برای افراد مبتلا به آکنه شدید، یکی از گزینههای درمانی راکوتان است که اغلب با نام تجاری ایزوترتینوئین تجویز میشود. این دارو به شکل کپسول است و برای یک یا دو بار در روز، به طور معمول برای یک دوره چهار تا شش ماهه توسط پزشک متخصص پوست و مو تجویز میشود. اگرچه راکوتان میتواند در پیشگیری از علائم جوش واقعاً مؤثر باشد، اما با عوارض جانبی قابل توجهی همراه است. در این مقاله از «همشهری آنلاین» در مورد اینکه قرص راکوتان برای چیست؟ صحبت میکنیم. با ما همراه باشید.
قرص راکوتان چیست؟
راکوتان نوعی ویتامین A است که در دسته داروهای رتینوئید قرار میگیرد. این قرص مقدار چربی آزاد شده توسط غدد چربی در پوست را کاهش میدهد و به پوست کمک میکند تا سریعتر خود را بازیابی کند. ممکن است بپرسید: «قرص راکوتان برای چیست؟» باید بگوییم که راکوتان برای درمان آکنه ندول یا ندولار شدید که به درمانهای دیگر از جمله آنتی بیوتیکها پاسخ نداده است استفاده میشود.
آکنهای که توسط راکوتان درمان میشود، آکنه ندولار نامیده میشود. این نوع جوش با تودههای قرمز و متورم روی پوست مشخص میشود. این تودهها میتوانند به اندازه یک مداد پاک کن (قطر حدود 5 میلیمتر) یا بزرگتر باشند. این نوع آکنه میتواند منجر به زخمهای دائمی شود و باعث شود که نسبت به ظاهر خود احساس بدی داشته باشید.
اگر راکوتان را طبق دستور مصرف میکنید، پوست شما باید بعد از حدود 7 تا 10 روز شروع به بهبود کند. قبل از این مرحله، علائم آکنه شما ممکن است به طور موقت بدتر شوند، بنابراین مهم است که به درمان ادامه دهید. کپسول راکوتان یک یا دو بار در روز مصرف میشود. یک دوره درمانی معمولاً چهار تا شش ماه است. پس از اتمام کار، ممکن است پوست شما تا هشت هفته به بهبود ادامه دهد. پوست اکثر افراد پس از اتمام درمان کاملاً شفاف است. دورههای بیشتر راکوتان معمولاً مورد نیاز نیست.
بیشتر بخوانید: ویتامین A چه خواصی دارد؟
عملکرد راکوتان در بدن چگونه است؟
قرص راکوتان برای چیست؟ برای درک نحوه عملکرد راکوتان، ابتدا باید علل آکنه را درک کنید. غدد چربی نزدیک به سطح پوست قرار دارند و به فولیکولهای موی ما (سوراخهایی که موها از آن رشد میکنند) متصل هستند. این غدد سبوم تولید میکنند، مادهای روغنی که مو و پوست را روان نگه میدارد. در افراد مبتلا به جوش، غدد چربی بیش از حد سبوم تولید میکنند. این چربی اضافی با پوست مرده مخلوط میشود و فولیکولهای مو را مسدود میکند.
اگر یک فولیکول مسدود شده توسط باکتری روی پوست عفونی شود، میتواند به یک نقطه دردناک مانند پوسچول یا کیست تبدیل شود. ماده فعال راکوتان یعنی ایزوترتینوئین، از دو طریق زیر از علائم آکنه جلوگیری میکند:
- کاهش میزان سبوم تولید شده توسط غدد چربی صورت و بدن
- کشتن باکتریهای روی پوست و مسدود کردن فولیکولهای آلوده
همچنین تصور میشود که ایزوترتینوئین خواص ضد التهابی دارد، به این معنی که میتواند به کاهش قرمزی و تورم نیز کمک کند.
کاربردهای قرص راکوتان
راکوتان فقط توسط پزشکان متخصص و مو برای نوجوانان و بزرگسالانی که آکنه شدید دارند تجویز میشود. این دارو به طور سنتی برای درمان سرطان پوست ایجاد شد؛ اما بعدها برای کاربرهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه به سوال قرص راکوتان برای چیست و کاربردهای این دارو اشاره میکنیم:
- درمان آکنه شدید: راکوتان عمدتاً برای درمان اشکال شدید آکنه مانند آکنه ندول یا کیستیک تجویز میشود که میتواند منجر به زخم شود. این دارو معمولاً زمانی استفاده میشود که سایر درمانهای آکنه شکست خورده باشند.
- کاهش تولید سبوم: این دارو تولید سبوم (روغن) پوست را کاهش میدهد که به جلوگیری از مسدود شدن منافذ کمک میکند و احتمال شیوع آکنه را کاهش میدهد.
- اثرات ضد التهابی: راکوتان خواص ضد التهابی دارد که به کاهش تورم و قرمزی مرتبط با ضایعات شدید آکنه کمک میکند.
- پیشگیری از ایجاد اسکار: راکوتان با کنترل شیوع شدید آکنه در کاهش خطر ایجاد اسکار طولانی مدت موثر است که ممکن است بعداً درمان آن دشوار باشد.
- راه حل طولانی مدت آکنه: برای بسیاری از بیماران، راکوتان راه حلی پایدار برای آکنههای شدید با کاهش احتمال عود حتی پس از قطع دارو است.
سن مصرف راکوتان
راکوتان معمولا برای افراد 12 ساله و بالاتر تجویز میشود، اگرچه سن دقیق ممکن است به ارزیابی پزشک بستگی داشته باشد. این درمان برای کسانی است که به سایر درمانهای آکنه پاسخ ندادهاند و با کاهش میزان چربی آزاد شده توسط غدد چربی در پوست کار میکند.
بیشتر بخوانید: نکاتی که باید درباره جوشهای صورت بدانید | این جوش ها را فشار ندهید
مصرف راکوتان به چه کسانی توصیه میشود؟
حالا که درک درستی از قرص راکوتان برای چیست به دست آورید، بهتر بدانید که این دارو برای افراد زیر مناسب است:
- آکنه که باعث کیستیک شدید شده است.
- آکنهای که منجر به جای زخم میشود.
- آکنهای که به درمانهای دیگر مقاوم است.
- آکنهای که روی سینه، پشت و شانهها (علاوه بر صورت) تاثیر میگذارد.
یک متخصص پوست معمولاً بر اساس شدت و تداوم جوش، دوز مصرف راکوتان را ارزیابی میکند.
آیا دریافت راکوتان به نسخه نیاز دارد؟
بله، برای دریافت راکوتان به نسخه نیاز دارید، زیرا این دارویی قوی است که برای درمان آکنه شدید استفاده میشود. راکوتان به دلیل عوارض جانبی بالقوه به عنوان یک دارو با نسخه پزشکی طبقه بندی میشود. پزشکان قبل از تجویز، سابقه پزشکی و شدت آکنه بیمار را به دقت ارزیابی میکنند. این دارو نیاز به نظارت دقیق دارد، چون میتواند منجر به عوارض جانبی شود.
عوارض مصرف راکوتان
شایعترین عوارض جانبی راکوتان خشکی پوست و خشکی لبها و افزایش حساسیت به نور خورشید هستند. در حالی که راکوتان مصرف میکنید، باید از هر گونه درمان که ممکن است پوست را تحریک کند، مانند اپیلاسیون یا درم ابریژن اجتناب کنید. سایر عوارض جانبی شایع خشکی چشم، خشکی گلو، خشکی بینی، خونریزی بینی، سردرد و درد عضلانی هستند. عوارض جانبی جدی بسیار نادرند، با این حال هنوز مهم است که از آنها آگاه باشید. در موارد نادر، راکوتان میتواند باعث موارد زیر شود:
- مسائل مربوط به سلامت روان و تغییرات خلقی
- معده درد شدید
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال خونی
- بثورات پوستی تاولدار
- ضعف عضلانی
- زردی پوست یا زردی چشم (میتواند نشانه مشکل کبد باشد)
- مشکل در ادرار کردن (میتواند نشانه مشکل کلیه باشد)
- سردرد
- تغییرات در بینایی
اگر چنین علائمی را تجربه کردید، باید فورا مصرف ایزوترتینوئین را قطع کنید و به سراغ پزشک متخصص بروید.
موارد منع مصرف قرص راکوتان
اکنون میدانید که قرص راکوتان برای چیست، اما بهتر است در مورد موارد منع مصرف آن نیز اطلاعات خود را کامل کنید.
- بارداری: راکوتان میتواند باعث نقص مادرزادی شدید شود. زنانی که باردار هستند یا قصد بارداری دارند، نباید از راکوتان استفاده کنند. لازم است زنان در سنین باروری در حین مصرف دارو و حداقل تا یک ماه پس از قطع از دو روش پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
- تغذیه با شیر مادر: راکوتان وارد شیر مادر میشود و میتواند به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. بنابراین برای مادران شیرده منع مصرف دارد.
- بیماریهای کبدی: راکوتان میتواند باعث آسیب کبدی شود. افراد مبتلا به اختلالات کبدی از جمله هپاتیت یا سیروز باید از مصرف آن اجتناب کنند، زیرا این دارو میتواند عملکرد کبد را بدتر کند.
- هیپرلیپیدمی (کلسترول یا تری گلیسیرید بالا): راکوتان میتواند سطح چربی خون را افزایش دهد که این موضوع خطر مشکلات قلبی عروقی را افزایش میدهد. افراد مبتلا به عدم تعادل شدید چربی یا کسانی که سابقه پانکراتیت مرتبط با چربی خون دارند، نباید از این دارو را مصرف کنند.
- حساسیت به ایزوترتینوئین: اگر فردی واکنش آلرژیک قبلی به آکوتان یا سایر رتینوئیدها داشته است، باید از مصرف دارو خودداری کند.
- سمیت ویتامین A: از آنجایی که راکوتان نوعی ویتامین A است، ترکیب آن با مکمل ویتامین A بیش از حد میتواند منجر به مسمومیت شود. این موضوع میتواند منجر به عوارض جانبی مضر مانند حالت تهوع، سرگیجه و حتی آسیب کبدی شود.
- اختلالات روانپزشکی: راکوتان با تغییرات خلقی از جمله افسردگی، افکار خودکشی و روان پریشی در برخی از مصرف کنندگان مرتبط است. افراد با سابقه اختلالات روانپزشکی یا کسانی که در حال حاضر مشکلات سلامت روانی را تجربه میکنند باید به دقت تحت نظر باشند یا از مصرف دارو خودداری کنند.
چه کسانی نباید راکوتان مصرف کنند؟
برای گروه خاصی از مردم، راکوتان ممکن است خطرناک باشد. افرادی که باردار هستند یا در دوران شیردهی هستند باید از مصرف آن اجتناب کنند، زیرا میتواند برای کودک مضر باشد و خطر سقط جنین را افزایش دهد. این خطرات آنقدر زیاد است که به زنان توصیه میشود در حین مصرف راکوتان اقدامات احتیاطی بیشتری را برای جلوگیری از بارداری انجام دهند. راکوتان همچنین برای افراد زیر نامناسب خواهد بود:
- داشتن افسردگی یا بیماری روانی
- ابتدا به بیماری کبد یا کلیه
- داشتن کلسترول بالا
- داشتن ویتامین A بالا
- ابتلا بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
- داشتن حساسیت به ایزوترتینوئین یا سایر مواد موجود در کپسول (مانند سویا)
بیشتر بخوانید: همه دلایل جوش زدن صورت و راههای درمان آن
کلام آخر
قرص راکوتان برای چیست؟ اکنون به خوبی میدانید این دارو برای درمان چه مشکلاتی استفاده میشود. راکوتان به طور خاص برای جوشهای شدید مانند ندول کاربرد دارد. افرادی که روی پوست صورت یا نواحی دیگر بدن خود این جوشها را دارند و اگر درمان دیگر باعث بهبود حالشان نشد، پزشک متخصص پوست و مو احتمالاً راکوتان را تجویز میکند. همچنین باید به عوارض این دارو توجه کنید و اگر بیماری یا شرایط خاصی دارید به پزشک اطلاع دهید.
سوالات متداول
راکوتان چگونه باید مصرف شود؟
راکوتان معمولاً به شکل کپسول یا قرض، معمولاً یک یا دو بار در روز همراه با غذا مصرف میشود. یک دوره درمانی معمولی 4 تا 6 ماه طول میکشد.
آیا راکوتان میتواند باعث نقص مادرزادی شود؟
بله، راکوتان در صورت مصرف در دوران بارداری میتواند باعث نقصهای مادرزادی شدید از جمله ناهنجاریهای فیزیکی شود.
مدت زمان اثرگذاری راکوتان چقدر است؟
اکثر بیماران پس از یک تا 2 ماه از درمان میشوند، اما اثرات کامل ممکن است 4 تا 6 ماه طول بکشند تا خود را نشان دهند.
اگر یک دوز راکوتان را فراموش کردم چه باید بکنم؟
اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد.
نظر شما