این تعبیر بیش از آنکه نشان‌دهنده تحولی در حمل‌ونقل ریلی باشد گویای عقب‌ماندگی است که باید به واسطه چنین انقلابی جبران شود تا با تکمیل طرح‌های فراوان ریلی که با تاخیر در بهره‌برداری مواجه هستند، بتوان چندقدمی به برنامه چهارم توسعه نزدیک شد.
براساس برنامه چهارم توسعه، ساخت 3500 کیلومتر راه‌آهن به دولت تکلیف شده بود که در طول 5/3 سال گذشته، تنها 162 کیلومتر راه‌آهن مورد بهره‌برداری قرار گرفته است .از جمله این طرح‌های ریلی، راه‌آهن دوخطه میانه – تبریز است که از آن به عنوان مهمترین طرح ریلی منطقه شمال غرب ایران نام برده می‌شود.
راه‌آهن میانه – تبریز به طول 183 کیلومتر به صورت دوخطه طراحی شده که در صورت تکمیل آن، ترانزیت ریلی ایران برای نخستین‌بار به اروپا متصل می‌شود و از سوی دیگر فاصله بین تهران – تبریز را از نظر مسافت 114 کیلومتر و از لحاظ زمانی 5/5 ساعت کاهش می‌دهد.
با وجود آن که عملیات ساخت این راه‌آهن به گفته مدیر طرح‌های وزارت راه و ترابری از سال 78 آغاز شده است؛ اما به دلیل عدم اختصاص اعتبار مناسب، پیشرفت آن در حد کافی نبوده و حتی در مقطعی به دلیل بدهی 160 میلیارد ریالی وزارت راه و ترابری به شرکت‌های پیمانکار، کارگاه‌های اجرای طرح متوقف بوده است.
به گفته وجدی، مدیر طرح‌های آذربایجان شرقی و غربی در وزارت راه و ترابری، راه‌آهن میانه - تبریز مطابق برنامه باید تاکنون مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت که به دلیل تامین نشدن اعتبار از برنامه عقب است.
این در حالی است که محمد‌حسین فرهنگی، نماینده تبریز در مجلس، اعتقاد به سرعت قابل قبول در اجرای این طرح دارد و می‌گوید: با موافقت مجلس در تامین اعتبار آن، 2 سال دیگر به پایان می‌رسد.
راه‌آهن فعلی تهران –تبریز حدود 16 درصد از مجموع سفرهای این مسیر را در بر می‌گیرد و بالغ بر 77 درصد از حجم جابجایی مسافر و همچنین کالا در این مسیر از طریق جاده انجام می‌گیرد؛ این در حالی است که مطابق آمار تصادفات سالانه جاده‌های کشور، محور میانه – تبریز از پرخطرترین جاده‌های کشور است.
درصورت اتمام طرح راه‌آهن میانه – تبریز و اختصاص راه‌آهن قدیم تهران – تبریز حد فاصل میانه تا تبریز به‌عنوان مسیر باری برای حمل کالا، مضاف بر افزایش تعداد سفرها با جذب مسافران جاده‌ای به این مسیر، باعث کاهش بار ترافیکی جاده مزبور و کاهش خسارات مالی و جانی خواهد شد.
وجدی، با تشریح آخرین وضعیت این طرح به همشهری توضیح می‌دهد: در حال حاضر این طرح در بخش زیرسازی 50 درصد پیشرفت دارد که البته این رشد در قطعات مختلف
متفاوت است.
با وجود اظهارات مدیر این طرح، نماینده تبریز در مجلس، پیشرفت طرح را 60 درصد اعلام کرده و از رو به اتمام بودن عملیات زیرسازی آن خبر می‌دهد.
به گفته وجدی، در حالی اتمام راه‌آهن میانه – تبریز به اعتباری بالغ بر 420 میلیارد تومان نیاز دارد که امسال از این رقم 93 میلیارد و 600 میلیون تومان در نظر گرفته شده است که البته ممکن است همه آن تبدیل به پول نشود.
وی با بیان این که اعتباری را که دریافت کردیم، نسبت به نیاز ما کمتر از یک‌چهارم است، تصریح می‌کند: با این وجود تمام قطعات طرح فعال است.علیرضا منادی، نماینده تبریز در مجلس، نیز در گفت‌وگو با ما، علت طولانی شدن عمر این طرح را مشکل تامین اعتبار ذکر کرده و می‌گوید: تلاش می‌کنیم تا در کمیسیون برنامه و بودجه، مبلغ جداگانه‌ای برای این طرح در نظر بگیریم.
توسعه تجارت با کشورهای همسایه
توسعه تجارت از دیگر اهدافی است که با اجرای طرح قطار میانه - تبریز محقق می‌شود. از آنجا که استان آذربایجان شرقی با جمهوری آذربایجان و ارمنستان دارای خط همجواری است؛
اما مبادلات کم رنگی میان طرفین حاکم است که راه‌اندازی از راه‌آهن میانه – تبریز و اتصال به راه‌آهن نخجوان، ایروان، تفلیس از طریق جلفا و دیگر مرزهای آبی و خاکی به افزایش مبادلات بین‌المللی و صادرات کالا به جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و همچنین ترکیه می‌انجامد. کاهش تصادفات جاده‌ای و توسعه مبادلات مستلزم اختصاص بودجه مناسب دولت به این طرح ملی است.
