آخرین جزییات طرح معاینه‌فنی خودروهای حمل‌ونقل شهری از قبیل اتوبوس، مینی‌بوس و تاکسی موضوعی است که در گپ‌وگفت این شماره همشهری‌مسافر با مدیرعامل مراکز معاینه‌فنی خودروهای تهران آن‌ها را مطرح کرده‌ایم.
معاینه‌فنی خودروهای تهران؛ همان موضوعی است که سال‌ها آن‌چنان مدنظر نبود و باعث شد تا بحران آلودگی هوا بیش از هر مشکل دیگری در شهر نمایان شود. در همین راستا مدیریت مراکز معاینه‌فنی تهران وارد عمل شد و در فواصل مختلف با همکاری پلیس، رانندگان تهرانی را به سمت مراکز فنی هدایت کرد، اما این‌بار خودروهایی نظیر اتوبوس و مینی‌بوس و البته تاکسی‌های پایتخت مدنظر مدیران شهری است که باید تا 3ماه دیگر کاملا معاینه و مهیای تردد شوند.
وضعیت تاسف‌بار مینی‌بوس‌های شهر
مهندس وحید نوروزی، مدیرعامل مراکز معاینه‌فنی تهران در همان ابتدا اظهار کرد، با برنامه‌ریزی و هماهنگی لازم تا 3ماه آینده تمامی اتوبوس‌های شهر مورد معاینه‌فنی قرار خواهند گرفت. نوروزی با اشاره به این مطلب می‌گوید: در حال حاضر 3مرکز معاینه‌فنی خودرو ویژه اتوبوس‌های شرکت‌واحد وجود دارد که روزانه 150اتوبوس را معاینه‌فنی می‌کند.
البته 120دستگاه اتوبوس تهران بالای 15سال عمر دارند که این تعداد اتوبوس هم فقط در شرایط خاص در سطح شهر تردد می‌کنند. از نظر نوروزی که به عنوان مشاور محیط‌زیست معاون حمل‌ونقل ترافیک شهرداری دستی بر آتش مدیریت کاهش آلودگی هوای تهران دارد، نمی‌توان فقط اتوبوس‌ها را مورد مواخذه و معاینه قرار داد، بلکه صددرصد مینی‌بوس‌های تهران نیز فرسوده هستند!
وی معتقد است، مینی‌بوس‌های تهران فقط تحت نظارت شرکت‌واحد اتوبوسرانی هستند و همه آن‌ها بالاتر از 30سال عمر دارند که با گازوییل PPM -8000 تردد می‌کنند. متاسفانه با وجود مصوبات هیات دولت، هنوز تصمیم قاطعی در این خصوص اتخاذ نشده و مینی‌بوس‌های جدید خریداری و در ناوگان به‌کارگیری نشده‌است. نوروزی در بخشی دیگر از صحبت‌هایش سهم وسایل نقلیه سنگین در آلودگی هوای تهران را حدود 4درصد خواند و یادآور شد به علت نامرغوب بودن گازوییل، این درصد آلایندگی در مقایسه با استانداردهای جهانی بسیار بالاست.
نقص ترمز، بزرگ‌ترین مشکل
طبق آخرین آمار مراکز معاینه‌فنی خودرو طی مقطع زمانی 10ماهه قبل از مرداد امسال، حدود 15هزار وسیله نقلیه سنگین، برای اخذ معاینه‌فنی به این مراکز مراجعه کردند که مجموعا 75درصد از آن‌ها موفق به اخذ معاینه شدند. مدیرعامل مرکز معاینه‌فنی تهران با اظهار عدم رضایت از این آمار می‌گوید:
البته این میزان خودرو در مقایسه با تعداد 60هزار دستگاه وسیله نقلیه سنگین که در تهران تردد می‌کند، تقریبا ناچیز است و باید کاری کرد که تمامی وسایل سنگین تحت معاینه‌فنی قرار گیرند. ضمن آن‌که در همین معاینات مشخص شد عمده مشکلات فنی خودروهای سنگین به ترتیب نقص ترمز، جلوبندی و افزایش درصد آلودگی است که این معایب خطرناک باید هر چه سریع‌تر برطرف شود.
تجربیات تلخ قبلی ثابت کرده که علت بیشتر تصادفات خودروهای سنگین مشکلات فنی است که تصادف اخیر در محور همدان با 20کشته نیز گواه این ادعاست. البته تقلبی بودن برخی از کارت‌های معاینه‌فنی خودروهای سنگین نیز به نوعی برای سیستم حمل‌ونقل ایجاد مشکل کرده است.
به نحوی که برخی افراد سودجو و فرصت‌طلب کارت‌های معاینه‌فنی را از طریق جعل و یا از مراکز فنی خارج از تهران تهیه می‌کنند. خوشبختانه نیروی انتظامی تاکنون یک باند از این افراد متخلف را شناسایی و دستگیر کرده که امیدواریم در آینده با تشدید برخورد از سوی دستگاه‌های قضایی شاهد چنین تخلفاتی نباشیم.
تاکسی‌ها در مراکز معاینه‌فنی
با وجود اعلام آمادگی مراکز معاینه‌فنی خودرو تاکنون تعداد مراجعه سرویس‌های مدارس به این مراکز جهت بررسی وضعیت فنی ماشین دلچسب و راضی‌کننده نبوده است.
مدیرعامل مراکز معاینه فنی خودروهای تهران با مهم خواندن سلامت فنی خودروهای سرویس مدارس می‌گوید:
به‌رغم این‌که سرویس مدارس تحت نظارت شهرداری است، تمهیداتی انجام شده تا تمامی مراکز آماده سرویس‌دهی مناسب و سریع به این خودروها باشند، اما تاکنون شاهد مراجعه مطلوب سرویس مدارس به این مراکز نبودیم. البته در مقابل بی‌تفاوتی برخی سرویس‌های مدارس برای مراجعه به مراکز فنی خودرو باید به تاکسی‌داران تهرانی اشاره کرد که انصافا جزو رانندگان با مسئولیت و متعهد شهر هستند.
از زمان اعلام مراکز فنی فقط خودروهای تاکسی وابسته به شهرداری و یا سازمان تاکسیرانی که بخشی از سرویس‌های مدارس را نیز به‌صورت خصوصی تامین می‌کنند، به مراکز ما مراجعه کردند. همین موضوع نشانگر مسئولیت‌پذیری و انضباط آنان است. نوروزی تاکید کرد مراکز فنی خودرو تهران هیچ‌گاه در زمینه معاینه‌فنی تاکسی‌های شهر مشکل نداشته و بر اساس آمار ارایه شده روزانه 700تاکسی به مراکز معاینه‌فنی مراجعه و برچسب دریافت می‌کنند.
آلودگی هوا شوخی نیست!
چندی پیش 4مرکز معاینه‌فنی خودروهای سنگین برای نخستین‌بار در تهران مطابق با استانداردهای بین‌المللی و در راستای برنامه 5ساله شهرداری تهران احداث و افتتاح شد تا روزانه امکان معاینه‌فنی 500خودرو سنگین در این مراکز را به‌وجود آورد. مدیرعامل مراکز معاینه‌فنی خودرو با یادآوری راه‌اندازی تجهیزات مدرن در این مراکز گفت:
در این مراکز معاینه‌فنی که در مناطق جنت‌آباد، بعثت، بسیج و خلیج‌فارس تهران واقع شده تست‌های متعدد و تخصصی روی خودروها صورت می‌گیرد. البته سال گذشته نیز با افتتاح و بهره‌برداری از 3مرکز معاینه‌فنی خودروهای سبک حدود 30درصد به ظرفیت مراکز معاینه‌فنی افزوده شد که 2مرکز از این مراکز توسط بخش خصوصی احداث شد.
نوروزی به آذرماه سال گذشته اشاره کرد که با توجه به افزایش آلودگی هوا، مدیران شهری و شهروندان برای معاینه‌فنی خودروها عزم جدی به خرج دادند. همین موضوع سبب افزایش چشمگیر مراجعه‌ها به مراکز شد. به‌طوری‌که در 3ماهه پایانی سال87 حدود 800هزار خودرو به مراکز معاینه‌فنی مراجعه کردند.
این آمار در حالی بود که در 9ماهه دیگر سال گذشته، تنها 400هزار خودرو مورد معاینه‌فنی قرار گرفتند. نباید فراموش کرد آلودگی هوای تهران شوخی نیست، اما شرکت‌واحد، تاکسیرانی، مراکز معاینه‌فنی، شرکت کنترل کیفیت هوا و کنترل ترافیک و هم‌چنین سازمان حمل‌ونقل ترافیک شهرداری نیز در این راستا فعال و همکارند.
همشهری مسافر
