جمعه سیاه بورس‌های جهان

و افزایش نرخ کالا در بازارهای جهانی که بیش از پیش‌بینی‌های شرکت‌های بورسی بود

امیدهایی را برای بازار به‌دنبال داشت، اما سقوط اطمینان مصرف‌کنندگان آمریکایی در ماه سپتامبر منجر شد تا بار دیگر سرمایه‌گذاران از بورس‌های بین‌المللی روی برگردانند.

کارشناسان آمریکایی اعلام کردند شاخص اطمینان مصرف‌کنندگان آمریکایی محاسبه شده از 5/54 واحد در ماه آگوست هم‌اکنون به 1/53درصد رسیده است. این در حالی است که کارشناسان پیش از این انتظار رسیدن این شاخص به 57 واحد را داشتند.

درحالی‌که کارشناسان اقتصادی بین‌المللی پیش‌بینی خروج آرام‌آرام از بحران جهانی و ورود به دوران رونق را اعلام می‌کردند با کاهش شاخص اطمینان، سرمایه‌گذاران بین‌المللی را به یاد روزهای نه‌چندان دور بحران اقتصاد جهانی انداخت و نگرانی‌های ناشی از آن تجربه تلخ باعث شد روز جمعه همه بازارهای سهام دنیا با سقوط مواجه شوند.

سقوط در اروپا

بورس‌های اروپایی در دومین روز کاری ماه اکتبر شاهد سقوط شاخص معاملات خود بودند. روز جمعه 2 اکتبر 2009 شاخص بورس لندن با 17/1 درصد کاهش، افت 11/59 واحدی را تجربه کرد و شاخص این بورس رقم 4 هزار و 70/988 را نشان می‌دهد. براساس این گزارش، شاخص بورس فرانسه نیز با 87/70 واحد کاهش به 3 هزار و 90/649 رسید که 90/1 درصد نسبت به روز پنجشنبه افت دارد. این در حالی است که روز جمعه 2 اکتبر 2009 در بورس فرانکفورت آلمان شاخص با افت 65/86 واحدی به رقم 5 هزار و 90/467 واحد رسید که نشان از کاهش 56/1درصدی دارد.

افت شاخص در بورس‌های آمریکا

بورس‌های قاره آمریکا آخرین روز کاری این هفته را با کاهش شدید شاخص به پایان بردند. شاخص داوجونز در معاملات روز جمعه 2 اکتبر 2009 با 23/0 درصد کاهش به 9 هزار و 67/487 واحد رسید که نشان از افت 61/21 واحدی شاخص نسبت به روز پنجشنبه دارد.

این در حالی است که شاخص پایه سهام ایالات متحده با 45/0 درصد کاهش در روز جمعه،  افت 64/4 واحدی را تجربه کرد و به مجموع یک‌هزار و 21/25 واحد رسید.

سقوط بورس‌های آسیایی

در پایان معاملات روز جمعه بورس‌های آسیایی نیز کاهش شدید شاخص را تجربه کردند. روز جمعه 2 اکتبر 2009 شاخص بورس ژاپن با 47/2 درصد افت،  77/246واحد نسبت به روز پنجشنبه کاهش یافت و به 9هزار و 87/731 رسید. این در حالی است که بورس هنگ‌کنگ در آخرین روز معاملات این هفته با 77/2 درصد کاهش به رقم 20هزار و 49/375 رسید که 76/579واحد افت داشته است.

دلایل سقوط

شاهین شایان آرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه درباره وضعیت بورس‌های بین‌المللی و سقوط شاخص بورس‌های جهانی در روز جمعه معتقد است: اقتصاد بین‌الملل هنوز در فضای تلاطم به‌سر می‌برد و این فضا به‌طور نسبی شکننده و لغزنده است.

او که با همشهری گفت‌وگو می‌کرد،  با اشاره به ریسک بالای اقتصاد بین‌الملل افزود: نوسان‌های فعلی طبیعی است؛ شاخص بورس‌های بین‌المللی با وجود سقوط هفته‌های اخیر هنوز به‌مراتب بالاتر از سال گذشته است.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که شرایط فعلی انتهای بحران سال گذشته است و طبق پیش‌بینی کارشناسان بین‌المللی در اوایل نیمه اول سال 2010 میلادی بحران از اقتصاد جهانی دور خواهد شد و این نوسان‌های اندک آخرین تبعات این بحران است.

شایان آرانی کاهش شاخص اطمینان مصرف‌کننده و افزایش نرخ بیکاری را عوامل روانی دانست که اثرات خود را بر بازارهای سرمایه بین‌المللی می‌گذارد. وی اقتصاد را به 2بخش اقتصاد واقعی و اقتصاد مالی تقسیم کرد و افزود: بحران مالی در بخش اقتصاد مالی سریع‌تر از اقتصاد واقعی اثر می‌گذارد.

وی اقتصاد مالی را بازارهای مالی و اقتصاد واقعی را صنعت،  تولید،  اشتغال و... دانست و بیان کرد: اقتصاد واقعی هنوز درگیر تبعات بحران است. افزایش شاخص نرخ بیکاری باعث ایجاد نگرانی برای سرمایه‌گذارانی شده که با تحلیل پیش نمی‌روند اما این روند در نهایت از 6 تا ۹ دیگر به روال عادی بازمی‌گردد.