پدیده مخربی که اوقات فراغت کودکان را به‌راحتی پر کرد و والدین را با آرامشی نسبی روبه‌رو ساخت. اما اثرات این‌گونه تفریح و سرگرمی و به‌دست فراموشی سپردن اسباب‌بازی‌های قدیمی و ساده، دورنمای روشنی ندارد و ممکن است آینده‌ای مبهم را برای آنان رقم بزند.
هجوم انواع و اقسام بازیهای کامپیوتری به اتاق امن و ساکت کودکان باعث شده تا به‌نوعی آنان در معرض ابتلا به فقر حرکتی و اثرات مخرب روحی-روانی قرار بگیرند. پدیده مخربی که اوقات فراغت کودکان را به‌راحتی پر کرد و والدین را با آرامشی نسبی روبه‌رو ساخت. اما اثرات این‌گونه تفریح و سرگرمی و به‌دست فراموشی سپردن اسباب‌بازی‌های قدیمی و ساده، دورنمای روشنی ندارد و ممکن است آینده‌ای مبهم را برای آنان رقم بزند.
اداره‌کل سلامت شهرداری تهران از مدت‌ها پیش با هدف از بین بردن رواج بیش از حد بازیهای مخرب کامپیوتری در بین کودکان، دست به ابتکار جالبی زد و خانههای اسباب‌بازی را راه‌اندازی کرد. اماکنی که با یک‌تیر چندین هدف را نشانه رفت. دکتر عباس تقی‌زاده مدیر کل سلامت شهرداری تهران‌در این شماره همشهری‌زندگی به جزییات راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در سولههای ورزشی تهران می‌پردازد.
راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در مناطق
مدیر‌کل سلامت شهرداری تهران معتقد است، امروزه یکی از اصلی‌ترین شاخص‌ها‌ی توسعه‌یافتگی یک‌کشور، ارتقای سطح سلامت کودکان به‌ویژه میزان امید به زندگی و سلامت روان آن‌هاست. لذا تلاش برای تحقق این مهم از اولویت‌ها‌ی کاری ستاد شهر سالم محسوب می‌شود. البته نباید فراموش کرد که تغییر شکل و محتوای بازی‌ها و هم‌چنین نوع اسباب‌بازی‌ها یکی از عمده‌ترین عوامل تهدید‌کننده سلامت روان کودکان است و باید مورد‌توجه ویژه‌ای قرار گیرد. در‌حال‌حاضر اغلب وسایل سرگرمی و بازیهای کودکان کامپیوتری شده که این نوع از بازی‌ها فشار روانی و استرس زیادی را به بچه‌ها وارد می‌کند. از سوی دیگر سلامت جسمانی کودکان نیز به‌‌دلیل ایستایی و عدم‌تحرک آنان به هنگام بازیهای کامپیوتری در معرض تهدید و خطر است. به اعتقاد دکتر تقی‌زاده، متاسفانه بازیهای کامپیوتری به‌عنوان فرهنگ جایگزین بازیهای مفید شده که رشد جسمی، عاطفی و حرکتی کودکان ما را دچار اختلال کرده است. در این راستا اداره‌کل سلامت شهرداری تهران درنظر دارد به‌منظور ارتقای سلامت کودکان به افتتاح و راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در مناطق مختلف شهر بپردازد.
طرح توسعه در سولههای ورزشی
ایجاد 280خانه سلامت و اسباب‌بازی در تهران یکی از مهم‌ترین خبرهای حوزه اداره‌کل سلامت شهرداری تهران است که دکتر تقی‌زاده به آن اشاره کرد. وی از راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در سولههای ورزشی شهر تهران خبر داد و گفت: افزایش خانههای سلامت و خانههای اسباب‌بازی در دستور‌کار ما قرار دارد که در‌حال‌حاضر بیش از 130خانه اسباب‌بازی و 150خانه سلامت در تهران راه‌اندازی و فعال شده است. بر اساس برنامه مدیر‌کل سلامت شهردار تهران، تعداد خانههای سلامت و اسباب‌بازی تا پایان سال به تعداد نواحی تهران افزایش یافته و به 371خانه خواهد‌رسید. البته برنامه توسعه و راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در سولههای ورزشی به‌عنوان اصلی‌ترین هدف اداره‌کل در این زمینه است که مقدمات آن طی تفاهم‌نامه‌ای با سازمان ورزش شهرداری مهیا شده است. تاکنون بیش از 60خانه اسباب‌بازی در سولههای ورزشی راه‌اندازی شده که طبق تفاهم‌نامه، قرار است طرح توسعه خانههای اسباب‌بازی در تمامی‌سوله‌ها به اجرا در‌آید.
تشکیل شبکه بزرگ سلامت
دکتر تقی‌زاده با تاکید بر این‌که سلامت شهری مورد‌توجه شهرداری است، به این مساله اشاره کرد که بیش از 50درصد از عوامل موثر بر سلامت مربوط به عوامل اجتماعی و فرهنگی است. خوشبختانه شهرداری تهران در این حوزه دارای سند 5ساله است که اجرای آن از سال85 آغاز شده و با هفت‌استراتژی خاص، ارتقای سطح سلامت شهر را مدنظر دارد. البته مدیر‌کل سلامت شهرداری تهران یادآور شد که با رشد 40درصدی بودجه مستقیم شهرداری در حوزه سلامت توانستیم کار احداث و راه‌اندازی بزرگ‌ترین مرکز «فرآموز» مهارتهای رفتاری را در پارک سرخه‌حصار آغاز کنیم که این پروژه تا پایان سال افتتاح خواهد‌شد. وی تشکیل شبکه سلامت را یکی از گام‌ها‌ی بزرگ و سازنده اداره‌کل خواند و احداث و راه‌اندازی 371خانه سلامت در سطح محلات شهر را جزیی از همان برنامه 5ساله دانست. خانههای سلامت تهران در سال86 به 40باب می‌رسید که با رشد چهار‌برابری در سال87 به 160باب ارتقا یافت. ضمن آن‌که تعداد خانههای اسباب‌بازی نیز با رشد 8برابری نسبت به سال86 هم‌اکنون در حال رسیدن به مرز 140خانه است.
کودکان از هر نظر بیمه هستند
کسب مهارتهای آموزشی حرکتی در محیطی با نشاط، از جمله اهداف جغرافیایی و محیطی خانه اسباب‌بازی است و ایجاد فرهنگ استفاده از بازی و اسباب‌بازی در جهت ارتقای سطح سلامت روان کودکان و توانمندی‌ها‌ی آنان در حفظ ارتباطات اجتماعی نیز از مهم‌ترین اهداف احداث این اماکن محسوب می‌شود. البته هدف اداره‌کل سلامت شهرداری این نیست که وظایف مهدهای کودک را انجام دهد و خانههای اسباب‌بازی با توجه به شرایط مالی و اجتماعی شهروندان مناطق مختلف تهران به کودکان شهر خدمات ارایه می‌دهد. یکی از نکات قابل‌توجه در مورد خانههای اسباب‌بازی رعایت استاندارد‌ها و تامین سلامت جسمی کودکان است، به‌طوری که بچه‌ها در این مراکز از بیمه کامل درمانی برخوردارند. اداره‌کل سلامت به راه‌اندازی خانههای اسباب‌بازی در سولههای ورزشی اکتفا نکرده و درنظر دارد این مراکز را با هدف آرامش بیشتر خانواده‌ها و رونق ورزش در اماکن عمومی مثل میادین میوه‌و‌‌تره‌بار، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، پایانه‌‌ها، فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها و... نیز دایر کند. ضمن آن‌که چندی پیش با راه‌اندازی آزمایشی خانههای اسباب‌بازی در بیمارستان ارتش و بیمارستان کودکان تهران نتایج مثبت و اثرات مطلوبی حاصل شد.
اداره‌ای با مسئولیت‌ها‌ی سنگین
اداره‌کل سلامت شهرداری تهران علاو‌ه‌بر احداث خانههای اسباب‌بازی در سولههای ورزشی، اهداف بزرگ و مسئولیت‌ها‌ی سنگینی دارد. 3میلیون نفر ساعت خدمت در سال86 و 12میلیون نفر ساعت خدمت در سال87، از جمله فعالیت‌ها‌ی این اداره بوده که در سطح محلات شهر انجام شده است. دکتر تقی‌زاده در بخشی دیگر از اهداف و برنامه‌ها‌ی اداره‌کل به اهمیت اصلاح الگوی تغذیه شهروندان تهرانی اشاره کرده و معتقد است، در‌حال‌حاضر 60درصد جمعیت پایتخت بیش از حد لازم کالری جذب می‌کنند و متعاقب آن با اضافه وزن و چاقی مواجه هستند. هم‌چنین برنامه کنترل دخانیات و شهر بدون دخانیات نیز در سال‌جاری با جدیت پیگیری می‌شود، چرا‌که آمار مصرف دخانیات در تهران بسیار بالاست که متاسفانه این آمار در بین زنان افزایش بیشتری داشته و به 10درصد رسیده است، البته برنامه‌ها‌ی این پروژه شامل روش‌ها‌ی کنترلی و رعایت قوانین و مقررات در کنار برنامه‌ها‌ی آموزشی است و شهرداری تهران عمدتاً در بخش آموزش کاهش مصرف دخانیات در سنین پرخطر فعالیت خواهد داشت. دکتر تقی‌زاده یکی دیگر از برنامه‌ها‌ی اداره‌کل سلامت شهرداری در سال88 را اصلاح الگوی مصرف دارو در کنار فعالیت‌ها‌ی وزارت بهداشت عنوان کرد.
