ قانون منع واگذاری خدمات به حاشیهنشینان ابلاغ شد و در سال ٨٢ به مرحله اجرا درآمد براساس این قانون، هیچ مرکز و سازمانی حق ارائه خدمات به اهالی حاشیهنشین را که در خارج از محدوده شهری به ساخت و ساز غیرقانونی و بدون دریافت پروانه ساخت پرداختهاند ندارد.
کویرهای کرمان عامل افزایش حاشیهنشینی
به اعتقاد کارشناسان، کویرزایی در کرمان یکی از دلایل افزایش حاشیهنشینی، این خاستگاه آسیبهای اجتماعی و معضلات شهری است. کرمان با در اختیار داشتن ۶/۱۷ درصد از بیابانهای کشور، استانی خشک و بیابانی محسوب میشود و هر سال نیز بر سطح بیابانهای این استان کویری افزوده میشود.
اگر در زمینه مبارزه با بیابانزایی اقدام موثری صورت نپذیرد پیامدهای منفی این پدیده، موجب مهاجرت بیشتر کشاورزان و روستاییان به شهرهای بزرگ و خالی شدن روستاها از سکنه و در نهایت توزیع بیشتر فقر و افزایش حاشیهنشینی خواهد شد.
سرحدی رئیس سازمان جهاد کشاورزی منطقه جیرفت و کهنوج در اینباره گفت: عواقب بیابانزایی، حیات بشری را تحت تاثیر قرار داده به نحوی که شنهای روان، امروز یکی از مشکلات کشت محصولات جالیزی در مزارع جنوب استان محسوب میشود و بسیاری از روستاهای این منطقه را با خطر خالی شدن از سکنه مواجه کرده است.
مددی رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب استان کرمان نیز معتقد است: مهمترین فایده بیابانزدایی جلوگیری از مهاجرت مردم به حاشیه شهرها، تامین معیشت، بهرهبرداری با مشارکت جوامع محلی و کاهش آلودگی محیط است که همین نیز به نوبه خود عامل موثری در کاهش وقوع جرم و بزه ناشی از پدیده حاشیهنشینی و مشکلات مترتب بر آن است.
همشهری استانها