امپراتور سینمای ژاپن که هنوز هم با فاصله از بقیه هموطنانش بهترین فیلمساز تاریخ این کشور به شمار میآید، از گذشتههای دور، از سوی اروپاییها چهرهای برجسته خوانده شد.
حالا و با گذشت چند سال از درگذشت کوروساوا قرار است در شصتوششمین جشنواره فیلم ونیز، 100 سالگی امپراتور گرامی داشته شود. فیلمسازی که اساسا جشنواره ونیز او را کشف کرد.
نزدیک به 60 سال پیش ونیز شیر طلاییاش را به «راشامون» ساخته کوروساوا اهدا کرد و از آن پس این فیلمساز شهرتی جهانی یافت.
سال 1951 کوروساوادر حالی جایزه شیر طلایی ونیز را از آن خود کرد که در کشور خودش ژاپن زیر سایه نامهایی چون یاسوجیرو اوزو قرار داشت ولی ایتالیاییها با ستایش از «راشامون» فیلمساز بزرگی را به جهانیان معرفی کردند.
چنانکه ورایتی گزارش کرده، امسال گردانندگان جشنواره ونیز قصد دارند با برپایی میزگردی با حضور منتقدان و کارشناسان نامدار سینمای جهان از او تقدیر کنند.
این میزگرد روز 6سپتامبر(15شهریور) در پلاتزو دل سینما در محل برپایی جشنواره ونیز برگزار میشود و ریاست آن را پیتر کووی مورخ سینما و منتقد مشهور انگلیسی برعهده دارد که بیش از 30 کتاب سینمایی تالیف کرده است. قرار است در این نشست جنبههای مختلف فیلمسازی کوروساوا از جمله تاثیر فیلمهای غربی بر آثار این فیلمساز و برعکس گفتوگو شود.
ترویو ناگومی دستیار همیشگی کوروساوا، دانلد ریچی کارشناس فرهنگ ژاپنی، ریچارد کورلیس منتقد مشهور نشریه تایم، میشل سیمن دبیر نشریه فرانسوی پوزیتیف و آلدو تاسونه منتقد ایتالیایی و کارشناس سینمای کوروساوا از حاضران در این نشست خواهند بود.
کووی به تازگی کتاب آکیرا کوروساوا: استاد سینما را تالیف کرده که سال 2010 به بازار میآید.آکیرا کوروساوا که سال 1982 یک شیر طلایی افتخاری به پاس یک عمر فعالیت سینمایی از جشنواره ونیز گرفت، سال 1998 از دنیا رفت.
او 23 مارس سال آینده(3 فروردین 89)، 100 ساله میشود. «آشوب»، «هفت سامورایی»، «درسو اوزالا»، «ریش قرمز»، «یوجیمبو» و... از دیگر فیلمهای کوروساواست که سال 1990 یک اسکار افتخاری گرفت.
تقدیر از مونیچلی
در جشنواره امسال همچنین قرار است از ماریو مونیچلی کارگردان بزرگ سینمای ایتالیا تقدیر به عمل آید.با نمایش نسخه به تازگی بازیابی شده «جنگ بزرگ» که در سال 1959 برنده شیر طلایی ونیز شد، گردانندگان این جشنواره به تقدیر از مونیچلی خواهند پرداخت.
جنگ بزرگ فیلمی جنجالی به تهیهکنندگی دینو دی لورنتیس با بازی آلبرتو سوردی و ویتوریو گاسمان بود که داستان آن در جنگ جهانی اول میگذشت و سال 1960 نامزد اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسیزبان شد.
این فیلم همان سال جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر (سوردی و گاسمان) جوایز دیوید دی دوناتلو را از آن خود کرد.
ماریو مونیچلی 15 می 1915 در توسکانی ایتالیا به دنیا آمد و در 20 سالگی با نویسندگی و کارگردانی «پسران یا پال» وارد دنیای سینما شد. او در طول بیش از 7دهه حضور حرفهای در عرصه سینما بیش از 65 فیلم ساخت و 2 بار در سالهای 1963 و 1965 نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد.
فیلمساز نامدار ایتالیایی 4بار در جشنواره برلین حضور داشت و 3بار خرس نقرهای بهترین کارگردان را برد. مونیچلی با فیلمهای خود 5بار در جشنواره کن شرکت کرد که جایزهای برای او به همراه نداشت. او یکبار در جشنواره مسکو و 2بار هم در جشنواره سن سباستین حضور داشت که از جشنواره اخیر 2جایزه بهترین کارگردان گرفت.
تقدیر لوکاس از انیماتورهای موفق
جورج لوکاس نیز روز 6سپتامبر در حاشیه برگزاری شصت و ششمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم ونیز شیر طلایی افتخاری این جشنواره را به پاس یک عمر فعالیت پرثمر سینمایی به لسهتر، براد برد، پیتر داکتر، اندرو استانتن و لی آنکریچ میدهد. این گروه خالق بسیاری از انیمیشنهای موفق و پرفروش سالهای اخیر هستند.
لسهتر در دهه 1980 در گروه گرافیک بخش رایانهای لوکاسفیلم فعالیت میکرد و سال 1985 نخستین شخصیت تمامرایانهای تاریخ سینما را برای فیلم سینمایی «شرلوک هلمز جوان» در همین شرکت طراحی و خلق کرد. او یکسال بعد از لوکاسفیلم جدا شد تا به تنهایی استودیو پیکسار را راهاندازی و انقلابی در عرصه انیمیشن سینما بهپا کند.
لسهتر 52 ساله در 1989 با «تین توی» برنده اسکار بهترین فیلم کوتاه انیمیشن شد و در سال 1996 با «داستان اسباببازی» جایزه اسکار دستاورد ویژه را برد. «زندگی حشرهای»، «داستان اسباببازی 2» و «خودروها» از دیگر فیلمهای اوست که فیلم آخر نیز نامزد اسکار بهترین فیلم بلند انیمیشن بود.
شصت و ششمین جشنواره فیلم ونیز در حالی برگزار میشود که آثار فیلمسازانی چون تورناتوره، فاتح آکین، پاتریس شرو، کلر دنس، مایکل مور، ژاک ریوت، جورج رومرو در بخش مسابقه این فستیوال به نمایش درخواهند آمد.
«باریا» آخرین ساخته جوزپه تورناتوره فیلم افتتاحیه ونیز امسال است و در کنار این فیلم میتوان از «کاپیتالیسم: یک داستان عاشقانه» ساخته مایکل مور، «آشپزخانه روح» فاتح آکین، «36 نما از قله سن لو» ژاک ریوت و «سرباز بد: بندر نیواورلئانز» به کارگردانی ورنر هرتسوگ، بهعنوان آثار شاخص ونیز 66 نام برد.
این در حالی است که «جنوب مرز» الیور استون، «خبرچین!» استیون سودربرگ و «حفره» جو دانته در بخشهای غیررقابتی ونیز به نمایش در خواهند آمد.
سینمای ایران که سابقه دریافت شیر طلایی ونیز را نیز در کارنامه دارد، امسال در این فستیوال حضور رسمی ندارد. هر چند نام 3کارگردان ایرانی در میان حاضران ونیز امسال به چشم میخورد. شیرین نشاط با فیلم «زنان بدون مردان» بهعنوان محصول آلمان در بخش مسابقه حضور خواهد یافت.
«کیسه پلاستیکی» به کارگردانی رامین بحرانی فیلم افتتاحیه بخش مسابقه بینالمللی فیلم کوتاه ونیز خواهد بود. حضور «روزهای سبز» به کارگردانی حنا مخملباف نیز در ونیز امسال قطعی شده است.
شصت و ششمین جشنواره فیلم ونیز روز 2سپتامبر(11 شهریور) با نمایش «باریا» به کارگردانی تورناتوره آغاز میشود و روز 12 سپتامبر(21 شهریور) با «چنگدو، دوستت دارم» از سینمای چین ـ در بخش خارج از مسابقه ـ پایان مییابد. آنگلی رئیس هیأت داوران این دوره است.