به گزارش همشهری آنلاین، در مناطق کویری به دلیل عوارض محیطی و وزش باد، با روی هم انباشته شدن شن‌ها، یک تل شنی به صورت گلدان که در بالای آن یک گیاه که معمولا درخت گز یا طاغ قرار دارد به وجود می آید که نمای زیبا و منحصر به فردی را ایجاد می کند. نبکاها به معنای گلدان های طبیعی است که در کمتر منطقه ای در جهان یافت می شود.
تشکیل نبکاها حدود یک قرن به طول می انجامد و قدمت برخی از نبکاها به یک هزار سال هم می رسد که به دلیل نقش آفرینی در تثبیت شن های روان و حفظ رطوبت در منطقه، از اهمیت فروانی در پایداری اکولوژی مناطق کویری برخوردار هستند.
گلدان های طبیعی در ایران اغلب در حاشیه کویر لوت و مناطق شهداد، فهرج و ریگان وجود دارند، ولی از نگاه کارشناسان، نبکاهای شهرستان فهرج ویژگی ای که نسبت به نبکاهای دیگر مناطق دارند، بلندی آنهاست به طوری که بلندی برخی از نبکاهای فهرج به ۲۰ متر (تقریبا یک ساختمان پنج طبقه) هم می رسد.
عناصر تشکیل دهنده نبکا شامل ماسه، لای(خاک ریز به هم چسبیده) و رس است و شکل آنها از اندازه، تراکم و میزان رشد گیاه میزبان است که در شهرستان فهرج درختچه‌های گز از عمده‌ترین گونه‌های میزبان نبکاها هستند.
نبکاها در سال ۱۳۹۲در فهرست آثار ملی و طبیعی قرارگرفته اند و حالا نبکاهای شهرستان فهرج به عنوان بلندترین گلدان های طبیعی دنیا در فهرست آثار طبیعی هم به ثبت رسیده اند تا توجه به نگهداری و حفاظت از آین ذخایر دیدنی و کمیاب طبیعی بیشتر از گذشته شود.
فهرج در ۲۶۰ کیلومتری جنوب شرق مرکز استان کرمان قرار گرفته است و برخلاف تصور از یک منطقه حاشیه کویری به واسطه وجود نخلستان ها و پوشش گیاهی زیبا در حاشیه بیابان ثبت جهانی لوت به عنوان نگین سبز کویر خوانده می شود.
نظر شما