این چالش به‌ویژه در روابط ایران و انگلیس و به‌دلیل آنچه دست داشتن بریتانیا در اتفاقات پس از انتخابات خوانده شد، بیشتر رخ نمود.پس از آنکه ایران، انگلیس را متهم به دست داشتن در حوادث پس از انتخابات در ایران کرد و2 دپیلمات انگلیسی را نیز اخراج کرد. وزیر خارجه انگلیس شکایت این موضوع را به اتحادیه اروپا برد؛ اتحادیه‌ای که نشست دو روزه‌ای را با حضور مقام‌های ارشد وزارتخانه‌های امورخارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز پنجشنبه گذشته در استکهلم تشکیل داد و هدف آن نحوه موضعگیری درخصوص وقایع ایران پس از انتخابات ریاست‌جمهوری روز ۲۲ خرداد عنوان شد.
در همین زمان بود که 9 کارمند ایرانی سفارت انگلیس در تهران دستگیر شدند و وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی علت این دستگیری‌ها را حضور این افراد در حوادث بعد از انتخابات و خط‌دهی آنان به تظاهر‌کنندگان دانست. دستگیری این افراد باعث شد که انگلیس از کشورهای اروپایی بخواهد تا در برابر ایران به بریتانیا بپیوندند و لندن را یاری کنند؛ البته در این میان مجلس هم پیش از تشکیل جلسه اتحادیه اروپا وارد کار شد و در جلسه کمیسیون امنیت ملی، طرح تجدید روابط با انگلیس را به بررسی گذاشت.
از زمان تشکیل اتحادیه اروپا تاکنون 27 کشور اروپایی توانسته‌اند در مسائل اقتصادی و مالی برنامه‌های مشترکی را به اجرا گذارند. مسئله رابطه ایران و انگلیس را به جرات می‌توان مهم‌ترین رخداد سیاسی پیش روی این اتحادیه عنوان کرد که نحوه برخورد با آن می‌تواند موجب اتحاد بیشتر اروپاییان یا بروز اختلاف و تفرقه میان آنها شود. تاکنون کشورهای اروپایی سعی کرده‌اند تا در برابر ایران از متحد خود، انگلیس حمایت کنند اما از آنجا که این حمایت‌ها ممکن است به بروز چالش‌های اقتصادی این کشورها با ایران منجر شود حرکت کندتر، محتاطانه‌تر و محافظه‌کارانه‌تری را در حمایت از انگلیس تدارک دیده‌اند که مصداق آن در مخالفت با فراخوانی همه سفرای ایران در 27 کشور اروپایی مشاهده شد. درحالی که انگلستان انتظار داشت که درمرحله اول با فراخواندن سفرای اروپایی از ایران سطح روابط سیاسی این اتحادیه با ایران کاهش یافته و در مراحل بعد سیاست‌های تندتری علیه ایران اتخاذ شود اما ظاهرا کشورهای اروپایی ترجیح داده‌اند که حرکت خود را از گام‌های ابتدایی‌تری آغاز کنند تا هم اتحاد این اتحادیه پابرجا باشد و هم منافع اقتصادی کشورهای عضو، دستخوش این تحولات نشود.
پیشنهاد بریتانیا در نشست دو روزه مقام‌های ارشد وزارتخانه‌های امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در استکهلم سوئد مبنی بر فراخواندن تمامی سفیران اروپایی از ایران در پاسخ به دستگیری کارمندان سفارت انگلیس در تهران با اقبال مواجه نشد. خبرگزاری آلمان گزارش داد: بسیاری از کشورهای اروپایی معتقدند چنین اقدامی تنها به حادتر شدن روابط سیاسی با ایران خواهد انجامید و در مرحله نخست گام درستی نیست و درصورتی که ایران از ورود مجدد سفیران اتحادیه اروپا به تهران جلوگیری کند شرایط تنها وخیم‌تر خواهد شد. کارل‌بیلدت، وزیر امور خارجه سوئد که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، در جمع خبرنگاران گفت: ما گام به گام پیش خواهیم رفت. به گفته وی ابتدا باید دید ایران در برابر فشار اتحادیه اروپا برای آزادی کارمندان زندانی سفارت بریتانیا چه واکنشی نشان خواهد داد.
در زمانی که نشست اتحادیه اروپا برگزار می‌شد ایران، 7کارمند ایرانی سفارت انگلستان را آزاد کرد و 2 نفر دیگر باقی ماندند. این حرکت باعث شد که پیشنهاد انگلیس به اخراج سفرای ایران از کشورهای اروپایی به احضار سفرای ایران در کشورها تبدیل شود. اما پس از آنکه احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و خطیب نماز جمعه تهران از محاکمه دستگیرشدگان خبرداد بلافاصله موضع اتحادیه اروپا در احضار سفرای ایران عملی شد. آخرین خبرها حاکی از آن است که ایران گفته است یک تحلیلگر سیاسی سفارت انگلیس را محاکمه خواهد کرد.
از آن سو اتحادیه اروپا هم اعلام کرد که اگر ایران کارمند ایرانی سفارت بریتانیا در تهران را آزاد نکند، آماده است تا علیه این کشور اقدام کند. البته یرنا‌بوسیچ، سخنگوی وزیر امور خارجه سوئد اظهار امیدواری کرده است که نیازی به تعلیق مناسبات دیپلماتیک بین اتحادیه اروپا و تهران نباشد.
وی گفت: ما علاقه‌مندیم که روابط خود را با ایران حفظ کنیم و انتظار می‌رود که به‌رغم بروز مسئله کارمندان سفارت بریتانیا، تماس‌های بیشتری با تهران داشته باشیم.
اروپایی‌ها گزینه‌های دیگری را هم در دستور کار دارند؛ آنها ممنوعیت صدور روادید برای کارمندان عالی‌رتبه دولت ایران را بررسی می‌کنند. هدف از این اقدام از نظر آنها جلوگیری از ورود کارمندان و افرادی است که به‌طور مشخص در برخورد با معترضین به انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و دستگیری کارمندان سفارت بریتانیا دست داشته‌اند. اتحادیه اروپا قصد دارد تصمیم نهایی در این مورد را هفته جاری و بدون توجه به تحولات سیاسی ایران اتخاذ کند.
عدم‌صدور روادید و ممنوعیت ورود به کشورهای اروپایی پیش از این یک‌بار و در مورد مقامات جمهوری بلاروس اجرا شده است. تصمیم‌گیری در مورد ایران در حال حاضر، از این جهت پیچیده است که اتحادیه اروپا تلاش می‌کند دولت ایران را تشویق به از سر‌گیری مذاکرات بر سر برنامه اتمی‌‌اش کند. رئیس‌جمهوری آمریکا نیز از همین رو تاکنون در برابر ایران محتاطانه عمل کرده است. جاناتان مارکوس، خبرنگار دیپلماتیک بی‌بی‌سی اقدام دولت ایران در آزاد کردن شماری از اعضای سفارت بریتانیا را موجب جبران صدمات وارده به روابط ایران و اتحادیه اروپا عنوان کرده و گفته است سؤالات زیادی در این باره وجود دارد که غرب چگونه باید به‌دنبال ناآرامی‌های پس از انتخابات ایران، با ایران برخورد کند.
فردریک راینفلت، نخست‌وزیر سوئد که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، در واکنش به موضع‌گیری‌های ایران اظهار امیدواری کرده بود که ایران در مناسبات خود با اتحادیه اروپا به جای گزینه مقابله، گزینه دیگری را انتخاب کند. آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان هم ابراز امیدواری کرده که سران کشورهای گروه8 در نشست آینده خود در حمایت از مردم ایران پیام همبستگی بفرستند. مرکل همچنین تاکید کرده که رویدادهای پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نباید تلاش‌های مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور را تحت‌الشعاع قرار دهد. وی همچنین از پیشنهاد دولت باراک اوباما برای «مذاکره مستقیم با تهران درباره برنامه هسته‌ای ایران» حمایت کرد.
پیش از تصمیم اخیر اتحادیه اروپا درباره ایران، هانس‌گرت پوترینگ، رئیس پارلمان اروپا خواستار اعزام هیأتی پارلمانی به تهران برای نظارت بر اوضاع و احوال داخلی ایران با سرپرستی خود وی شد. سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ این خواسته رئیس پارلمان اروپا گفت: سفر رئیس و دیگر نمایندگان پارلمان اروپا به ایران چنانچه در چارچوب احترام متقابل و براساس دستور‌کار و در زمان توافق شده صورت گیرد، می‌تواند گام مثبتی در توسعه روابط پارلمانی ایران و اروپا باشد اما چنانچه با اهدافی مغایر با این دنبال شود، قطعا کمک‌کننده نخواهد بود؛ طبعا با توجه به نوع اظهارات و رویکرد رئیس پارلمان اروپا، انجام چنین سفری در شرایط کنونی نه تنها کوچک‌ترین کمکی به بهبود و ارتقای مناسبات نمی‌کند بلکه مغایر با روح دوستی و همکاری دوطرف خواهد بود.
قشقاوی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران اظهارات مداخله‌جویانه رئیس پارلمان اروپایی درباره دهمین انتخابات ریاست‌جمهوری و مسائل داخلی کشورمان را غیرمسئولانه و غیرقابل‌قبول دانسته و آن را محکوم می‌کند. این اظهارات مداخله‌جویانه و شتاب‌زده در حالی صورت می‌گیرد که هنوز فرایند رسیدگی به شکایات در شورای نگهبان تمام نشده است. بر اساس آنچه گفته‌شد،اینگونه به نظر می‌رسد که اتحادیه اروپا در حال حاضر تصمیم گرفته که روابط خود با تهران را در 3مرحله آزمایش کند؛ احضار سفرای ایران، عدم‌صدور ویزا برای مقامات ایران و در نهایت احضار سفرای خود از ایران. اتحادیه اروپا به‌شدت مایل است که سطح روابط سیاسی با ایران به‌گونه‌ای نشود که مذاکرات هسته‌ای را تحت‌الشعاع خود قراردهد.
