و در همین راستا کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا چهارشنبه گذشته (24 آبان ماه) نشستی را با هدف بررسی عملیات نظامی واشنگتن در عراق و افغانستان تشکیل داد که در بخش‌های مهمی از آن به مسئله ایران و تنظیم روابط ایالات متحده با ایران اشاره شده است.
در حال حاضر تنها بخش گزینش شده‌ای از مباحث مطرح شده در این نشست در اختیار خبرگزاری‌های مطرح غربی قرار گرفته است. متن منتشر شده از این نشست و نشست گذشته این تشکیلات نشان می‌دهد اختلافات در درون دو حزب حاکم در آمریکا بر سر موضوعات نظامی و نحوه برخورد با ایران بالا گرفته است اما آنچه مسلم است اینکه مذاکره با ایران و سوریه و فعال کردن این دو کشور بویژه در حل معضلات عراق در دستور کار سیاستمداران ایالات متحده قرار گرفته است.
در این نشست، ابتدا شماری از سناتورها دیدگاه‌های خود را مطرح و در نهایت تریبون را به مقام‌های ارشد نظامی سپردند تا راهکارها و دیدگاه‌های خود را درباره ایده حضور یا عدم حضور آمریکا در عراق بیان کنند. سناتور جمهوریخواه «جان وارنر» که ریاست کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا را برعهده دارد، در ابتدای این جلسه به اتمام قریب‌الوقوع مدت اعتبار قطعنامه 1637 شورای امنیت اشاره کرد.
او گفت که مدت اعتبار این قطعنامه که به کشورهای عضو ائتلاف اجازه می‌دهد نیروهای خود را در عراق حفظ کنند، 10 دی ماه پایان می‌یابد. پیش‌بینی می‌شود ائتلاف کشورها و دولت عراق برای تهیه نسخه بعدی قطعنامه با سازمان ملل هم کار کنند.
سناتور دموکرات کارل لوین که از ابتدای سال میلادی جدید ریاست این کمیته را در اختیار خواهد گرفت، نیز در ابتدای نشست، به خواست اکثریت مردم آمریکا در جریان انتخابات اخیر کنگره اشاره کرده که همانا ضرورت تغییرات در استراتژی آمریکا بویژه در عراق است. وی گفته است: مردم آمریکا در جریان انتخابات هفتم نوامبر پیام روشنی به دولت، کنگره و دولت عراق دادند و آن پیام این بود که حفظ استراتژی کنونی، موفقیتی در عراق به دنبال نخواهد داشت.
لوین افزوده است: مردم آمریکا و ما نیز ارزیابی اخیر رئیس جمهور را نمی‌پذیریم که در عراق «کاملاً در حال پیروزی هستیم». مردم آمریکا با تأکید گفتند در برابر رهبران عراق که برای کاستن از خشونت‌های فرقه‌ای و متحد کردن عراق، حاضر به مصالحه سیاسی نیستند، صبر خود را از دست داده‌اند. این سناتور دموکرات گفت: مردم آمریکا در برابر رهبران عراق ناشکیبا شده‌اند چرا که آنان شبه نظامیان و جوخه‌های مرگ را منحل نکرده و دشمنی مذهبی، رقابت‌ها و نفرت‌های قومی را محکوم نکرده‌اند.
خطر ایران در منطقه
سرلشکر جان ابی زید فرمانده ستاد مرکزی نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه و آسیای میانه نیز در این نشست پس از توضیحات رؤسای کنونی و آتی کمیته نیروهای مسلح سنا، با طرح یک سلسله ادعاها از تداوم اشغال عراق حمایت کرده است.
این فرمانده ارشد نظامی آمریکا گفته است همانگونه که در گزارش دوازدهم مرداد ماه ترسیم کرده بودم، عقیده افراط‌گرایانه القاعده، جاه‌طلبی‌های سلطه‌جویانه انقلابی ایران و اثرات پنهان ادامه مناقشه فلسطین- اسرائیل، خطرات اصلی برای صلح و امنیت بین‌الملل در دهه‌های بعدی هستند.
وی افزوده است: سیاست‌های دیپلماتیک و امنیتی منطقه‌ای و بین‌المللی آمریکا برای رویارویی با این مشکلات باید محاسبه شده و هماهنگ باشد. «با وجود تمرکز جاری برای تثبیت عراق، منافع جامعه بین‌الملل همچنان نیازمند مقابله و شکست ایدئولوژی تاریک القاعده، مهار توسعه‌طلبی ایران و پیشرفت به سمت صلح اعراب- اسرائیل است.
در فضای کنونی در منطقه همراه با استفاده از شبه نظامیان قدرتمند فاقد کشور، توسعه تسلیحات تخریب جمعی و پذیرفته شدن اقدامات تروریستی از سوی برخی به عنوان ابزار مشروع گفت‌وگوی عادی، برای محافظت از نظم بین‌الملل به رهبری آمریکا و عناصر دیپلماتیک، اقتصادی و امنیتی، قدرت نیاز است.» سرلشکر ابی زید افزوده است: «چگونگی برخورد ما با این مشکلات و قدرت بخشیدن به نیروهای میانه‌رو در منطقه برای مقابله با آنها، آینده ما را تعیین می‌کند».
وی افزوده است: «در حال حاضر بیش از 200 هزار نیروی مسلح در حوزه عملیاتی تحت نظر ستاد مرکزی مستقر هستند. آنها از جریان تجارت جهانی مراقبت، با تروریست‌ها مقابله و برای تثبیت مردم‌سالاری‌های جوان، متزلزل و در عین حال منتخب در عراق و افغانستان به سختی کار می‌کنند.
بیش از یک میلیون و 500 هزار آمریکایی از 11 سپتامبر2001 تاکنون در این منطقه خدمت کرده‌اند. باید به خاطر داشته باشیم که صدها هزار نفر از نیروهای ائتلاف و شریک به طور مستقیم یا غیرمستقیم همراه با ما در منطقه می‌جنگند.» فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق و خاورمیانه گفته است: بحث امروز این کمیته درباره عراق است ولی ما باید تهدیدات فزاینده ایران را نیز در نظر داشته باشیم که گواه آن رزمایش اخیر است که برای مرعوب کردن کشورهای کوچک‌تر منطقه طراحی شده بود.
«ما همچنین باید تهدید واقعی و فراگیر جهانی از سوی القاعده و جنبش‌های همدست با آن را در نظر داشته باشیم. ناکامی در تثبیت عراق می‌تواند به افزایش تجاوزگری ایران و تشجیع ایدئولوژی القاعده منجر شود و همچنین می‌تواند شکاف بین شیعه و سنی را که در حال حاضر در سراسر منطقه مشهود است عمیق‌تر کند.»
ژنرال ابی زید افزوده است: تغییر چالش‌های امنیتی در عراق مستلزم تغییر در خط مشی ما برای دستیابی به ثبات است. هر چند گزینه‌های جدید مورد بحث و کنکاش قرار می‌گیرند ولی شهادت امروز من در این کمیته نباید به منزله تأیید چرخش در مسیر تلقی شود.
تماس با ایران و سوریه
رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا از ساترفیلد پرسیده است: افراد و گروه‌هایی وجود دارند که به نظر آنها باید برخی تماس‌ها با دولت‌های سوریه و ایران گرفته شود. آیا می‌توانید در مورد طرز تفکر جاری در رابطه با آن گزینه‌ها به عنوان بخشی از یک طرح جهت وارد کردن جامعه بزرگتر به منطقه به منظور ایجاد ثبات در عراق در رابطه با درگیری‌ها، اطلاعاتی دهید؟
هماهنگ کننده آمریکا در عراق گفته است: کشورهای خلیج فارس شرکای مهم عرب ما در مصر، اردن و دیگر کشورها با دولت عراق و با عناصر بسیار مهم جامعه سنی تماس‌هایی دارند ولی لازم است کارهای بیشتری صورت گیرد.
حمایت سیاسی از عراق نوین، از عراق مردم‌سالار بعد از صدام، حمایت اقتصادی به ویژه از نظر لزوم بخشودگی دیون کشورهای خلیج فارس از جمله این موارد ذکر می‌شود. «زمان حرکت به سوی پیش، هم اکنون می‌باشد. هنگامی که دوستان ما به ویژه در خلیج (فارس) صحبت می‌کنند و نسبت به گسترش نفوذ منفی ایران در عراق، رشد القاعده و افراط گرایی اسلامی در عراق ابراز نگرانی می‌کنند، ما به آنها گوش فرا می‌دهیم، اینها نگرانی‌های معتبری هستند و ما در این نگرانی‌ها با آنها شریک هستیم. ما در کمک به رویارویی با آن نگرانی‌های فزاینده به حمایت آنها نیاز داریم و بهترین راه برای انجام آن کار تعامل فعالانه و نه انزوای آن رژیم می‌باشد.»
ساترفیلد گفته است: پرسش شما درباره تعامل با بازیگران فعال در منطقه همانند سوریه و ایران بسیار حائز اهمیت است. در مورد سوریه، معتقد نیستیم که موضوع رفتار منفی سوریه در قبال عراق، حزب‌الله، لبنان، ایران یا گروه‌های تندرو فلسطینی، مسأله در مورد فقدان گفت‌وگو و یا نبود تعامل باشد.
هماهنگ کننده آمریکا در عراق افزوده است: ما معتقدیم که دولت سوریه از نگرانی‌های ما و گام‌هایی که برای رسیدگی به آن نگرانی‌ها لازم است برداشته شود، به خوبی آگاه است.
وی گفته است: ولی سوریه یک رشته گزینه‌هایی را انتخاب کرده که آخرین گزینه و مهم‌ترین و منفی‌ترین گزینه آن در طول جنگ لبنان بود که خود را شریک ایران و حزب‌الله کرد و این شراکت همچنان باقی است. «وقتی این امر تغییر یابد، البته پاسخ خواهیم داد. مسأله در رابطه با گفت‌وگو یا تعامل نیست.»
ساترفیلد گفته است اما در ارتباط با ایران، ما به طور کلی آماده هستیم تا در مورد فعالیت‌های ایران در عراق بحث کنیم اما زمان چنین گفت‌وگوی مستقیمی هنوز در دست بررسی قرار دارد. سناتور وارنر پرسیده است: به عبارتی می‌گویید که در حال حاضر مذاکره با آن دو کشور در دستور کار قرار ندارد؟ هماهنگ کننده آمریکا در عراق پاسخ داده است: ما به‌طور کلی برای گفت‌وگوی مستقیم با ایران آماده هستیم.
زمان انجام آن گفت‌وگو چیزی است که در دست بررسی قرار دارد. در ادامه این نشست سناتور گراهام از ابی‌زید پرسیده که آیا او با این گفته موافق است که عراق جبهه مرکزی در جنگ با ترور است؟ فرمانده آمریکایی پاسخ می‌دهد با آن موافقم. سناتور گراهام در ادامه سوال خود را با ساترفیلد هماهنگ کننده آمریکا در عراق در میان گذاشته و او پاسخ داده است: جبهه مرکزی است، ولی تنها جبهه نیست.
گراهام مجدداً از ژنرال ابی‌زید می‌پرسد: اگر در عراق شکست بخوریم، چه کسانی بزرگترین برندگان و بازندگان هستند؟ سرلشکر ابی‌زید پاسخ داده که «القاعده و ایران» و این اظهاراتش بلافاصله توسط ساترفیلد نیز تأیید شده است. سناتور گراهام در ادامه پرسیده «بنابراین هر دو شما معتقدید وجود نیروهای بیشتر مفید است؟
آیا هر دو شما چنین اعتقادی دارید؟ ابی‌زید جواب داده است: طبق تعریف دشمن ما، نبرد مرکزی در عراق در حال وقوع است اما این که آیا ما به نیروی بیشتری نیاز داریم؟ جواب من مثبت است، ما به نیروهای بیشتری که کارآمد و عراقی باشند، نیاز داریم.
عقب‌نشینی نکنیم
ابی‌زید نیز در ادامه گفته است: «با حرکت به سوی تقویت توانایی‌های نیروهای امنیتی عراق، آرایش نظامی ما باید همانگونه که هست باقی بماند. پس از آن ما نیاز داریم که ارزیابی کنیم آیا به دلیل افزایش کارآیی نیروهای امنیتی عراق می‌توانیم واحدهای عمده رزمی خود را از منطقه خارج کنیم یا خیر.
سناتور جک رید از حزب دموکرات در ادامه نشست از ابی‌زید پرسیده است: فکر می‌کنید تا قبل از آن که به نقطه‌ای برسیم که خشونت فراتر از کنترل حتی دولت عراق شتاب پیدا کند، ما چه مدت زمان برای کم کردن سطح خشونت در بغداد فرصت داریم؟ ابی‌زید جواب داده است: فکر می‌کنم باید ظرف چند ماه آینده خشونت پایین آورده شود. سناتور رید گفته است: این زمان آیا 90 روز است یا 60 روز؟
سرلشکر ابی‌زید پاسخ داده است: بین 4 تا 6 ماه زمانی نیاز است. ساترفیلد نیز در پاسخ این سوال سناتور رید که «آیا فکر می‌کنید داشتن یک عراق بی‌ثبات به سود طرف‌های منطقه‌ای شامل ایران و سوریه است؟»
گفته است: به‌طور حتم در جهت منافع هیچ کشوری در منطقه که متعهد به صلح و ثبات باشد نیست که شاهد یک عراق بی‌ثبات و آشوب زده باشد. وی افزوده است: ایران و سوریه هر دو نیات خود را بسیار روشن ساخته‌اند، نقش آنها سازنده نبوده است. در حالی که لفاظی‌های آنها از ثبات در عراق پشتیبانی می‌کند اما اقدامات آنها این چنین نیست.
سناتور جان مک‌کین از حزب جمهوریخواه در ادامه این نشست پرسیده است سرلشکر با‌تیست همچنین اظهار می‌دارد اگر پیشنهادی از سوی کنگره برای عقب‌نشینی نیروها وجود داشته باشد، بسیار ناپختگی خواهد بود. آیا با آن نظر موافقید؟ ابی‌زید می‌گوید: من تحت شرایط کنونی عقب‌نشینی نیروها را توصیه نمی‌کنیم.
