این طرح که از اردیبهشت ماه سال‌جاری در حاشیه بزرگراه‌های نیایش، چمران و حقانی عملیاتی شده و تا‌کنون بخش وسیعی از آن به بهره‌برداری رسیده است، علاوه بر ایجاد جاذبه و زیبایی در سیمای شهری، فضاهای مرده و متروک را قابل استفاده و بهره‌برداری می‌سازد به‌گونه‌ای که از دیدگاه مجریان آن، به بسیاری از مسائل و مشکلات مربوط در این زمینه پایان می‌دهد.
هرچند احداث باغ‌راه، پیش از این در برخی مناطق و خیابان‌های تهران و کلانشهرهایی چون اصفهان تجربه شده و بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا دارای متراژ وسیعی از باغ‌راه هستند و این طرح به‌عنوان یکی از عملی‌ترین راهکارها برای بهره‌برداری از فضاهای مرده شهری به حساب می‌آید، اما آنچه اهمیت آن را دو چندان می‌کند احداث آن در بزرگراه‌های اصلی پایتخت است که حاشیه آنها به‌صورت متروک و غیرقابل استفاده درآمده بود و این موضوع سیمای شهری را زشت می‌کرد.
مهندس مجید مهنام، رئیس فضای سبز شهرداری منطقه 3 تهران و از مجریان طرح، از طرح احداث باغ‌راه به‌عنوان یک ضرورت نام می‌برد و می‌گوید: یکی از چالش‌های ما در بزرگراه‌هایی چون نیایش، رسالت و حقانی که درصد بالایی از رانندگان درون‌شهری از آن تردد می‌کنند متروک بودن حاشیه بزرگراه‌ها بوده که هیچ جاذبه‌ای برای آنها نداشته و از نظر بصری ایجاد خستگی می‌کرد. بنابراین با توجه به این مسئله و با در نظر گرفتن این موضوع که فضاهای موجود، قابلیت بهره‌برداری دارد و در تعدیل هوای شهر تاثیر‌گذار است سعی در طراحی باغ‌راه‌ها و اجرای آن کردیم که براساس آمار و ارقام سامانه شهرداری تهران، رضایتمندی شهروندان را فراهم کرده است.
او می‌افزاید: مطابق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته درخصوص احداث باغ‌راه، 10هزار مترمربع از فضاهای حاشیه بزرگراه کردستان- نیایش، 2هزار و 500 مترمربع در حقانی و 4هزار مترمربع فضای متروک در حاشیه چمران- نیایش چمن‌کاری و گل‌کاری شد و علاوه بر آن در پروژه بزرگراه حقانی، 4 عدد آرک در آن جانمایی شده و هزار مترمربع معبرسازی صورت گرفته است.
به گفته این مجری طرح باغ‌راه‌های حاشیه بزرگراه‌های پایتخت، در بزرگراه حقانی، نیمکت و مبلمان شهری مناسب نصب شده و این اقدام در دیگر بزرگراه‌ها نیز صورت می‌گیرد. به‌گونه‌ای که مطابق تصمیم‌سازی‌‌های صورت گرفته توسط بخش زیباسازی و فضای سبز این مناطق به فضاهایی زیبا و مفرح برای شهروندان تبدیل خواهد شد.
مهندس مهنام درخصوص اجرای طرح فوق به مراحل مختلفی اشاره می‌کند که توسط مجریان طرح طی شده یا در حال اجراست. او می‌گوید: در بررسی‌هایی که در بزرگراه حقانی انجام دادیم از ابتدای خیابان کوشا تا پگاه فضای مرده بوده و درصد بالای تردد در این مسیر ایجاب می‌کرد که به‌صورت فضای سبز درآید و در ادامه سعی کردیم طرح احداث باغ‌راه را تا مدرس و میرداماد گسترش دهیم و این کار را هم انجام دادیم و علاوه بر گل‌کاری و چمن‌کاری پیاده‌رو هم کشیدیم به‌گونه‌ای که در حال حاضر از خیابان کوشا تا مدرس حالت پیاده‌رو دارد و این موضوع به شهروندان این امکان را می‌دهد تا از فضای مفرح موجود استفاده کنند. البته طرح به اینجا ختم نمی‌شود و بعد از تکمیل تمامی مراحل پروژه، طرح باغ‌راه در ضلع جنوب حقانی توسعه یافته و قابل بهره‌برداری برای شهروندان خواهد بود.
براساس دیگر صحبت‌های مجریان، در راستای توسعه باغ‌راه در بزرگراهای پایتخت، انتهای کردستان به نیایش که به‌علت وجود زیرگذر رها شده بود مورد مطالعه قرار گرفته و عملیات مربوط به آن اجرایی می‌شود و این در حالی است که به موازات اجرای این طرح موضوع تملک فضای حاشیه چمران توسط اداره املاک پیگیری و برنامه‌ریزی‌های لازم برای ایجاد فضای سبز در آن صورت می‌گیرد، موضوعی که به‌نظر می‌رسد در آینده سیمای سبزتری از تهران به شهروندان ارائه دهد.
زیبایی همراه با ایجاد فضای سبز
کارشناسان شهری و محیط‌زیست شهری بر این باورند که تهران از نظر سرانه فضای سبز، شهر فقیری بوده و پایتخت‌نشینان دسترسی کمتری به فضاهای سبز شهری دارند. به‌گونه‌ای که حتی برخی برای توصیف فضای کنونی شهر از تعبیر مکعب بتنی استفاده می‌کنند و معتقدند که برج‌ها تهران را خفه کرده است. بنابراین از دیدگاه آنها توسعه فضاهای سبز در چنین شرایطی جزء اولویت‌های برنامه‌ریزی بوده و برای تعدیل هوای شهر ضروری است در فضاهای مختلف این اقدام صورت گیرد که در سال‌جاری مسئولان اجرایی در حوزه فضای سبز و زیباسازی در اقدامی مشترک سعی در احداث باغ‌راه‌ها کرده‌اند.
فضاهایی که علاوه بر چمن کاری و گل‌کاری مجهز به مبلمان شهری نیز هستند. هومن قاجار، مسئول زیباسازی منطقه 3 تهران که متولی طرح احداث باغ‌راه‌ها در فضاهای حاشیه بزرگراه‌های نیایش، حقانی و رسالت است، با تاکید بر این نکته که تجهیز این فضاها به مبلمان شهری به موازات ایجاد فضای سبز صورت می‌گیرد، می‌گوید: یکی از اقداماتی که در راستای زیباسازی این فضاها صورت گرفته، چاپ نقاشی روی سنگ است که برای نخستین بار در بزرگراه همت صورت گرفته و در تمام تقاطع‌های بزرگراه همت قرار است این اقدام صورت گیرد و ما در این ارتباط کار را در 7 تقاطع شروع کرده‌ایم و طرح‌ها در پل وزارت اطلاعات، شریعتی، آفریقا و گاندی به اتمام رسیده و در ضلع جنوب تمامی تقاطع‌ها و پل پاسداران در حال اجراست که به موازات احداث باغ‌راه‌ها جاذبه خاصی به فضاهای نامبرده می‌بخشد.
او می‌افزاید: یکی دیگر از اقدامات برنامه‌ریزی شده در این زمینه که جنبه فرهنگی-هنری نیز دارد نقاشی دیواری است که به‌منظور ارتقای سیمای شهری صورت می‌گیرد و در این ارتباط یک مورد نقاشی در خیابان جلفا کار شده که خانه‌های تاریخی ابیانه را به تصویر می‌کشد و این موضوع مورد استقبال بسیاری از شهروندان قرار گرفته و علاوه بر زیبایی دارای بار هنری و فرهنگی است؛ البته در دیگر مناطق نیز چنین ایده‌ای به کار گرفته شده و در محدوده فعالیت ما نقاشی دیگری به طول 600 متر بافت گیلان و لباس‌های محلی مردمان آن را به تصویر کشیده و این در حالی است که در فضاهای مرده‌ای که توسط مسئولان بخش فضای سبز احیا می‌شود نورپردازی نیز صورت می‌گیرد تا باغ‌راه‌ها مورد استفاده برای شهروندان قرار گیرد، موضوعی که انتظار می‌رود تهران را از فقر نورپردازی و فضای سبز نجات داده و در دیگر مناطق شهر توسعه یابد.
هرچند یکی از مهم‌ترین اهداف طراحان این طرح اصلاح الگوی آبیاری فضاها بوده و آنها اعلام می‌کنند که برای آبیاری این فضاها از روش‌های به صرفه‌تر آبیاری استفاده کرده و سعی دارند از آب قنات‌ها و دیگر منابع به این منظور استفاده کنند و در طرح باغ‌راه‌های حاشیه بزرگراه‌های اصلی شهر از روش‌های بهینه‌تر استفاده کرده‌اند.
