چرا برق نورد، امیرحسین رستمی و شفیعی جم موفق نبودند

همشهری آنلاین: «خانه‌به‌دوش»، «ترش‌وشیرین»، «سه‌درچهار»، «متّهم گریخت» را تا به حال هزاران بار از تلویزیون دیده‌ایم. هرکدام از این سریال‌ها دست‌کم دو دهه پیش ساخته شده‌اند. اما با گذشت سال‌ها و با اینکه تاکنون بیش از ده‌ها بار از شبکه‌های مختلف سیما بازپخش شده‌اند، هنوز هم در صدر پربیننده‌ترین سریال‌های ایرانی هستند. هرچند در چند سال اخیر چند سریال طنز ساخته شده که در چندین فصل مورد اقبال قرار گرفته اما به‌نظر می‌رسد سریال‌های طنز دهه ۸۰همچنان بی‌رقیب هستند و روی دست‌شان سریالی بلند نمی‌شود.
سریال‌های طنز دهه ۸۰هنوز مخاطب دارند
نمی توان این موضوع را کتمان کرد که پخش سریال طنز در سال‌های اخیر با اقبال بینندگان تلویزیونی روبه‌رو نبوده و حتی در آماری که تلویزیون از تعداد تماشاگران می‌دهد، معمولا سریال‌های طنز در رتبه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند. توجهی که به سریال‌های طنز در دهه ۷۰ و ۸۰ می‌شد بیشتر از این سال‌ها بوده. برخی معتقدند که سریال‌های طنزی که ساخته می‌شوند، بیشتر از آنکه قصه طنز و جذاب داشته باشند، درصدد هستند به هر قیمتی مخاطبانشان را بخندانند و همین شیوه خنداندن در لحظه اتفاق می‌افتد؛ نه سریال ماندگار است و نه می‌تواند در جذب بیننده موفق باشد.
فیلمنامه‌های کلیشه‌ای
به‌نظر می‌رسد، ضعف در فیلمنامه و پیروی کردن قصه‌ها از کلیشه‌های مرسوم، خط سیر سریال‌ها را قابل حدس کرده است. شخصیت‌پردازی ضعیف، بازی‌های تصنعی و استفاده از بازیگرهای تکراری باعث شده سریال‌های طنز جذابیت گذشته را نداشته باشند و البته طراحی گریم و لباس از مهم‌ترین عوامل باورپذیری یک نقش، به‌شدت در سریال‌های ایرانی مورد غفلت است.

ناکام در سریال‌سازی‌
مجموعه «پایتخت»، «زیرخاکی» و «نون.خ» می‌تواند نمونه‌های سریال‌های طنز در دهه اخیر باشد. سریال‌هایی که در دو یا سه فصل ابتدایی موفق بودند و در فصل‌های دیگر باز هم نتوانستند با استقبال روبه‌روشوند. شاید یکی از دلایل ناموفق بودن سریال‌های طنز اخیر ممتدبودن فصل‌هایی باشد که به هر شکلی تولید و روی آنتن می‌روند. مدیران سیما گمان می‌کنند با توجه به اینکه سریال در فصل‌های ابتدایی موفق بوده به هر قیمتی باید ادامه آن ساخته شود تا نام سریال بتواند مخاطب بیاورد.
یکی دو سریال طنز هم امسال و سال گذشته روی آنتن رفته اما هیچ اتفاق مثبتی برای این سریال‌ها نیفتاده است. «پشت پرده» فصل بهار روانه آنتن شد. سریال بومی درباره فرزند آوری که به‌نظر نتوانسته کمترین توفیقی به‌دست بیاورد.
سریال ۲۸قسمتی که قبل از زمان نمایش خیلی روی رضا شفیعی‌جم به‌عنوان بازیگر قدیمی طنز مانور رفتند اما سریال در متن و کارگردانی آنقدر بی‌کیفیت بود که حتی حضور شفیعی جم توفیری در موفقیت سریال طنز نداشت.
یکی از سریال‌هایی که به توصیه سیما ساخته شد، «بدل» علی مسعودی بود. سریالی که نوروز امکان نمایش نداشت و مدیران سیما پخش آن را به زمان دیگر موکول کردند اما شنیده شده که سریال به‌خاطر کیفیت پایین امکان پخش نیافته البته با اینکه سریال روی آنتن نرفت اما علی مسعودی ماموریت دارد که سریال دیگری برای سیما بسازد.
با پخش نشدن «بدل» مدیران سیما سریال طنز «دربندون» را جایگزین کردند. حضور امیرحسین رستمی و هومن برق نورد و برخی از بازیگران نقطه امیدی بود و برای برخی یادآور سریال طنز «دودکش» و یا «پادری» که در زمان پخش خود موفق بودند. اما «دربندیون» نشان داد که حضور صرف بازیگر باعث جذابیت سریال‌های طنز نیست.
وقتی طنزسازی دست غیرمتخصص است
سریال «دربندون» به کارگردانی حسن لفافیان و تهیه کنندگی امیرمهدی پور وزیری است، سریالی که رغم حضور چند بازیگر طنز موفق باز هم در راضی کردن بینندگان موفق نبود. ژاله صامتی یکی از بازیگران طنز درباره عدم‌موفقیت سریال‌های طنز در دهه اخیر عنوان می‌کند: نمی‌توان همه سریال‌های طنزی را که در دهه اخیر ساخته شده، به لحاظ کیفی انکار کرد، اما معتقدم که متخصص‌های این حوزه سر جای خود نیستند و کسانی که کار می‌کنند تخصص لازم را در این کار ندارند. کمتر کسی سواد دانستن این موضوع را دارد؛ از مدیران گرفته تا عوامل تولید یک‌سریال. آدم جدی و آدم تلخ برای ساخت تراژدی جواب می‌دهد نه برای ساخت سریال طنز.