این حرکت در نهایت در سال 69 به شکل گیری ارکستر مجلسی جوانان به رهبری وحیدی آذر انجامید .این گروه بدون پشتوانه دولتی و اختصاص بودجه توانست فعالیت بی وقفه خود را به شکل مستمر با هفته ای یک تا دو جلسه تمرین ادامه دهد.
اجرای آثار برجسته متعددی از موسیقی کلاسیک از جمله آثار وینالی و یوالدی، مارچلو، آلبینونی، تلمان، باخ، موتسارت، چایکوفسکی، سن ساسن، الگار، دورژاک و تورینا و هیندمیت در تالارهای رودکی، نیاوران، اندیشه، آزادی، بهمن، و دانشگاههای تهران، شریف، شهید بهشتی و دانشگاه پزشکی شیراز از جمله تلاشهای این گروه به شمار می‌رود.
این گروه علاوه بر ایجاد انگیزه برای آموزش و فعالیت هنری زمینه های کار گروهی و تکنوازی و آهنگسازی و رهبری را نیز بوجود آورده است و با ارائه کنسرت و ارتباط مردمی و پخش آن از شبکه های خبری و مطبوعاتی بر جریانات موسیقی کشور تاثیر گزار بوده است. وحیدی آذر از میانه های دهه هفتاد برای آموزش به غرب سفر کرد و پس از بازگشت رهبری ارکستر سمفونیک تبریز را عهده دار شده است . این ارکستر قرار است روز های دوم و سوم در تالار رودکی به اجرای برنامه بپردازد. گفت وگوی ما با وحیدی آذر را بخوانید.
شما چند سال قبل به غرب سفر کرده اید و از وضعیت موسیقی کلاسیک در آنجا اطلاعات روز آمدی دردست دارید، می خواستم بپرسم که الان موسیقی کلاسیک در کشورهای صاحب موسیقی از چه جایگاهی برخوردار است؟
موسیقی کلاسیک هنری جهانی است که احساسات انسان ها را به عالیترین شکل بیان می کند و برای همه ملتها قابل درک است . مردم سرزمین های مختلف با توجه به رشد و توسعه فرهنگی و اجتماعی فراهم شده برای آنها، برنامه ریزی هایی برای موسیقی کلاسیک انجام داده اند.
در کشورهای پیشرفته این هنر از سال ها قبل بصورت آکادمیک جریان داشته و مدارس موسیقی بسیار پیشرفته با برنامه آموزشی مدون تاسیس شده و این هنر از دوران کودکی توسط اساتید فن و تحصیل کرده آموزش داده می شود. مراکز آموزش موسیقی را هنرمندان شاخص و شناخته شده مدیریت می کنند .
تالارهایی که کنسرتهای بزرگ در آنجا برگزار می شود، با عالیترین طراحی از نظر زیبایی و آکوستیک با بهترین و اصیل ترین سازهای گرانقیمت و مدیریتی سالم و علمی و با بکارگیری وسائل و تجهیزات مدرن صوتی تصویری و رسانه ای و مطبوعاتی فراهم آمده است. وضعیت دراین گونه تالارها به گونه ای است که موسیقی فیلم و آرم های خبری و حتی زنگ های تلفن نیز از شاهکارهای موسیقی کلاسیک بهره می برند، کارخانه های سازهای کلاسیک از جمله: پیانو و ویلن و فلوت و ترومپت و هورن و ارگ و غیره برای تولید و بازاریابی سازهای کلاسیک رقابت های سختی را با هم براه انداختهاند و شرکتهای تولید و تکثیر و پخش نوار ویدئو، سی دی ها و کانالهای تلویزیونی و رادیویی موسیقی اعتبار فرهنگی خود از موسیقی کلاسیک بدست می آورند.
برای پاسخگویی علمی به همه این نیازها علاوه بر تاسیس آکادمی و کنسرواتورهای موسیقی در جریان های دانشگاهی نیز رشته های تخصصی تا مقطع دکترا در رشته های موسیقی شناسی و مردم شناسی و علوم تربیتی موسیقی، موسیقی درمانی و تجارت و مدیریت موسیقی و طراحی و مهندسی سازهای موسیقی تاسیس شده است.
به رغم این سخنان در کشور ما موسیقی کلاسیک جز در چند سالن و شهر محدود اجرا نمی شود، فکر می کنید برای گسترش این هنر فخیم چه باید کرد؟
برای شناسایی و ترویج موسیقی کلاسیک مسئولین باید امکانات تالارهای کنسرت که برای موسیقی کلاسیک طراحی و ساخته شده است را در اختیار ارکستر سمفونیک و ارکسترهای بزرگ با ارزش و معیارهای هنری قرار دهند.
بارها مشاهده شده که برنامه گروه های تاتری و یا سخنرانی و سمینارها و مراسم خاص غیر موسیقی در تالار وحدت برگزار می شود و یا یک ساز تار و سنتور با استفاده از میکروفون و بلندگو و آمپلی¬فایر و یا حتی بدتر دهها ساز کوبه ای با استفاده از بلندگو در تالار وحدت به اجرای برنامه می پردازند که نه اعتبار هنری دارند و نه تناسبی با فضا و آکوستیک تالار .
اصولا تالارهای حرفه‌ای معتبر برای اجرای زنده طراحی شده و استفاده از دستگاههای بلندگو برای تقویت صدا حاکی از یک جریان بازاری بی محتوا است که می خواهد به زور صدای زیاد که اکثر اوقات گوش خراش هم هست، کمبودهای خود را جبران نماید. بر همین بنیان باید اعتبار موسیقی و قداست تالار وحدت حفظ شود.
از نظر شما کارهایی که در این زمینه در ایران تولید می شود چه کیفیتی دارند؟
زمینه‌های آشنایی با موسیقی همراه با تحولات اجتماعی و کاربرد تکنولوژی در زندگی دچار تحولات بزرگی شده و از حالت محلی و ملی به جهانی تبدیل شده است .دو روش آشنایی با موسیقی از دوران کودکی در کشورهای پیشرفته متداول شده که روش اول از ملودی و ترانه های بومی بصورت آواز جمعی برای کودکان و نوجوانان و مکتب دیگر با استفاده از سازهای ساده چون ریکورد و بلز و سازهای کوبه ای در وسعت صدای کودکان و حرکات ریتمیک خود را شناسانده است.
متاسفانه در ایران افراد تحصیلکرده در این زمینه هرگز نبوده و افرادی با آشنایی های مختصری صرفا با ذوق و سلیقه شخصی در این مقوله وارد شده و کارهای انجام داده و متاسفانه نتوانسته اند پایه های شخصیتی نیرومندبرای کارهای بزرگ بوجود بیاورند.
با توجه به چنین بستری مشاهده می کنید که کارها بدون تمرکز فکری کامل ، فراهم آمده و و کم کاری و انتظارات زود هنگام و نوعی ساده نگری و ساده لوحی در آثار به چشم می خورد و خلق آثار هنری ماندگار و تاریخ ساز که لازمه آن عزم بزرگ است ، به وجود نیامده است.
شما به عنوان رهبر گروه «ارکستر مجلسی جوانان» و نیز ارکستر سمفونی تبریز از مسئولین فرهنگی و سیاستگزاران موسیقی چه انتظار و توقعاتی دارید؟
ما از مسئولین فرهنگی انتظار داریم بهترین تالارها، از جمله تالار وحدت را در اختیار ارکستر قرار دهند و بودجه لازم جهت تهیه سازهای مورد نیاز و نت های ارکستر و پارتیتور و غیره را تامین کنند . همچنین از پرداخت حقوق اعضای حرفه ای ارکستر دریغ نورزند و حمایت های معنوی و مطبوعاتی و مدیریتی برقرار سازند و از آسیب ها و ثمره اندیشه و کار ارکستر و کادرهای آن جلوگیری نموده و به ثبات و انسجام آن کمک کنند.
برگزاری جشنواره ها تا چه حد می تواند در اشاعه موسیقی سالم موثر باشد. شما چه ارزیابی از جشنواره موسیقی دارید؟
برگزاری جشنواره یک فضای هنری است که به نقد و بررسی هنر و ارائه موسیقی هنری می پردازد باید از سیاسی کاری پرهیز شود و فضای سالم جهت رشد موسیقی سالم و در خدمت جامعه فراهم آید.
ارکستر سمفونیک در حال حاضر از چه جایگاهی برخوردار است؟
ارکستر سمفونیک تهران یک جریان هنری و رسمی کشور است و از سال 82 تاکنون ارکستر سمفونیک دوم نیز در تبریز فعالیتش را آغاز کرده است که از ظرفیت بالای این ارکستر و استعدادهای جوانان ایرانی حکایت می کند. ارکستر سمفونیک تهران با داشتن نوازندگان هنرمند و جوان و داشتن بودجه ،متاسفانه همیشه از خارج رهبر برای آن انتخاب می شود و با داشتن توان بالا کمتر به اجرای برنامه هنری می پردازد. باید با اتکاء به نیروهای خودمان جریان های هنری کشورمان را هدایت کنیم .چون ارکستر سمفونیک جریان هنری رسمی کشور و چهره فرهنگی آن است و مسئولان نباید به آنسوی مرز چشم بدوزند.
