جدال داغ ایزدی و ظریف در تلویزیون | ظریف: اگر برجام بد بود چرا ترامپ خارج شد؟ | پزشکیان: قرار بود تحریم‌ها را دور بزنیم، اما آن‌ها ما را دور زدند

به گزارش همشهری آنلاین، مسعود پزشکیان نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در برنامه میزگرد سیاسی در بیان نظرات خود پیرامون سیاست خارجی، اظهار داشت: مطلبی با مشورت کارشناسان تهیه شده است مبنی بر اینکه «نمی‌خواهم در دنیا منزوی باشیم و جوانان ما حسرت زندگی در کشورهای دیگر را بخورند و در فکر مهاجرت باشند. ما فقط همین یک ایران را داریم و چاره‌ای نداریم جز این‌که برای آن تلاش کنیم. می‌خواهم جوانان ما با دلی پر از شوق و شور زندگی ادامه مسیر دهند. در کشور بزرگ و کهنی مثل ایران در شأن مردم نیست که از آینده خود مطمئن نباشد.»

وی عنوان کرد: نمی‌خواهم ایرانی بودن برای ایرانیان مقیم در دیگر کشورها دردسر ساز باشد. می‌خواهیم کاری کنیم ایرانی بودن در سایر کشورها مزیت باشد. آیا واقعاً فرق نمی‌کند چه کسی رئیس جمهور می‌شود؟ فرق می‌کند دید رئیس جمهور چگونه باشد. مردم ما عزت می‌خواهند اما ستیزه‌جویی را نمی‌پسندند.

ما دیگر فرصت نداریم در حالی که کشورهای منطقه با شتاب در حال توسعه هستند

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ما دیگر فرصت نداریم در حالی که کشورهای منطقه با شتاب در حال توسعه هستند. ایران یک هویت فراگیر فرهنگی و یک واقعیت یکپارچه راهبردی است. با سیاست خارجی واقع‌گرا و تحول‌آفرین از همه ظرفیت‌های انسانی و جغرافیایی برای سربلندی ملت ایران گام خواهیم برداشت.
پزشکیان خاطرنشان کرد: مردم ایران همواره فرصت بوده‌اند. نباید فرصت‌ها را محدود کرد. با احیای برجام و fatf این‌ها شدنی خواهد بود. دستگاه دیپلماسی با عقلانیت و خلاقیت پیگیر نیازهای مردم ایران خواهد بود. سیاست خارجی ما اعمال‌گرا، واقع‌گرا و توسعه گرا خواهد بود.

وی افزود: سیاست خارجی ما بهترین بازار و بهترین سرمایه گذاران را برای ایران جذب خواهد کرد. با افتخار ایران فرهنگی و تمدنی را در جهان مطرح خواهیم کرد. تحت هیچ شرایطی تقویت و گسترش روابط همه جانبه با همسایگان را کنار نمی‌گذاریم. معتقد هستم کشورهای برادر و همسایه و منطقه نباید تلاش کنند بر دیگران مسلط شوند و بر منطقه یکه تازی کنند. باید با کشورهای مشابه پیمان عدم تعرض امضا کنیم. روابط ایران را با متحدان منطقه‌ای برقرار کنیم.

منافع خود را برون سپاری نخواهیم کرد

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: منافع خود را برون سپاری نخواهیم کرد. نه قدرت‌های شرق باید تصور کنند تنها گزینه‌های ما هستند و نه قدرت‌های غربی باید فکر کنند که راهی به جز پذیرش آنها هستیم.

پزشکیان اذعان داشت: نداشتن رابطه سیاسی با آمریکا نباید به تشنج هزینه آفرین بیامیزد. از دل مناسبات کلان بین‌المللی پیگیر منافع ایران خواهیم بود. قرار بود تحریم‌ها را دور بزنیم اما آن‌ها ما را دور زدند. ایران را بخشی از راه حل مسائل جهان خواهیم کرد، نه مشکل.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: برای تأمین امنیت جامعه انسانی نگاه من به منطقه فرصت‌گرا است نه تهدیدگرا. دفاع و امنیت مرز ما باید فقط از سوی خود ما تأمین شود. هرگز به دنبال امنیت اجاره‌ای نبودیم و در این راستا با تمام نهادهای امنیتی همکاری خواهم کرد.

تنها با هم‌افزایی می‌توانیم در کوتاه مدت به قله‌های توسعه و پیشرفت دست پیدا کنیم

پزشکیان افزود: ما نباید وضعیتی داشته باشیم تا دیگران بتوانند بر موج ناامیدی مردم سوار شوند. رضایت مردم و همراهی آن‌ها با دولت را یکی از مهمترین مؤلفه‌های دولت و امنیت ملی می‌دانم. منافع آرمانی را در راستای منافع ملی و دعواهای جناحی و سیاسی را مضرترین رویکرد در سیاست خارجی می‌دانم. همه جریان‌ها باید برای منافع ملی هم افزایی کنند.

وی گفت: تنها با هم‌افزایی می‌توانیم در کوتاه مدت به قله‌های توسعه و پیشرفت دست پیدا کنیم. سیاست خارجی را یک امر کلی می دانم و از دستاوردهای آن برای تخریب یک جناح سیاسی نمی‌دانم. یک دولت ملی تشکیل خواهم داد و بستری برای هم افزایی فراهم خواهم کرد. حاضرم در این مسیر قربانی شوم.

در سیاست خارجی، بسیار اهمیت دارد چه کسی در خیابان پاستور و خانه رئیس جمهور نشسته است

محمد جواد ظریف در ادامه بیان کرد: بسیار باعث افتخار من است در کنار شخصیتی صادق و وطن‌پرست در این جلسه حضور داشته باشم. نکته‌ای می گویم که سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر اساس قانون اساسی توسط مقام معظم رهبری به صورت اصول کلی مطرح می‌شود. در این سیاست خارجی بسیار اهمیت دارد چه کسی در خیابان پاستور و خانه رئیس جمهور نشسته است.

وی افزود: رئیس جمهور است که سیاست‌ها را می‌سازد و اجرا می‌کند. کسی که با نگرش مثبت به سیاست خارجی هم خودش خط دارد و هم معتقد است باید از کارشناسان استفاده کند. این فرد می‌تواند در آینده کشور نقش داشته باشد. بدون سیاست خارجی مستقر و با اجماع ملی نمی‌توانیم دیپلماسی اقتصادی خوبی داشت باشیم. بدون سیاست خارجی معقول و متین نمی‌توانیم با دوست‌های خود هم رابطه داشته باشیم. این سیاست خارجی می‌تواند برای این مردم و این کشور راهگشا باشد.

متأسفانه در دوره قبل و برخی دوره‌ها سیاست خارجی ما آورده‌ای جز تحریم برای ما نداشته است

مهدی سنایی کارشناس همراه پزشکیان در ادامه گفت: طبیعتاً جهان در دوره گذار به سر می‌برد و ایران جایگاه رفیعی در عرصه جهانی دارد اما این منوط به چند شرط است. یکی اینکه سیاست خارجی برای ما آورده باشد. متأسفانه در دوره قبل و برخی دوره‌ها سیاست خارجی ما آورده‌ای جز تحریم برای ما نداشته است.

وی افزود: این خدمت سیاست خارجی به صورت متقابل برای ملت ایران نقش آفرین است. امروز کشورهای مستقل در عرصه بین‌المللی بیشتر به سیاست خارجی چند برداری روی آورده‌اند. ملت از دوگانه‌ها عبور کردند و برخی نخبگان در دوگانه‌ها ماندند. یک سیاست خارجی موفق پشتوانه افکار عمومی را می‌خواهد.

این کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: جایگاه آسیا و عظمت آن جای خود، اما همین سیاست آسیایی هم پیشرفتش منوط به چندبرداری اجرا شدن سیاست خارجی است. این روزها در حوزه مناظرات از تحریم زیاد صحبت می‌شود. چین، کشوری است که با باز کردن درها به نتیجه رسید. حفظ اولویت‌ها و ارزش‌ها در سیاست خارجی جای خود را دارد اما حکمت و مصلحت می‌طلبند از دایره تحریم‌ها عبور کنیم.

سنایی اظهار داشت: بنده چهار سال است تلویزیون نیامدم و هیچ مصاحبه‌ای نکردم، اما امروز با افتخار در خدمت دکتر پزشکیان هستم. آمدم چون این مرد را از مجلس می‌شناسم و جز به راستی و صداقت ایشان را نمی‌شناسم. پایبندی، جسارت، شجاعت و راستی و درستی را در ایشان دید.

اگر مورد انتقاد قرار بگیرید راه اجماع داخلی را چطور می‌بینید؟

سید محمد کاظم سجاد پور به عنوان کارشناس برنامه پرسید با توجه به متن اجتماعی که ما داریم، چطور می‌خواهید این سیاست‌ها را اجرا کنید؟ چطور می‌شود مانع شد که نفس مذاکره برابر با کوتاه آمدن قلمداد نشود؟ چطور می‌خواهید در جامعه‌ای که نگاه و نگرش متکثر دارد این سیاست خارجی فنی را پیش ببرید؟ اگر مورد انتقاد قرار بگیرید راه اجماع داخلی را چطور می‌بینید؟

هرقدر کارشناس تکنیکال ما به خارج برود با یک موشک هوا کردن طرف مقابل زیر همه چیز می‌زند

پزشکیان پاسخ داد: قدم اول اصلاح انسجام داخلی است. ما با هم دشمن نیستیم. رسول خدا بعد از هجرت به مدینه آمد و مهمترین کار این بود که گفت با هم برادر شوید. اگر دنبال سربلندی و عزت کشور هستیم باید مشکل خود در داخل را حل کنیم. قدم اول خودمان کوتاه می‌آییم تا دعوا نکنیم. بخاطر مملکت و ایران و بخاطر فردای بچه‌ها و نوه‌های خود باید کوتاه بیاییم. دعواهای ما بخاطر نفس است. ما با دعوا نمی‌توانیم مشکل خود و دنیا را حل کنیم.

وی افزود: «آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت، با دشمنان مدارا». سیاست‌ها و جهت مشخص است و قرار است با همسایگان ارتباطات خوبی داشته باشیم. باید بستر را برای سرمایه گذاری فراهم کنیم. طبیعتاً هماهنگی میان قوا و نیروهای مسلح و امنیتی در چارچوب سیاست‌ها حیاتی است. هرقدر کارشناس تکنیکال ما به خارج برود با یک موشک هوا کردن طرف مقابل زیر همه چیز می‌زند.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: از کارشناسان توانمند و با تجربه استفاده کنیم نه اینکه آدم صفر کیلومتر بی‌تجربه را بیاوریم تا حل کنند. اجماع بین کارشناسان و دادن مسئولیت در جهت سیاست به این عزیزان و امضای بندهای مشترک منطقه راه حل است. ما قرار نیست با کسی دعوا کنیم مگر اینکه به عزت ما لطمه وارد کنند. اینها بدون وحدت و زبان مشترک امکان پذیر نیست.

پزشکیان افزود: با گیر دادن مشکل حل نمی‌شود. هدف برقراری رابطه است مگر این‌که کسی زور بگوید در این شرایط زیر بار زور نمی‌رویم.

دولت شما دولت سوم آقای روحانی است؟

فواد ایزدی با اشاره به سوالی در یکی از گفتگوها مبنی بر اینکه «دولت شما دولت سوم آقای روحانی است» گفت: به نظر من با حضور همراهان شما خیلی هم دور از ذهن نیست. در ایام مذاکرات برجام برخی بودند که هشدار می‌دادند که اعتماد به آمریکا هوشمندانه نیست. تصور اینکه امضای کری الزام ایجاد می‌کند که در برجام بمانند به عقیده برخی درست نبود. خوشبینی‌ای به آینده برجام وجود داشت. اردیبهشت ۹۲ آقای روحانی گفتند آمریکایی‌ها کدخدای ده هستند با کدخدا بستن راحت تر است. و شد یکی از مواضع اصلی دولت آقای روحانی. اگر دولت شما متفاوت از دولت آقای روحانی است چه تفاوت‌هایی با هم دارید؟

هیچ مستند علمی نداریم که بگوییم در دنیا کسی تحریم بوده و راحت زندگی کرده است

پزشکیان گفت: می‌خواهیم تا آخر دعوا کنیم یا حلش کنیم؟ اگر قرار است حل کنیم شما کارشناسان باید بگویید چطور؟ این نمودار، منحنی رشد اقتصادی با مهار تورم است. ما اگر بتوانیم تحریم‌ها را حل کنیم مردم راحت‌تر می‌توانند زندگی کنند. هیچ مستند علمی نداریم که بگوییم در دنیا کسی تحریم بوده و راحت زندگی کرده است.

وی افزود: این مشکل سیاستمداران کشور است که چطور آن را حل کنند. یا باید تحریم را حل کنیم یا زندگی مردم را به فلاکت بکشانیم. قطعاً باید اقتدار داخلی را حفظ کنیم. با همین جریان غزه و فلسطین با دست بالا می‌توانیم سر میز مذاکره بنشینیم.

فواد ایزدی پرسید چه کسی از برجام خارج شد؟

پزشکیان تاکید کرد: شما مدام کلید روی فرد می‌کنید. شما اگر فکر می‌کنید و مدعی هستید درست می‌کنید راه حل ارائه دهید. الان مردم نان شب ندارند بخورند. خیلی از مردم زندگی روزمره ندارند. می‌خواهید بگویید تا آخر در تحریم می‌مانیم چون آمریکا فلان می‌کند؟ امکان ندارد با ارتباط با کشورهای همسایه این محقق شود.

وی افزود: همین عراق که سردار سلیمانی زندگی‌اش را برای آن‌ها داد، پولمان را برگرداند. چقدر باید ضرر بدهیم که این‌جوری سر ما بلا بیاورند؟ صادرات نفت توافق بدون توافق است. برای فروش نفت به دولت رئیسی اجازه دادند. معلوم نیست پول ما را چجوری می‌دهند. معلوم هست پول فروش نفت را چه می‌کنند؟ تحریم به نفع کاسبان تحریم است. شما هیچ وقت نمی‌توانید به من حزب‌اللهی اعتماد کنید، پولتان را برگردانم. زندگی‌های خود را از همین بخور بخورها درست کردند.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: مخالفان رفع تحریم دارند راحت میلیاردها پول می‌خورند. من با روحانی چه کار دارم؟ شما به عنوان کارشناس، این گوی و این میدان مشکل را حل کنید.

چرا مسیر قبل به نتیجه نرسید؟

متقی دیگر کارشناس برنامه گفت: مسأله اصلی‌ای که همه ما داریم این است که باید چگونه باید چالش‌ها را حل کنیم؟ باید نگاه خود را به نگاه ساختاری تغییر دهیم. باید بدانیم در چه حوزه و شرایطی زندگی می‌کنیم. دغدغه آقای ایزدی را امنیتی ملی بدانیم تا مسأله‌ای که قبلاً تجربه کردیم، به نگاه جدید برسیم که چرا مسیر قبل به نتیجه نرسید؟

وی افزود: ما باید بدانیم در سیاست خارجی در دوران گذار هستیم و معادله قدرت قدرت‌های بزرگ در حال تغییر است. در دوران رئیس جمهور بعدی ما در چه نظام بین‌المللی‌ای داریم زندگی می‌کنیم؟ اگر افول آمریکا نبود الگوی رفتاری آمریکا در برخورد با ایران این چنین نبود. چین و روسیه دو کشور بزرگی هستند که می‌توانند در معاهدات جایگاه داشته باشند. در فضایی که آمریکایی‌ها به ما کمک نمی‌کنند و از محدودیت ما لذت می‌برند برای ما فرصت هستند. باید چین و روسیه را در سیاست بین‌الملل دریافت. مقاومت هم در این مانیفست شما کمتر دیده شد. موازنه زمانی حاصل می‌شود که ارتباط با چین و روسیه شکل بگیرد.

بارها گفتم من کارشناس نیستم و نسخه نمی‌دهم

پزشکیان گفت: اول اصل را بپذیریم که باید دست از دعوا برداریم. ما باید با دنیا بر اساس عزت، حکمت و مصلحت در دنیا ارتباط برقرار کنید. شما کارشناسید یا من؟ شما باید نسخه بپیچید که مردم را این چنین گرفتار کند. اگر نتوانید نسخه‌ای بدهید که مشکل مردم حل شود و رونق اقتصادی اتفاق بیفتد جوانان می‌روند. ببینید امید به زندگی جوانان کجاست؟ شما باید از درون این دنیا بتوانید نسخه‌ای پیدا کنید که زندگی راحت و امن برایشان فراهم کند.

وی اضافه کرد: ما در داخل نباید دعوا کنیم. تکذیب یا عدم رد این است که دقیقاً نمی‌دانیم قصه چیست. عاقلان و عاملان یک نسخه بنویسیم که مشکلات مردم را حل کند. من نه چپ هستم نه راست و برای ایران تلاش می‌کنم. از هر کسی که بتواند نسخه بنویسد حمایت می‌کنم. در آب و محیط زیست و نفت بحران‌های خطرناک داریم. تابستان برق قطع می‌کنیم و زمستان گاز.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: حتی آمریکا بدون ارتباطات بین‌المللی نمی‌توان آمریکا بماند. مراکز تحقیقاتی علمی و دانشگاهی باید ورود پیدا کنید و راه حلی بدهید از آن عبور کنیم. بارها گفتم من کارشناس نیستم و نسخه نمی‌دهم. شما آدم بهتری می‌شناسی معرفی کنید تا از او کمک بگیریم. اگر مشکلات مردم را حل نکنیم معلوم نیست که این کشور به کجا خواهد رسید.

ر اه حل شما سیاسی نیست بلکه روحی و ادراکی است

سجاد پور در ادامه عنوان کرد: تکیه بر روی کارشناسی و کار علمی خوب است. کار سیاست خارجی کار چند بعدی است. ما یک سطح کارشناسی داریم یک سطح سیاسی. در برخی عدم اعتماد به نفس بین‌المللی مشاهده می‌شود. به نظر می‌رسد در این قسمت می‌توانیم کشتی منافع ملی را در طوفان بین‌المللی به حرکت درآوریم. راه حل شما سیاسی نیست بلکه روحی و ادراکی است.

پزشکیان تاکید کرد: حرف تازه‌ای ندارم. همان حرف‌های قبلی. باید مشکلات مردم حل شود. ما هستیم زندگی کردم تأمین شود نه اینکه زندگی شأن را سیاه کنیم.

ایزدی در ادامه تاکید کرد: شما ۱۶ سال نماینده بودید و رأی دادید. نسخه‌ای با چهار بند دارم. دولت آقای روحانی ۸ سال با این تمرکز کار کرد.‌بی توجه به آن دوران نباشید چون ایشان چند سال کشور را معطل توافق نگه داشت ایشان منتظر میوه برحام، برجام اروپایی و آمدن بایدن شد و باز آمریکا به برجام باز نگشت. فراموش نکنیم طرف آمریکایی از برجام خارج شد. بله ممکن است برخی کاسب تحریم باشند. کار و کاسبی آنها گرفت چون آمریکایی‌ها از ابتدا نمی‌خواستند در آن بمانند. موضوع ایران و آمریکا خل شدنی نیست بلکه باید مدیریت شود. اگر تصور می‌کنید دکتر ظریف و سنایی آن را حل می‌کنند ۸ سال نتوانستند.

با کارشناسی رأی دادم. ما خواستیم مدیریت کنیم نه اینکه حل کنیم. دولت شهید رئیسی دنبال برجام بود؟ پاره می‌کرد. چرا در آن ماندید؟

برجام اگر خوب بود ترامپ راحت خارج نمی‌شد

ایزدی گفت: ما ترامپ نیستیم. برجام اگر خوب بود ترامپ راحت خارج نمی‌شد. شما نهج البلاغه زیاد می‌گوئید. دولت آمریکا نفوذ زیادی در بانک جهانی دارد و شما در مناظره دیشب بارها از آمار آن صحبت کردید. مسئولین بانک جهانی با داده‌های آماری خود بازی کردند تا جایگاه عربستان و آذربایجان را بالا ببرند.

بحث علمی چپ و راست ندارد

پزشکیان گفت: گفتم ۴۰ کشور را مطالعه کردند. از نظر علمی به نوشته‌های مدیریتی دقت کنید. بالاخره باید یک را مسئول کرد و به او گفت چه کار بکند یا نکند. دستورالعمل اجرایی هست و مسئولی باید آن را اجرا کند. هر کاری که دارید باید به طرف بگویید چه کند. چه بانک جهانی بگوید که هر کس دیگر به عنوان اصل علمی باید به آن توجه کند.

وی افزود: ما بودجه می‌نویسم و بدون کار پول‌ها تمام می‌شود. بحث علمی چپ و راست ندارد. این‌ها چه ربطی به بانک جهانی دارد؟ بحث علمی، بحث علمی است. وزیر بهداشت بودم از اینها در سیستم خود بهره می‌بردم. به جای این‌که به هم انگ بچسبانیم بحث علمی کنیم. من تجربه را در پنج موضوع می گویم.

در جهانی که معادله قدرت وجود دارد و عدالت بر اساس معادله قدرت برقرار می‌شود

متقی در ادامه گفت: در جهانی که معادله قدرت وجود دارد، عدالت بر اساس معادله قدرت برقرار می‌شود. مصدق به دنبال موازنه بود اما نتوانست جایگاه داشته باشد. موازنه از طریق قدرت ایجاد می‌شود. نهادهای قدرت می‌تواند این امر را تحقق بخشد. چه راهی برای تحقق موازنه خواهید داشت؟ سیاست قدرت یا سازش؟ موازنه از دید ما یعنی برتری.

در کشور هم هر کسی قدرت دارد به کسی که زور ندارد زور می‌گوید

پزشکیان تاکید کرد: در کشور هم هر کسی قدرت دارد به کسی که زور ندارد زور می‌گوید. باید کاری کنی که به تو زور نگویند. راست می‌گوئید. این هم جواب. حق با شما است. اینها فرمول‌های شما است. شما زور ما را بالا ببرید.

قانون کاتسا هیچ تحریم جدیدی ندارد به این دلیل که برجام اجازه نمی‌داد آمریکا تحریم جدیدی اضافه کند

ظریف در ادامه گفت: قدرت مجموعه‌ای از قدرت‌های مادی و معنایی و کاهش آسیب پذیری است. قدرت معنایی ما، به جمهوری اسلامی قدرت داده است. البته قدرت مادی هم مهم است. توجه امام به قدرت معنایی از قبل از شکل‌گیری تئوری‌های قدرت معنایی بوده است. مقاومت در سال ۱۳۶۱ یعنی زمان ضعف ما در جبهه‌ها ایجاد کرد.

وی افزود: پیام انقلاب اسلامی و نپذیرفتن زور، مقاومت لبنان را ایجاد کرد. خود باوری ما باعث شده به دیگران الهام دهیم که چند سال است اسرائیل نتوانسته در برابر گروهی ایستادگی کند. قدرت را درست تفسیر کنیم. ما پای مقاومت ایستادم. مقاومت قدرت خودش و قدرت ما است و ما معنای معنوی قدرت را از دست نمی‌دهیم.

ظریف خاطرنشان کرد: من دو تحریم آمریکایی دارم. بانک ما را کجا و نفت و پتروشیمی و کشتی رانی ما را کجا تحریم کردند؟ قانون کاتسا هیچ تحریم جدیدی ندارد به این دلیل که برجام اجازه نمی‌داد آمریکا تحریم جدیدی اضافه کند. بعضی دوستان نوشتند خروج ترامپ جنگ زرگری است. این بحث‌ها را نکنیم. تنها کشوری که از خروج برجام آمریکا استفاده کرد ایران است.

وی اضافه کرد: ما توانسته بودیم ظرفیت غنی سازی را از ۲۰ به ۶۰ ببریم. بایدن قرار بود برگردد. یکی اسرائیل با ترور شهید فخری زاده مانع آن شد و دیگری قانون راهبردی مجلس. اگر تعداد تحریم‌ها در هشت سال دولت روحانی شد ۱۵۰۰ در دولت شهید رئیسی شد ۲۵۳۰ تحریم. اگر می‌خواهیم با عدد سر مردم شیره بمالیم درست بمالیم. ببینید مردم تورم و رشد اقتصادی شما و فروش نفت شما را کجا بردند. سیاست بایدن این بود که پیچ را شل کند. اجازه دهید ترامپ برگردد ببینید چه می‌کنید. مهم این است چه تفکری در پاستور می‌نشیند.

ظریف تاکید کرد: حجت الاسلام خاتمی زیر نظر رهبری دنیا را متحول کرد. دولت روحانی هم توانست ایران را سربلند کند. اگر برجام بد بود چرا ترامپ با استفاده از برجام از آن خارج نشد. مگر ترامپ از قرارداد آب و هوا هم خارج نشد؟ شوروی سابق هم بد خارج شده بود؟ قرآن بخوانیم. بدترین حیوانات کسانی هستند که کفر کردند و ایمان نمی‌آورند آنهایی که با آنها عهد بستیم و هر بار عهد می‌شکنند. اگر همین کفار پیمان شکن آمدند و صلح خواستند. اسلام بر اساس صلح است. اگر اینها خواستند سر تو کلاه بگذارند خدا برای تو کافی است. همان‌قدر که سلاح و نیرو مهم است مردم هم مهم هستند به مردم اهمیت دهید و آنها را کوچک نکنید.