عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف از ارائه روش تحلیل دینامیکی فزاینده زمان دوام براساس تحلیل تاریخچه زمانی برای تحلیل و طراحی ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله خبر داد.
به گزارش ایسنا، دکتر همایون استکانچی، مبتکر این روش با بیان این مطلب گفت: در روش «زمان دوام» یک تحریک دینامیکی فزاینده طراحی شده که شدت آن به تدریج در طول زمان افزایش پیدا می‌کند و به سازه مورد نظر اعمال می‌شود.
پاسخ سازه در طول زمان بررسی شده و با توجه به روند افزایش تغییر شکل‌ها و ایجاد خرابی متناظر با شدت‌های مختلف تحریک در طول زمان، نقاط قوت و ضعف سازه و کفایت آن با توجه به خطرپذیری ساختگاه مورد نظر ارزیابی می‌شود.
محقق دانشگاه شریف با اشاره به مزیت های این روش تصریح کرد: روش زمان دوام با ارائه تخمین مناسب از پاسخ سازه در شدت تحریک‌های مختلف متناسب با طیف طرح مورد نظر در هر تحلیل تاریخچه زمانی، موجب صرفه جویی قابل ملاحظه‌ای در تعداد تحلیل‌های لازم جهت ارزیابی سازه تحت شرایط ساختگاه مورد نظر در مقایسه با روش‌های متعارف تحلیل زمانی می‌شود.
روش زمان دوام در مقایسه با روش‌های خطی و غیر خطی استاتیکی و طیفی، به علت نوع تحلیل که بر اساس روش تاریخچه زمانی است هیچ محدودیت قابل توجهی در مقابل لحاظ کردن پیچیدگی‌های رفتاری سازه از قبیل رفتار غیرخطی، کمانش، شکست، ترک، تغییر شکل‌های بزرگ، اثرات زمانی، اثر میراگرها، رفتار چرخه‌ای و غیره ندارد.
هم چنین کاربرد این روش با توجه به اصول مفهومی ساده و عدم درگیری با مسائل پیچیده انتخاب رکوردهای سازگار با ساختگاه موردنظر برای کاربرد در مهندسی سازه مناسب‌تر است.
به گفته این محقق، ایده این روش شبیه به کاربرد تست ورزش در پزشکی است که در آن جهت ارزیابی وضعیت قلبی ـ عروقی بیمار یا ورزشکار در مراحل و شدت‌های مختلف وضعیت فعالیت بدنی مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
این پژوهشگر اضافه کرد: با توجه به پتانسیل‌های قابل توجه این روش، انتظار می‌رود کاربرد عملی آن در ارزیابی و طراحی ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله در سال‌های آینده توسعه پیدا کرده و این روش جهت طراحی و تقویت ساختمان‌های ایمن مورد استفاده جامعه مهندسی قرار گیرد، ضمن این که انجام تحقیقات کاربردی در این زمینه در قالب پروژه‌های تحقیقاتی با شرکت مدیریت منابع آب، شرکت ملی مهندسی ساختمان نفت و مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن در جریان است.
وی ادامه داد: هم چنین تاکنون مقالات متعددی در مورد این روش در مجلات معتبر ملی و بین المللی و هم چنین کنفرانس ها و مجامع مختلف ارائه و مورد استقبال واقع شده، یک پایان نامه دکتری و 11 پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه شریف ارائه شده و سه رساله دکتری و پنج پایان نامه کارشناشی ارشد دیگر نیز در این زمینه در حال انجام است.
دکتر استکانچی به ضرورت انجام تحقیقات در زمینه ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله اشاره و تاکید کرد: کشور ایران در مسیر یکی از کمربندهای فعال زلزله قرار گرفته و از لحاظ خطر زلزله جزو مناطق با خطر شدید محسوب می‌شود، به گونه‌ای که آمار تلفات جانی و خسارت‌های مالی زلزله در کشور به طور نسبی زیاد است، این در حالی است که عمده این تلفات به دلیل وجود ساختمان‌ها و تاسیسات ناامنی است که بدون توجه کافی به اصول مهندسی زلزله ساخته شده یا می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: امروزه با پیشرفت دانش مهندسی سازه و زلزله، نیروی تخصصی و ابزار لازم برای ساخت ساختمان‌های ایمن و مقاوم سازی ساختمان های موجود در دسترس است که به کمک آنها می‌توان عملکرد ساختمان‌های مختلف را در هنگام وقوع زلزله شدید با دقت پیش بینی کرده و در صورت مناسب نبودن و احتمال بروز خطر، نسبت به اصلاح رفتار ساختمان و ایمن سازی آن قبل از بروز فاجعه اقدام کرد.
