اختلاف بین تهیهکنندگان و صاحبان مولتیپلکسها باعث شد تا سینماهای کشور برای مدت 2ماه هیچ فیلم تازهای را روانه اکران عمومی نکنند. در این مدت بلیتی فروخته نشده و رکودی رخوتآمیز سالنهای منفرد و مولتیپلکسها را فرا گرفت. تمام تحلیلها حکایت از این میکرد که با بازگشایی دوباره سینماها، رونق خاصی بر گیشه نمایش هم حاکم شود. حداقل امر اینکه، تمام دستاندرکاران سینمای هند امیدوار بودند که چنین اتفاقی بیفتد. اما واقعیتهای 2ماه اخیر گیشه نمایش، حکایت از چیز دیگری میکند. امیدها و آرزوهای صنعت سینما در این مدت تقریبا تبدیل به یأس شده است.
سینمای هند هم مثل سینمای آمریکا یک صنعت پرقدرت است. نهتنها تعداد زیادی تکنیسین و هنرمند در این رشته کار و فعالیت میکنند، بلکه محصولات سینمایی بخش مهمی از وضعیت اقتصادی کل کشور را تشکیل میدهند. فیلمهای هندی نه فقط از نقطه نظر تجاری در خاک کشورهای دیگر هم میتوانند نقش مهمی داشته باشند، بلکه تاثیر زیادی هم بر وضعیت اقتصادی در داخل کشور دارند. اقتصاددانان هندی میگویند حدود 30درصد از گردش اقتصادی کل اقتصاد کشور، اختصاص به صنعت سینمای هند دارد. به همین دلیل است که هم رسانههای گروهی و هم اهل سیاست، توجه ویژهای به سینمای هند از خود نشان میدهند.
اما وضعیت این صنعت در 3-2ماه اخیر چندان پربار و موفق نبوده است. در کشوری که هر هفته حداقل 2فیلم سینمایی جدید اکران عمومی میشود تعداد فیلمهای موفق در جدول گیشه نمایش از تعداد انگشتان یک دست تجاوز نمیکند. در 3-2ماه گذشته و پس از پایان اعتصاب تهیهکنندگان، حداقل 25فیلم سینمایی جدید روی پرده سینمای هند رفته است اما از بین این تعداد فیلم، فقط چند اثر سینمایی با فروشهای خوبی روبهرو شدهاند. این نکتهای است که اکثر تحلیلگران اقتصادی سینمای هند روی آن انگشت گذاشتهاند و نسبت به آن اتفاق نظر دارند. موضوع دیگری که در این رابطه باز هم مورد تایید تمام تحلیلگران اقتصادی سینماست، عدم موفقیت مالی بسیاری از این فیلمهاست.
تاران آدارش، تحلیلگر اقتصادی سینمای هند در این رابطه میگوید: هر هفته تعداد زیادی فیلم سینمایی در هند اکران عمومی میشود. این یک امر طبیعی است اما آنچه طبیعی به نظر نمیرسد، این است که اکثر این فیلمها در نمایش عمومی باعدم اقبال عمومی روبهرو میشوند. زمانی که این تعداد فیلم زیاد در یک کشور روی پرده سینماها میروند، تعداد زیادی از آن با فروش خوبی در جدول گیشه نمایش روبهرو میشوند ولی وقتی که چنین اتفاقی نمیافتد، آن وقت است که باید نسبت به کل این قضیه با دیده شک و تردید نگاه کرد.
آنچه که آدارش میگوید با واقعیتها همخوانی دارد. در 3ماه اخیر، فقط 3فیلم «نیویورک»، «کامبکت عشق» و «لاوآج کال» در نمایش عمومی خود در سینمای هند با فروش بالایی روبهرو شده و لقب کارهای پرفروش را گرفتهاند. «کامینی»فروش بالای متوسط داشته و «شریک زندگی» هم به فروشی متوسط دست پیدا کرده است. البته فیلمهای هالیوودی همچون «عصر یخی3» و «شبی در موزه2» هم کارهایی پرفروش بودهاند اما به دلیل آنکه این فیلمها محصولاتی غیرهندی هستند، در بحث اخیر جای نمیگیرند.
رام گوپال ورما کارگردان فیلم ترسناک «آگیات» که این روزها در تدارک تولید قسمت دوم آن است نیز میگوید: فیلم او در نمایش عمومی با فروش متوسط روبهرو بوده است. به گفته وی از آنجا که این فیلم (بدون حضور هیچ بازیگر سرشناسی در نقشهای اصلی) با هزینه خیلی پایینی ساخته شده، فروش کم آن در گیشه نمایش یک فروش مقبول بهشمار میرود.
در شرایطی که فیلمهای کمدی اکشن «تحت تعقیب زنده یا مرده» و کمدی ورزشی «دیلبولهها دیپا» به عنوان فیلمهایی که برای تعطیلی عید فطر اکران عمومی شدند به فروشهای متوسطی دست پیدا کردند.صنعت سینمای هند و تحلیلگران سینمایی چشم به اکران عمومی فیلمهایی دوختهاند که در ماههای پایانی سال به نمایش عمومی درمیآیند. «تحت تعقیب» (با بازی سلمانخان) و «دیل بولههادیپا» (با بازی رانی موکرجی) ازجمله فیلمهایی هستند که احتمال داده میشود در درازمدت تبدیل به کارهایی پرفروش شوند.
تصمیم سازندگان «علاءالدین» برای تعویق اکران عمومی آن باعث تعجب رسانههای گروهی شد. فیلم که روایتی مدرن از قصه کلاسیک علاءالدین است، بازیگرانی مثل آمیتاب باچان، سانجیرات و رتیش دشموک در نقشهای اصلی آن بازی کردهاند. این فیلم قرار بود در روز استقلال هند (چهاردهم ماه آگوست) و همراه با «کامینی» روی پرده سینماها برود. هنوز معلوم نیست چرا تهیهکنندگان فیلم مانع نمایش عمومی آن شدند و حتی مشخص نیست آنها قصد دارند «علاءالدین» را امسال روی پرده سینماها بفرستند، یا اینکه تا سال جدید میلادی آن را بایگانی کنند.
تحلیلگران سینمایی میگویند صنعت سینمای هند تا پایان سال جاری میلادی
دو برگ برنده در دستهای خود دارد. اولی جشن دیوالی، جشن سالنو هندیها و دومی هم، اکران عمومی فیلمهای جدید 3سوپراستار بزرگ سینما (عامرخان، شاهرخخان و هریتیک روشن) است. البته قبل از جشن دیوالی، سینماهای هند جدیدترین کار آشوترش گواریتکار را به نمایش میگذارند.
«زودیاک توچیه؟» را همان کسی ساخته که سال قبل «جودا و اکبر» او نهتنها یکی از موفقترین محصولات سال سینمای هند بود، بلکه جوایز اصلی اکثر مراسم جوایز سینمایی را در داخل کشور از آن خود کرد. با آنکه هری باوهجا، بازیگر اصلی فیلم، بازیگر بسیار مشهوری نیست ولی نام کارگردان و نوع فیلمهایی که میسازد، میتواند مهمترین عامل برای جذب تماشاگران باشد.
«آبی» یک درام دلهرهآور دریایی و «خوشی آغاز میشود» یک کار کمدی در روزهای جشن دیوالی روی پرده سینماها میرود. اما بیشترین توجهات به فیلمهای «دولها میلگیا»(شاهرخخان)، «سه احمق» (عامرخان) و «کایت» (هریتیک روشن) است.
تحلیلگران اقتصادی سینما میگویند تهیهکنندگان هندی جدیدا به این نتیجه رسیدهاند که فیلمهای اسمورسمدار خود را نه در فصل تابستان که در ماههای آخر سال اکران عمومی کنند؛ نمایش عمومی فیلمهای سوپراستارهای جوان بالیوود این ماهها را باید در همین رابطه ارزیابی کرد.
عامرخان که سال گذشته «گاجینی» او لقب پرفروشترین فیلم سال را از آن خود کرد در این رابطه میگوید: تا سال قبل و در هفته پایانی آن گاجینی را روی پرده سینماها فرستادیم. نوع استقبال تماشاگران از آن ثابت کرد که استراتژی ما درست بوده است. ما این استراتژی را برای «سه احمق» هم به کار میبریم. بعضیها میگویند این استراتژی در مورد فیلمهای کمدی جواب نمیدهد. ولی به نظر من این ژانر فیلمها نیست که موفقیت یا عدم موفقیت آنها را تضمین میکند. «گاجینی» نه به دلیل دلهرهآور بودنش، که به خاطر ساخت دقیق و منطقیاش به آن موفقیت عظیم دست یافت.
«سه احمق» هم یک فیلم آبرومند و خوش ساخت است و من مطمئن هستم که تماشاگران از آن استقبالی شبیه «گاجینی» خواهند کرد.
سینمای هند در 4ماه اول سال جدید میلادی و قبل از شروع اعتصاب تهیهکنندگان، فقط شاهد موفقیت چند فیلم (و ازجمله قسمت دوم «راز» با بازی عمران هاشمی) بود. اهل فن میگویند وضعیت جدول گیشه در دوران پس از بازگشایی مجدد سینماها بهتر بوده است ولی این وضعیت تا رسیدن به حد مطلوب، هنوز باید راه زیادی را طی کند. یک تحلیلگر صنعت سینمای هند میگوید اگر چند فیلم پر سروصدای جدید بالیودد که تا قبل از پایان سال جاری اکران عمومی میشوند در گیشه نمایش فروش خوبی داشته باشند، میتوان گفت سال2009 سال خوبی برای این سینما بوده است. اما پرسشی که مطرح میشود این است که آیا فیلمها با استقبال خوب تماشاگران روبهرو خواهند شد یا خیر؟
ایندیانا افام