و می‌بایست در حفظ ارزش‌های آن به‌عنوان یکی از حوزه‌های مهم آبخیز کشور و بانک ژنتیک گیاهی با دارا بودن قابلیت‌های منحصر بفرد کوهنوردی در کشور، از حفاظت و حراست بالایی توسط مردم و دولت برخوردار گردد. و این انتظاری دور از واقعیت‌های موجود و مبانی قانونی نیست.
به همین دلیل در اهداف و برنامه‌های توسعه پایدار بر حفظ اکوسیستم‌های کوهستانی و استپهای ارزشمند آنها تاکید شده است. از سوی دیگر، منطقه و قله دماوند
از جمله مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست است که در قیاس با کوه‌های دیگر کشور، حداقل متولی مشخصی دارد، اما با نگاهی گذرا به عملکرد ضعیف سازمان محیط‌زیست متوجه می‌شویم که این سازمان در این زمینه نیز کارنامه چندان رضایت بخشی ندارد.
اما به همین دلیل است که سود‌جویان عرصه‌های طبیعت کشور حتی احترام متولی را درنظر نگرفته و بی‌محابا به میراث‌های ارزنده نسل آتی چنگ انداخته یا آنها را به نفع امیال خویش از بین می‌برند، واقعیت‌های ناگوار موجود که به تخریب دامنه‌دار طبیعت دماوند می‌انجامد جز دریغ و یاس از عملکرد متولی رسمی آن ندارد، بدین لحاظ از سازمان محیط‌زیست انتظار بیشتری می‌رود که در حفظ منابع، مراتع، تنوع زیستی و ارزش‌های طبیعی دماوند و اکوسیستم محتضر کوهستان‌های کشور جدیت و تلاش مضاعفی داشته باشد. بدیهی است جدیت سازمان در این زمینه از همراهی و حمایت تمامی اندیشمندان، دانشگاهیان، علاقه‌مندان به طبیعت و زیست‌بوم و تمامی اقشار مردم برخوردار خواهد شد.
تخریب با مجوز
از جمله مشکلات زیست‌محیطی منطقه دماوند وجود معادن پوکه معدنی است که عمدتاً با مجوز بخش دولتی یا به وسیله شرکت‌های وابسته به دولت در حال بهره‌برداری است که در این رهگذر، با احداث جاده‌های دسترسی متعدد به ارتفاعات دماوند با تخریب استپهای ارتفاعات گوناگون، شاهد تامین منافع شخصی بهره برداران و از بین رفتن سرمایه‌های ملی، طبیعی کشور هستیم، هم‌اکنون نیز بهره‌برداران معادن گوناگون در حال توسعه منافع خویش از سینه مجروح دماوندند.
این در حالی است که پوکه صنعتی جایگزین مناسبی است که استفاده از آن از تخریب بیشتر دماوند جلوگیری می‌کند. از دیگر مشکلات زیست‌محیطی منطقه دماوند، معضل زباله است که از آبادی‌های بزرگ و کوچک کوهپایه‌های دماوند نشأت می‌گیرد و با نفوذ شیرابه زباله‌ها در حوزه‌های آبخیز بالا دست، موجبات آلوده شدن چشمه‌ها و رودها را تا دشت‌های منتفع از حوزه‌های آبریز دماوند، مانند دشت‌های آمل و بابل فراهم می‌آورد.
با مشکلات و معضلات جدی فعلی، که منابع و عرصه‌های کم نظیر دماوند را دست خوش تخریب دربرگیرنده خویش قرار می‌دهد، اجرای جاده کشی تا ارتفاعات بالای سه هزار متر است که توسط برخی مسئولان محلی و استانی، به بهانه ایجاد جاده دسترسی گردشگران به ارتفاعات دماوند تا بارگاه اصلی جبهه جنوبی دماوند، در حال اجراست. با اطلاعات حاصل شده به‌نظر می‌رسد هدف اصلی از ایجاد جاده مذکور، آماده‌سازی بستر مناسب برای سهولت دسترسی به مراتع و زمین‌های همجوار جاده موصوف به‌منظور تصاحب آنان و تبدیل به مجتمع‌های مسکونی، تفریحی است.
بر اثر تجربه چندین دهه گذشته به‌خوبی می‌دانیم که احداث و اجرای جاده در هر منطقه طبیعی و در هر مکانی که دارای استعدادهای بالقوه اکوتوریسم باشد، عرصه‌های مجاور جاده‌های مذکور مورد سوءاستفاده افراد سودجو قرار گرفته و دامنه زیاده خواهی آنان تا جایی پیشرفته که با از بین رفتن تنوع زیستی و تخریب مراتع، توازن و تعادل اکولوژیک آن مناطق را بر هم زده است، از جمله بحران‌های زیست‌محیطی جاده‌های مذکور، می‌توان به تعریض جاده تنگ راه و جاده جنگل ابر در استان گلستان، جاده دشت برم فارس، جاده یاسوج به قرح، جاده رودبارک تا گوسفند سرا و تنگ گلو در کلاردشت، جاده ارومیه به تبریز از میان دریاچه ارومیه، جاده مرداب بندر انزلی، جاده درحال احداث تهران به شمال و... اشاره کرد که هر کدام منشأ ایجاد بحران‌های زیست‌محیطی و زمینه ساز به هم خوردن تعادل اجتماعی اقلیم هم جوار شده‌اند.
حال پرسش این است که چرا با وجود چنین کارنامه‌های منفی، سعی در گسترش روند تخریب دارند و چرا مسئولان متولی عرصه‌های دماوند برای عینیت تعهداتشان، اقدامی مؤثر نمی‌کنند؟
لطفا توجیه نکنید!
باید به مجریان چنین برنامه‌های مخرب و شهرداری محترم رینه یادآور شویم که به‌جای احداث چنین جاده‌هایی که نهایتاً و در وهله نخست بهداشت، محیط‌زیست، توازن اجتماعی و تعادل هم زیستی بومیان کوهپایه نشین دماوند، منجمله اهالی محترم شهر رینه را به خطر می‌اندازد، اعتبار مالی جاده مذکور را صرف ارتقاء بهداشت شهر رینه و آسفالت معابر و کوچه‌های آن کنند و با اجرای پروژه‌های بهداشتی و زیست‌محیطی در رینه و منطقه، سعی در ارتقای سلامت جامعه محلی داشته باشند.
مضافاً از برنامه‌ریزان و مجریان جاده جدید‌الاحداث دماوند، درخواست می‌شود برای عینیت برنامه‌های مخرب خویش، لطفاً از به کار بردن واژه‌هایی نظیر سهولت دسترسی گردشگران به ارتفاعات دماوند خودداری کنند. لازم است مجریان احداث جاده مذکور بدانند که کوهنوردان و گردشگران داخلی و خارجی که از مناطق دور و به شوق دیدار قله و منطقه کوهستانی دماوند به این مکان می‌آیند می‌خواهند فارغ از سازه‌های مصنوع بشری، از طبیعت بکر و زیبای دماوند لذت ببرند.
آنها دوست دارند با پاهای شوق از کوره راه کوبیده شده موجود که مانند ریسمانی، آنان را تا قله هدایت می‌کند، عبور کنند، آنها دوست دارند از کوره راه‌های متعارف استفاده کنند تا در خارج از مسیرهای مذکور به باکتری‌های موجود در خاک، حتی کوچکترین آسیبی نرسد، آنها برای فاصله گرفتن مقطعی از مظاهر و اشکال زندگی خسته‌کننده شهری، که یکی از آنها جاده است به دماوند می‌آیند، آنها دوست دارند در مسیرشان از رویت و دوستی با گل‌های وحشی و گیاهان متنوع ارتفاعات گوناگون لذت ببرند. آنها دوست دارند پروانه وار از گلی به گلی دیگر پرواز کنند و عرق جبین‌شان را با ژاله گل‌ها یکی کنند، آنها دوست دارند که به یکی از مقدس‌ترین مناطق کره خاکی با گام نیاز و عشق، حرکت و صعود کنند.
آنها برداشتن گام‌های خسته اما مملو از عشق و دوستی با دماوند را به راحت نشینی در خودروهای بی‌احساس ترجیح می‌دهند. آنها دوست دارند که به‌جای عبور با خودرو از کنار کوهپایه‌نشینان و عشایر منطقه، با گام مهر سراغشان بروند و آنها را به سفره محبت خویش فرا بخوانند، آنها دوست دارند... و این مهم میسر نمی‌شود مگر اینکه با گام اشتیاق و نیاز و آن هم با لمس پستی و بلندی‌های سنگ‌های مسیر همراه شود.
آنها به‌خوبی می‌دانند احداث جاده موصوف ضمن ایجاد جراحت بیشتر بر پیکر دماوند و بر هم زدن توازن طبیعی آن، موجب می‌شود به‌زودی مراتع بی‌انتهای آن و کوهپایه‌های دل‌انگیزش، در حصار‌های گوناگون که گواه مالکیت فردی بر انفال است، حبس شوند و منظر دل‌انگیز فعلی جایش را به منظری کریه بدهد که جز دل زدگی چیز دیگری در پی ندارد.
بنابراین از کلیه دست‌اندرکاران و مجریان احداث جاده مذکور درخواست می‌شود که با درک واقعیات موجود و تجدید نظر در برنامه‌هایشان، موجبات بیشتر تخریب طبیعت دماوند و ایراد ضربه به نیازها و احساسات علاقه‌مندان به دماوند را فراهم نیاورند.
گفتنی است که ما از منظر گردشگران و کوهنوردان درخواست جلوگیری از روند تخریب با احداث جاده موصوف را داریم، اما از همه مهم‌تر این است که فریاد دلخراش و سوزناک دماوند هم‌اکنون از همه ما فراتر است. دماوندی که روزگاری جایگاه، پناهگاه و حامی زال و آرش و... بود، امروز دست یاری به سوی آرش‌هایی فرا برده است که با گرمای دستشان و حمایت بی‌دریغشان، مرهمی بر زخم‌های تن محتضر آن باشند، او را دریابیم و خویش را در بیکران زلال او شست‌وشو دهیم، با توجه بیشتر و حمایت وافرتر از آن، چشمان مهربانش را بر سرحدات این مرز و بوم روشن‌تر نگه داریم.
هم‌اکنون اقدام غیرکارشناسانه و متاثر از عدم‌شناخت دست‌اندرکاران از موهبت‌های طبیعی دماوند، موجبات نگرانی شدید کوهنوردان، گردشگران و سازمان‌های غیردولتی کشور و کلیه قشرهای مردم را فراهم آورده است و از این‌رو کانون سبز فارس و جامعه کوهنوردان استان فارس همچون سایر تشکل‌های زیست‌محیطی که تا کنون به شیوه‌های مختلف اعتراض خود را نسبت به احداث جاده اعلام کرده‌اند از مجریان طرح ناصواب جاده‌کشی انتظار دارند نسبت به توقف روند تخریب اقدام و به تمنای مردم کشور در این خصوص احترام بگذارند و به این مهم توجه نمایند که دماوند هویت ملی، تاریخی و طبیعی سرزمین کهن ایران است و مردم نسبت به رعایت احترام به آن و حفظ منابع دماوند ارزش بسیاری قائلند.
