استقبال تماشاگران سینما در سراسر جهان از محصولات انیمیشن باعث شده تا کمپانیهای فیلمسازی و تهیهکنندگان سینما، تولید محصولات انیمیشن را در دستور کار خود قرار دهند و در کنار تولید فیلمهای زنده، تولیدات انیمیشن خود را نیز رونق دهند.خبرهایی که در صنعت سینما درباره مسائل مربوط به تولیدات انیمیشن پخش میشود تنوع خاصی دارد. این خبرهای متنوع اختصاص به کشورهای مختلف دارد و مربوط به یک منطقه خاص نمیشود.
گزارشهای رسیده حکایت از آن میکند که فیلمهای انیمیشن فروش بالایی را در کشورهای آمریکای لاتین دارند. تحلیلگران سینمایی میگویند آمریکای لاتین دارد تبدیل به مرکز اصلی کارهای انیمیشن میشود و تهیهکنندگان محلی با همکاری کمپانیهای بینالمللی، قصد تولید یک سری انیمیشن کامپیوتری و سنتی را دارند. این در حالی است که کمپانیهای فیلمسازی خارجی بیشتر تمایل دارند که انیمیشنهای خود را در کشورهای مختلف قاره ،اکران عمومی کنند.
منتقدان سینمایی میگویند فیلمهای انیمیشن حکم یک معدن طلا را برای جمعیت جوان و خانوادههای کشورهای آمریکای لاتین دارند. به همین دلیل است که «عصر یخبندان؛ ظهوردایناسورها» توانسته رقم فروش خود را در این قاره به رقم فروش درام فاجعهای «تایتانیک» برساند.تایتانیک که 10سال قبل در کشورهای این قاره اکران عمومی شد، با یک فروش بالا رکورد فروش را در سینماهای آمریکای لاتین شکست. حالا قسمت جدید عصر یخبندان رکورد تایتانیک را میشکند. این انیمیشن موفق شد به تنهایی در مکزیک حدود 12میلیون بیننده را جذب خود کند. موفقیت کلان عصر یخبندان 3 در آمریکای لاتین باعث جنب و جوش تازهای در بین کمپانیهای فیلمساز خارجی شده و آنها از حالا جدول نمایش فیلمهای انیمیشن خود در کشورهای مختلف قاره را تنظیم کردهاند.
در همان حال، این کمپانیها در فکر تولید محصولات انیمیشن با همکاری این کشورها برای بازار داخلی آنها هستند.کمپانی فوکس قرن بیستم در ماه اکتبر اولین انیمیشن محلی خود را در سراسر خاک آمریکای لاتین پخش میکند. این فیلم که محصول مشترک با کشور پرو است «دلفین؛ قصه یک رویاپرداز» نام دارد. فیلمنامه این انیمیشن اقتباسی از کتاب بسیار پرخواننده و موفق سرجیو بامبارن ، نویسنده مطرح پرویی است. 2 شرکت فیلمسازی و کامپیوتری آلمانی و ایتالیایی هم در تولید این فیلم همکاری داشتهاند. شعبه مکزیکی کمپانی یونیور سال هم اولین انیمیشن محلی خود به نام «نیکته» را آماده نمایش کرده است که محصولی مشترک بین دو طرف آمریکایی و مکزیکی است.
تهیهکنندگان فیلم امیدوارند این انیمیشن در عین حال که بچهها را سرگرم میکند، چیزهایی درباره حفظ میراث فرهنگی و تاریخی هم به آنها بیاموزد. قسمت دوم انیمیشن «ریف» هم آماده نمایش میشود. شرکت مستقل فیلمسازی وینستن که با همکاری مکزیکیها این انیمیشن را تولید کرده، قصد دارد آن را به صورت همزمان در آمریکای شمالی و آمریکای لاتین اکران عمومی کند. کمپانی پارامونت هم با دیدن این فعالیتها، واحد خود را در مکزیک فعالتر کرده و گفته به زودی تولید چند محصول مشترک انیمیشن را شروع میکند. پارامونت مشابه این طرح را برای کشور گواتمالا هم دارد.
این فعالیتها در شرایطی صورت میگیرد که اهل فن میگویند تولیدات در حال رشد محصولات انیمیشن در قاره آمریکای لاتین دو ضعف اساسی دارد. این ضعفها نه به کیفیت کار که به کمیت آن مربوط میشود. به گفته اهل فن، تولیدات انیمیشن در این قاره هم کم است و هم فاصله زیادی بین تولید آنها وجود دارد. از سوی دیگر وقتی بحث کیفیت کار مطرح میشود، بسیاری بر این عقیدهاند که این انیمیشنها فقط مناسب حال تماشاگران آن کشوری هستند که این فیلمها در آنها ساخته میشود. معمولا تماشاگران کشورهای دیگر آمریکای لاتین، از محصولات انیمیشن همسایگان دور و نزدیک خود استقبال زیادی نمیکنند.
به همین دلیل است که برخی از پروژههای جدید انیمیشنی آمریکای لاتین میخواهند کاراکترهای کلاسیک و سرشناس این قاره را به عنوان شخصیتهای اصلی کارها و قصههای خود انتخاب کنند تا بتوانند با لحنی عمومی تمام تماشاگران قاره آمریکای لاتین را جذب خود کنند. در بین این دسته از کاراکترها، از جمله میتوان به «تاپ کت» و «مستر ماگو» اشاره کرد.شرکت فیلمسازی آرژانتینی پاتاگونیک فیلم گروپ طی سالهای گذشته با انیمیشن کمیک استریپی «دیبولا پلیکولا» (1997) و «پاتوروزتیو» (2004) موفقیتهای عظیمی در جدول گیشه نمایش کسب کرده است. این موفقیتها آنقدر زیاد و کلان بوده که تحلیلگران اقتصادی سینما با عنوان «جمعکنندگان طلا از گیشه نمایش» از آنها اسم بردهاند. سینمای مکزیک هم 2 سال قبل با انیمیشن «اونا پلیکولا د هووس» موفقیت عظیمی کسب کرد. این فیلم که لقب دومین اثر پرفروش کل تاریخ سینمای مکزیک را از آن خود کرده، درباره یک تخممرغ سفید و نارس است که میخواهد تبدیل به یک جوجه شود.
هرنان ویویانکو از مسئولین محلی کمپانی فوکس در کشور شیلی، کاشف طرح قصه این انیمیشن است. او زمانی که در کشور پرو برای کمپانی فوکس کار میکرد، طرح قصه را نوشت. به گفته او:«تعداد اندکی از فیلمهای آمریکای لاتینی، نمایش موفقیتآمیزی در دیگر کشورهای قاره دارند. ولی ما امیدواریم با انیمیشن «دولفین» این سد را بشکنیم و وارد مرحله تازهای شویم.» وی به این نکته اشاره میکند که با وجود موفقیت فراوان «اونا پلیکولا د هووس» در بسیاری از جشنوارههای بینالمللی تماشاگران آمریکای لاتینی استقبال زیادی از این انیمیشن مکزیکی نکردهاند.
این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که به صورت معمول، محصولات انیمیشن باید مورد پسند عمومی تماشاگران سینما در کشورهای مختلف قرار بگیرد. یکی از دلایل اصلی این امر این است که این گروه از تماشاگران با وجود علائق مشترک فرهنگی و نژادی، نمیتوانند با کاراکترها و قصههای انیمیشنهای محلی کشورهای آمریکای لاتین همذاتپنداری کنند. کمپانی والت دیزنی که متخصص تولید فیلمهای انیمیشن است، در این زمینه تجربه خوبی ندارد. مسئولان این کمپانی میگویند با وجود طرحهای زیادی که برای ساخت محصولات انیمیشن به صورت مشترک با کشورهای آمریکای لاتین داشتهاند، پس از مدتی اکثر این طرحها را رها کردهاند.
سخنگوی این کمپانی میگوید:«2 فیلم آخر ما موفقیت مالی و انتقادی چندانی کسب نکرد و همین مسئله باعث عقبنشینی ما شد.»استودیوی انیمیشنسازی مکزیک از معدود شرکتهای فیلمسازی فعال در کشور است که با جدیت کار تولید انیمیشن را در این سالها ادامه داده اند. از سال 2002 که این شرکت، فعالیت رسمی خود را شروع کرده ، 2300 دقیقه فیلم انیمیشن تولید کرده است. این انیمیشنها در داخل کشور با استقبال خوبی روبهرو شدهاند و سود خوبی برای تهیهکنندگان خود فراهم کردهاند. در حال حاضر این شرکت در حال تولید سومین سری از مجموعه موفق تلویزیونی خود «ال چاوو» است.
فرناندو دفونتس، مدیر این شرکت میگوید قصد دارد فعالیتهای آن را در سطح وسیعتری گسترش دهد. آنها یکسری همکار اروپایی، آمریکایی و کانادایی هم دارندکه کارهای خود را با کمک آنها تهیه و تولید میکنند. دفونتس میگوید: «تا قبل از اینکه ما وارد صحنه انیمیشنسازی شویم، صنعت سینمای مکزیک در طول 30سال فعالیت خود فقط 2 انیمیشن بلند سینمایی تهیه و تولید کرده بود.» دفونتس و همکارانش به جز بازار مکزیک، نگاهی هم به آنسوی مرزها و حتی آنسوی آبهای اقیانوس دارند.
با این وجود، وی تاکید میکند که انتظار ندارد محصولاتش در مکانی مثل آسیا یا شرقدور هم خریدار داشته باشد. شرکت فیلمسازی دفونتس درماه اکتبر تعدادی از محصولات انیمیشن خود را به صورت دیویدی وارد بازار آمریکا میکند. این نخستین بار است که این شرکت چنین حرکتی را انجام میدهد و از قبل معلوم است که امید زیادی به موفقیت آن دارد.در یکسال اخیر انیمیشنهای مطرحی مثل «بالا»، «عصریخبندان3» و «هیولاها علیه بیگانههای فضایی» به صورت سهبعدی هم روانه، بازار سینما شدهاند. انیمیشنهای آمریکای لاتینی هم این نوع سینما را تجربه میکنند.
کمپانی برادران وارنر به انیماتورهای مکزیکی کمک میکند تا انیمیشن «تاپکت» را به صورت سهبعدی در مکزیک و دیگر کشورهای جهان اکران عمومی کند. این انیمیشن نگاهی امروزی به یکی از کارتونهای کلاسیک زوج معروف هانا- باربارا دارد. به گفته دفونتس «با این پروژهها، ما امیدواریم که موقعیت جهانی کارهایمان را تحکیم کنیم و این باور را در بین تماشاگران بینالمللی به وجود بیاوریم که محصولات ما کارهایی با کیفیت هستند که میتوان به راحتی به تماشای آنها نشست و از دیدنشان لذت برد.»شرکت آرژانتینی ایلوسیون برای خلق انیمیشنهایی جذاب، همکاری خود با هنرمندان بینالمللی را حتی تا سطح کشور هند هم گسترش داده است. به جز شرکتهای انیمیشنسازی هندی، این شرکت با انیماتورهای آلمانی، کانادایی و اسپانیایی هم همکاری میکند. «بوگی» انیمیشنی است که شرکت ایلوسیون با کمک دوستان و همکاران خود در کانادا و اسپانیا تولید کرده است.
این انیمیشن قرار است در جشنوارههای مختلف بینالمللی انیمیشن، رقیب اصلی محصولات پرقدرت سینمایی برای کسب جوایز اصلی باشد. انیمیشن دیگر این شرکت به نام «گاتورو» سال2010 به صورت همزمان در آرژانتین، هند و مکزیک اکران عمومی میشود. برای این فیلم که بهصورت سهبعدی تهیه شده، 6میلیون دلار هزینه شده است. گاستون کامی، یکی از تهیهکنندگان فیلم میگوید: «هدف اصلی و اولیه ما این است که محصولاتمان را نه فقط برای تماشاگران آرژانتینی که برای انبوه تماشاگران سینما در سطح بینالمللی تهیه کنیم. فکر نمیکنم این آرزوی دور و محالی باشد. من مطمئن هستم که خیلی زود به این هدف دست پیدا میکنیم.»
اما کمی دورتر از آمریکای مرکزی و جنوبی و در داخل خاک آمریکا، کمپانی والتدیزنی هم در فکر گسترش فعالیتهای انیمیشنسازی خود است. این کمپانی که قدیمیترین کمپانی تولید فیلمهای کارتونی (و هنوز موفقترین کمپانی در این زمینه) به شمار میرود، بعد از همکاری با شرکت کامپیوتری پیکسار در زمینه تولید انیمیشنهای کامپیوتری- که انقلابی در نوع تولید فیلمهای انیمیشن لقب گرفت- دوباره به سنت انیمیشن دستی برگشته است. «شاهزاده قورباغه» این کمپانی که در سال جدید میلادی روی پرده سینماها میرود، به شکل سنتی ساخته شده و کمپانی امید فراوانی به موفقیت مالی و انتقادی آن دارد. کمپانی والتدیزنی که با تولید انیمیشنهای کامپیوتری باعث شد تا تولید انیمیشنهای سنتی و دستی منسوخ شود، دوباره قصد احیای این نوع سینما را دارد.
در عین حال، این کمپانی تلاش زیادی به خرج داده تا انیمیشنهای هایانو میازاکی انیماتور برجسته و کهنهکار ژاپنی (که لقب والت دیزنی ژاپن را گرفته) را به تماشاگران آمریکایی و بینالمللی معرفی کند. بعد از انیمیشن «شهر ارواح» که اسکار بهترین انیمیشن سال را چند سال قبل گرفت، این کمپانی چند هفته قبل «پونیو» کار جدید میازاکی را در هزار سالن سینمای آمریکای شمالی اکران عمومی کرد.
حتی شنیده میشود که کمپانی قصد دارد نسخه انگلیسی زبان این انیمیشن را دوبارهسازی کند. والت دیزنی این کار را در شرایطی انجام میدهدکه شرکت انتشاراتی مارول را که مالک بسیاری از قهرمانان و ابرقهرمانان قصههای کمیک استریپی است، به مبلغ 4میلیارد دلار خریداری کرد. بحث پایانناپذیر انیمیشن در شرایطی به پایان خودش میرسد که یک انیمیشن کامپیوتری عنوان موفقترین و پرفروشترین فیلم فصل تابستان سینما را از آن خود کرد.
«عصر یخبندان3» با یک فروش 680میلیون دلاری در سطح بینالمللی، لقب محبوبترین فیلم تماشاگران بینالمللی را گرفت. اگر رقم فروش 190میلیون دلاری فیلم در آمریکای شمالی به این رقم اضافه شود، رقم شگفتانگیز 870میلیون دلار حاصل میشود. اما این فیلم در آمریکا نتوانست با «بالا» رقابت کند و عنوان موفقترین انیمیشن سال2009 سینمای آمریکا را بگیرد.
ورایتی