بهطوری که با ورود 30تن گوشت بز افغانی از طریق مرزهای شرقی در روزهای اخیر، شایعاتی هم در مورد اپیدمی مجدد ویروس تب خونریزیدهنده کریمه کنگو در کشور به گوش میرسد.
البته در میان این شایعات، وزارت بهداشت هم ظاهرا ساکت ننشسته؛ بهطوری که روزگذشته رئیس اداره بیماریهای مشترک بین دام و انسان وزارت بهداشت با رد برخی اخبار مبنی بر ورود بزهای آلوده به تب کریمه کنگو از افغانستان به داخل کشور میگوید: واردات بزهای افغانی زیر نظر سازمان دامپزشکی و طبق ضوابط صورت گرفته است.
دکتر محمدرضا شیرزادی، با بیان اینکه همچنین شمار مبتلایان تب کریمه کنگو در کشور افزایش نیافته است، شمار مبتلایان به این بیماری در کشور را 59 تن بیان کرد و افزود: از این تعداد 8 نفر فوت کردهاند.
این همین حال که متخصصان عفونی نیز معتقدند هیچ نگرانی بابت اپیدمی مجدد ویروس این بیماری وجود ندارد. دکتر حمید عمادی، متخصص عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تایید این امر و در گفتوگو با همشهری توضیح میدهد: تب خونریزیدهنده کریمه کنگو برای نخستین بار در سال 1944 در شبه جزیره کریمه که بالای دریای سیاه است کشف شد.
در آن زمان دانشمندی به نام شوماخوف این بیماری را بیماری کریمه نامگذاری کرد. چند سال بعد یعنی در سال 1956 یک بیماری دیگر در منطقه کنگو کشف شد و این بیماری هم به نام کنگو شناخته شد ولی بعد از گذشت چند سال مشخصشد که این بیماری هر دو مثلهمند و برای همین اسمشان یکیشد.
دکتر عمادی، مرگ و میر این بیماری را چیزی حدود 15 تا 50 درصد میداند و درباره راههای انتقال ویروس آن میگوید: این بیماری از طریق نیش کنه به انسان منتقل میشود به این صورت که فردی که با محصولات خونی دام در تماس باشد، ویروس تب کریمه کنگو به او منتقل خواهد شد.
البته ظاهرا این بیماری از قدیمالایام در کشور ما بوده؛ بهطوریکه در سالهای قبل از انقلاب در آذربایجان هم اپیدمی شده بود. این متخصص بیماریهای عفونی با بیان اینکه در سالهای 50 تا 52 تب کریمه کنگو به نام «حصبه قره میخ» در این استان شناخته میشد، خاطرنشان میکند: این بیماری تا سال 79 در کشور اپیدمی نشد تا اینکه در این سال بهدنبال ورود دامهای غیرقانونی آلوده از افغانستان و عراق دوباره وارد ایران شد و از آن تاریخ تا الان این بیماری دیگر بومی کشور ماست و در سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در تابستان شیوع دارد؛ یعنی وقتی که کنهها فعالیت خود را شروع کرده و دام را نیش میزنند.
البته در این صورت دام بیمار نمیشود چون به گفته دکترعمادی در این حالت دام فقط کسل شده و بهبود مییابد. ویروس بیماری هم یک هفته تا 10 روز در بدن او باقی میماند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با توضیح اینکه اگر در این مدت کنه دام را نیش زده و بعد انسان را هم نیش بزند، خون آلوده دام از طریق کنه وارد بدن انسان هم خواهد شد، معتقد است: اگر هم در این مدت بخواهند سردام را بریده و یا واکسن تزریق کنند، خون باز هم به انسان منتقل خواهد شد.
خوردن گوشت خطرناک نیست!
اگر دامی که ویروس بیماری در بدنش است، ذبح شود، در بدن دام ذبح شده فعل و انفعالاتی صورت میگیرد و این باعث از بین رفتن ویروس بیماری خواهد شد. پس خیلی بعید است که انسان با خوردن گوشت دام به این بیماری مبتلا شود مگر اینکه در همان محل ذبح، گوشت و یا جگر دام بهصورت خام خورده شود. ولی این اتفاق خیلی کم میافتد.
دکتر عمادی با بیان این عبارات در ادامه توضیح میدهد: در مورد تب کریمه کنگو در کشور افغانستان باید گفت که این بیماری در آن کشور خیلی شایع است. البته تا زمان واردشدن گوشت بز به کشور مدتزمانی طول میکشد.
قرنطینه ضروری است!
دکتر عمادی توصیه میکند: به هر حال تاکید ما بر این است که دام یک هفته تمیز شده و قرنطینه شود و بعد ذبح شود. ولی چون معمولا در دامداریها جای قرنطینه وجود ندارد، معمولا این کار انجام نمیشود.
با این اوصاف به عقیده متخصصان عفونی دامی که از این کشور میآید، احتمال آلودهبودنش وجود دارد. در این میان دکتر عمادی تاکید میکند که یک سوم دامهای ایران هم آلودهاند.
وی معتقد است: خیلی از بیماریها از طریق دام آلوده به انسان منتقل میشود، مثل سیاه زخم، تب مالت و یا بروسلوز که این بیماریها ممکن است درصورت وجود آلودگی در گوشت بز افغانی منتقل شود ولی در مورد تب کریمه کنگو جای نگرانی خاصی وجود ندارد.
گفتنی است، تب خونریزیدهنده کریمه کنگو بیماری حاد تب دار و خونریزیدهنده است که از طریق گزش کنه و یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود. «CCHF» در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود30 درصدی ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بیشتر است.
بیماری تب خونریزیدهنده کریمه کنگو که از سال 87 در ایران به ثبت رسیده، یکی از 823 بیماری مشترک بین انسان و دام است که از طریق گزش مستقیم کنه آلوده یا تماس با خون و گوشت دام مبتلا، به انسان سرایت میکند و مخاطرات جدی برای افراد بهدنبال دارد.
براساس اعلام مسئولان وزارت بهداشت، بیماری کریمه کنگو در سال 87، دقیقا گذشته 31 قربانی داشت و حدود 110 نفر نیز به این بیماری مبتلا شدند.به گفته متخصصان بیماریهای عفونی، این بیماری در مراحل پیشرفته خود به زردی و مرگ منجر میشود.