انتخاب چهرههای جدید در این انتخابات از آن جهت مهم است که کمیته مرکزی جنبش فتح تنها 18 عضو دارد. از سوی دیگر مروان برغوثی از رهبران فتح که در زندان اسرائیل اسیر است، یکی از اعضای انتخاب شده در این انتخابات است. شگفتیهای این انتخابات تا به همین جا ختم نمیشود. یکی از اعضای کمیته مرکزی فتح که در این انتخابات، به کمیته مرکزی راه یافت، محمد دهلان است. او یکی از چهرههای قدرتمند فتح است که صرفنظر از دشمنیاش با جنبش حماس، مواضع جنجال برانگیزش تا حدود زیادی با مواضع رهبران حماس در تضاد است. از سوی دیگر بسیاری از رهبران پیشین جنبش، نظیر احمد قریع و اطیب عبدالرحیم نتوانستند در انتخابات، رای کسب کنند.
نکته مهم انتخابات اخیر کنگره فتح و همچنین افرادی که در آن انتخاب شدند این است که 15 نفر از این 18 نفر اهل مناطق اشغالی فلسطین هستند و در حقیقت نتیجه انتخابات اخیر فتح به این معنی است که نزدیک به 5/4میلیون آواره فلسطینی که در مناطق مختلف و پراکنده فلسطین زندگی میکنند، کمترین نماینده را در قدرتمندترین نهاد جنبش فتح، یعنی کمیته مرکزی، دارند. از سوی دیگر اکثر اعضای جدید کمیته مرکزی فتح، جوان هستند. حتی برخی از آنها تاکنون در چنین پستی قرار نگرفتهاند. اما اینگونه بهنظر میرسد که ترکیب کمیته مرکزی جدید فتح، ترکیبی عملگراتر باشد. البته بسیاری از این افراد، شناخته شده هستند و مسئولیتهای مهمی را پیش از این نیز بر عهده داشتهاند.
برخی از تحلیلگران درخصوص کارآمد بودن کمیته مرکزی جدید جنبش، معتقدند که اگرچه ترکیب کمیته مرکزی فتح تغییر یافته است اما این تغییر لزوما در سیاستهای فتح اثر چندانی نخواهد داشت و فتح همچنان همان سیاستها را پی خواهد گرفت. رهبران این جنبش امیدوارند که این انتخابات بتواند محبوبیت فتح را بازگرداند و آنها بتوانند از این محبوبیت استفاده کرده و با قدرت بیشتری با اسرائیل مذاکره کنند. از سوی دیگر مسئله اختلافات فتح با جنبش حماس و لزوم مصالحه با رهبران این جنبش از جمله اهداف کمیته مرکزی جدید فتح عنوان شده است.
مدعای عدمتغییر در سیاستهای فتح از آن جهت قابل توجه است که مروان برغوثی یکی از رهبران محبوب و تاثیرگذار فلسطینی که زمانی از او بهعنوان چانشین یاسر عرفات و امروز نیز از وی بهعنوان جانشین احتمالی محمود عباس یاد میکنند، در رایگیری در مقام دوم قرار گرفت. برغوثی البته این روزها در زندان رژیم صهیونیستی محبوس است. با این حال اما، کنگره فتح در اقدامی نمادین مروان برغوثی را بهعنوان یکی از اعضای کمیته مرکزی با رایی بالا انتخاب کرد.
در فلسطین، همه، مروان برغوثی را میشناسند. در انتفاضه دوم مردم فلسطین که از سال 2000 آغاز شد، برغوثی از سوی رژیم صهیونیستی دستگیر شده و مسئول مرگ 5 صهیونیست معرفی شد. وی که اکنون 50 سال دارد هنوز در زندانهای رژیم صهیونیستی زندانی است. بنابراین با توجه به سابقه مبارزاتی مروان برغوثی و انتخاب نمادین وی بهعنوان یکی از اعضای کمیته مرکزی جنبش فتح بهنظر میرسد که این جنبش مسیری همانند گذشته را در پیش خواهد گرفت. مسیری که اگرچه انتقادات بسیاری از سوی جنبشهای مختلف فلسطینی نظیر حماس به آن وارد است اما به هر حال نماینده بخشی از مردم فلسطین است.
از سوی دیگر ورود چهرههای جدید به کمیته مرکزی فتح پیامی برای برخی از سران و رهبران این جنبش نیز هست. سالها بود که اتهاماتی نظیر فساد مالی این جنبش را بسیار تضعیف کرده بود. از سوی دیگر اختلافات داخلی در این جنبش و بدبینی مردم نسبت به کارآمدی این جنبش، به نوعی این جنبش را در مقابل جنبش مردمی حماس تضعیف کرده بود و همین مسئله بود که موجب پیروزی، جنبش مقاومت حماس در انتخابات عمومی فلسطین شد. در آن سال بسیاری از تحلیلگران شکست جنبش فتح در مقابل جنبش حماس در انتخابات را پاکدستی رهبران حماس در برابر فساد مالی و سیاسی رهبران فتح ارزیابی کرده بودند. امروز اما فتح حداقل در ظاهر، به نوعی بازسازی شده است.
ورود چهرههای جدید و خارج شدن چهرههای قدیمی از این جنبش شاید بتواند به نوعی چهره خدشه دار این جنبش را در میان مردم فلسطین ترمیم کند. از سوی دیگر ایجاد تغییرات در افراد کمیته مرکزی فتح، ممکن است موجب شود تا این جنبش و جنبش حماس بتوانند به نوعی صلح و سازش با یکدیگر دست یابند. صلح و سازش میان این دو جنبش در مقابل رژیم صهیونیسیتی مسئلهای است که بهنظر میرسد این روزها گمشده ملت فلسطین است. مسلمانان فلسطین نخواهند توانست با وجود اختلافات داخلی در مقابل رژیم صهیونیستی بایستند.
البته اینگونه بهنظر میرسد که فتح همچنان قصد دارد سیاستهای گذشته خود را درخصوص حماس ادامه دهد. کما اینکه سخنان محمود عباس در کنگره فتح چندان امیدوارکننده نبود. محمود عباس در سخنرانی که در کنگره ایراد کرد بدون توجه به وضعیت مردم کرانه غربی و غزه و وابستگی بسیار زیاد آنها به کمکهای خارجی برای تامین نیازهای اولیهشان، همواره بر موفقیت و پیروزیهای فتح تاکید داشت.
عباس بهرغم آگاهی از اینکه هنوز فلسطینیها نتوانستهاند به معنای وافعی کلمه دولتی برای خود تشکیل دهند و دولت تشکیل شده از سوی حماس نیز با کارشکنیهای فتح دچار مشکل شده و تضعیف شد، از این سخن گفت که چگونه توانسته است امنیت را در فلسطین برقرار کند! بهطور کلی آنچه از سخنان عباس در کنگره استنباط میشود این است که رهبران جنبش همچنان بر این مسئله متناقض اصرار دارند که تنها و تنها چنبش فتح نمایندگی مردم فلسطین را برعهده دارد. در واقع سخنان محمود عباس در کنگره فتح نشاندهنده این واقعیت درونی در این جنبش بود که این فتح است که از موضعی بالا به حماس مینگرد و این حماس است که باید خود را با سیاستهای فتح وفق دهد.
اما این نظریه و ایده هم در میان مردم فلسطین و هم در میان رهبران حماس مخالفان بسیاری دارد و آنچه درخصوص روابط میان این دو جنبش و راهکارهای سازش میان این دو مطرح میشود، پیش از هر چیز نوعی آشتی ملی است.