امروز اولین روز شروع به کار نمایشگاه ورزش شهروندی در پارک گفت‌وگو است. این نمایشگاه با حضور ادارات ورزش مناطق مختلف تهران در محله گیشا برگزار شده و هر یک از مناطق دستاوردهای ورزشی خود را در آن ارائه می‌کنند.
اداره تربیت بدنی زیرمجموعه‌ای از معاونت اجتماعی شهرداری منطقه است که کلیه امور ورزشی منطقه را برنامه‌ریزی و اجرا می‌کند. به دفتر این قسمت از شهرداری رفتیم تا از «احمد یزدانیان» مدیر تربیت بدنی منطقه 3 در مورد وضعیت ورزشی در منطقه 3 سؤال کنیم.
- امکانات ورزشی منطقه 3 چطور است؟
اگر مقصود از امکانات ورزشی زمین‌ها و فضاهای ورزشی عمومی باشد، باید گفت از این نظر نیاز به توسعه زیادی داریم. در منطقه 3 نیاز داریم که هر محله برای خودش صاحب فضایی برای تمرین و اجرای مسابقات محلی باشد، در حالی که اغلب محله‌های منطقه این‌طور نیستند. کلیه اراضی زیر ساخت رفته‌اند و جایی برای ایجاد زمین‌های ورزشی نیست.
از طرف دیگر، قیمت ملک در این منطقه زیاد است و خرید و ساخت زمین‌های ورزشی هزینه فراوانی دارد. به همین دلیل، شاهدیم که در منطقه‌ای در جنوب تهران حدود 30 زمین چمن مصنوعی در اختیار شهروندان قرار گرفته، در حالی که در منطقه 3 فقط 4 زمین داریم.
- سرانه فضای ورزشی منطقه 3 چقدر است؟
43 سانتیمتر، یعنی خیلی کمتر از آنچه احتیاج داریم.
- اداره تربیت بدنی چه راه‌حلی برای مقابله با این مشکل دارد؟
ما تلاش می‌کنیم زیرساخت‌های مورد نیاز را افزایش دهیم و از هر فضای قابل استفاده بهره ببریم. چند زمین فوتسال و بسکتبال خیابانی با همین روش ساخته شده. از طرف دیگر، با برگزاری دوره‌ای مسابقات در منطقه، شهروندان به ورزش و تشکیل تیم تشویق می‌شوند. این مسابقات می‌تواند در سطوح مختلف برگزار شود و استمرار آن به تقویت فرهنگ ورزش بین شهروندان و خصوصاً نسل جوان کمک می‌کند.
- شاید قهرمانی هم از بین آنها کشف شود.
سیاست کلی ما قهرمان‌پروری نیست. هدف از ورزش شهروندی ارتقای سطح سلامت عمومی است. اگر عموم شهروندان جذب فعالیت‌های ورزشی شوند، قطعاً تأثیر چشمگیری در بهبود وضعیت جسمی‌شان می‌گذارد. امکانات ورزشی شهرداری و مسابقاتی که برگزار می‌شود هم برای همین هدف اختصاص پیدا کرده. البته احتمال زیادی دارد که استعدادهای ورزشی هم در این بستر شکوفا شود و کسانی که برای ورزش قهرمانی آمادگی دارند از این طریق رشته مناسبشان را پیدا کنند و به مراکز حرفه‌ای بروند.
- چرا فرهنگ ورزش شهروندی هنوز به اندازه کافی بین مردم ما جا نیفتاده؟
ریشه این مشکل در نگرش مردم است که تربیت بدنی را نیازی عمومی و دائمی نمی‌دانند، در حالی که فعالیت جسمی مناسب و منظم مثل غذاخوردن و خوابیدن است، یعنی قسمتی از زندگی روزمره به شمار می‌آید. بسیاری از بیماری‌های جسمی رایج با ورزش قابل درمان و پیشگیری است، حتی مشکلات ناشی از فشارهای عصبی.
- یعنی ورزش روی مشغله ذهنی هم تأثیر می‌گذارد؟
بله، این موضوع از نظر علمی کاملاً اثبات شده. در جریان فعالیت ورزشی، انقباض عضلانی باعث ترشح هورمون‌ها و آزاد شدن مواد شیمیایی در بدن می‌شود که در درازمدت، به آرامش جسمی و عصبی کمک می‌کند. علاوه بر این، دور شدن از فضای کاری و ورزش کردن در باشگاه به خودی خود آرامش‌بخش است، حتی اگر یکی‌ـ دو ساعت بیشتر نباشد.
- پس به همین دلیل است که باشگاه‌های خصوصی در منطقه 3 تا این حد آرام و مجهز به انواع امکانات رفاهی ساخته می‌شوند؟
مسلماً کسانی که برای ایجاد باشگاه خصوصی سرمایه‌گذاری کرده‌اند از امکانات و علم روز برای ایجاد فضایی متناسب با خواسته مشتریانشان استفاده می‌کنند. در این منطقه، بیشتر ساکنان با تنش‌های کاری و رفت و آمد سخت روبرو هستند و فضایی می‌طلبند که در ضمن ورزش کردن به آرامش ذهنی مورد نیاز خود دست پیدا کنند.
- آیا با ورزش همگانی هم می‌توان این آرامش ذهنی را به دست آورد؟
بله، در بسیاری از کشورهای جهان این روش دنبال می‌شود. چند سال پیش، در جریان یک رقابت بین‌المللی، به شهر ساحلی فوکوهوکا در ژاپن رفته بودیم. ساعت کاری رسمی از 8 صبح آغاز می‌شود، ولی از ساعت 6 صبح مردم را می‌دیدیم که در پارک‌ها به نرمش و حرکات سبک ورزشی می‌پردازند. از ساعت 7 صبح هم یک ساعت ماهیگیری می‌کردند. بنابراین، با روحیه‌ای آرام و ذهنی آماده سر کار می‌رفتند.
- وقت کافی برای خواب و استراحت داشتند؟
با برنامه‌ریزی و زمانبندی دقیق می‌شود به اندازه کافی استراحت کرد. وضعیت شهر فوکوهوکا را می‌توانید با منطقه 3 مقایسه کنید که صبح‌ها شهروندان چطور از خواب بیدار می‌شوند و چطور خودشان را از میان ترافیک به سر کار می‌رسانند. یک نکته دیگر این است که ورزش‌های همگانی از جمله ورزش‌های ساده‌ای هستند که نیاز به وسایل گرانقیمت یا صرف هزینه زیاد ندارند. حتی در کشورهای مرفه هم مردم خیلی ساده صبح‌ها به پارک یا فضای بازی که مناسب این کار است می‌روند و ساعتی را به پرورش جسم می‌گذرانند.
- در منطقه 3 مراکز ورزشی بزرگی نظیر مجموعه انقلاب داریم که بیشتر مورد استفاده ورزشکاران حرفه‌ای قرار می‌گیرد. از طرف دیگر، بعضی از مردم تصور می‌کنند ورزش حرفه‌ای همیشه با آسیب‌دیدگی همراه است. آیا این تصور درست است؟
کسانی که ورزش حرفه‌ای انجام می‌دهند به دنبال تجربه، هیجان و لذت هستند که در جای دیگری به دست نمی‌آید و باید بهترین اوقاتشان را صرف تمرین کنند. اگرچه در جریان برگزاری مسابقات ورزشی حوادثی اتفاق می‌افتد و امکان دارد ورزشکار صدمه ببیند، لزوماً ورزشکاران آسیب‌دیده نیستند. همین الان، کسانی از فوتبال خداحافظی کرده‌اند که سال‌ها در زمین بودند، ولی کاملاً سالمند. نکته اینجاست که ورزش حرفه‌ای باید زیر نظر مربی متخصص و با توجه به توصیه پزشک ورزشی انجام شود تا سلامتی ورزشکار را حفظ کند.
- مسیر طی شده در ورزش همگانی منطقه 3 در چند سال اخیر را چطور می‌بینید؟
خوشبختانه، تربیت بدنی در میان برنامه‌های شهرداری جای خود را باز کرده و شهروندان هم به اهمیت آن بیشتر توجه می‌کنند. برنامه‌های شهرداری بیشتر شده و استقبال و حضور اهالی منطقه در آنها هم افزایش پیدا کرده. موفق شدیم چند زمین ورزشی مثل زمین‌های فوتسال، والیبال و بسکتبال را آماده کنیم و در اختیار اهالی بگذاریم و از طرفی، مسابقات و برنامه‌های عمومی را گسترش بدهیم.
ما به دنبال ایجاد خانه ورزش در منطقه هستیم، یعنی مکان متمرکزی برای استعدادیابی، راهنمایی و هدایت شهروندان به سوی رشته‌های ورزشی، درمان ضعف‌ها و ناهنجاری‌های حسی با مشاوره پزشکی ورزشی که امیدواریم در آینده محقق شود. همه اینها در مسیر افزایش سطح سلامت شهروندان تعریف می‌شوند که از راهی جز ورزش امکانپذیر نیست.
- تلاش برای گسترش فرهنگ ورزش در میان مردم
هر مدیر باید در حوزه کاری خود تخصص داشته باشد. پس طبیعی است که یزدانیان سابقه ورزش قهرمانی را داشته باشد. می‌گوید: «از سال 71 زمانی که در دوره راهنمایی مشغول درس خواندن بودم، ورزش را به صورت جدی آغاز کردم.
از همان اول، به دو و میدانی علاقه داشتم. اولین مقام را در مسابقات آموزشگاه‌های کشور به دست آوردم. سال 74 به اردوی تیم ملی جوانان دعوت شدم و در سال 76 توانستم مدال طلای دو 1500 متر آسیا را به دست بیاورم که اولین مدال طلای بعد از انقلاب در این رشته بود.»
یزدانیان 12 سال دو و میدانی را ادامه داد. رشته تخصصی او در تمام این مدت، دو 800 متر و 1500 متر نیمه استقامت بود که در آن توانست عناوین ملی و بین‌المللی را به دست آورد. وی تا المپیک پکن مربی تیم ملی دو و میدانی در رشته استقامت بود. دو و میدانی به 3 شاخه دو، پرش و پرتاب تقسیم می‌شود که مجموعاً شامل 24 ماده است و در مسابقات مجموعاً 75 مدال توزیع می‌شود.
رئیس اداره ورزش منطقه 3 می‌گوید: «در سال 75 تصمیم گرفتم ورزش را نه تنها برای قهرمانی، بلکه به عنوان رشته تحصیلی ادامه بدهم. به همین دلیل، موفق شدم بعد از گرفتن کارشناسی تربیت‌بدنی از دانشگاه تهران، در سال 81 کارشناسی ارشد را هم به پایان برسانم.
اتفاقاً تجربه تمرینات سنگین و حضور در میادین رقابت باعث شده بود که بسیاری از مفاهیم علمی را نه تنها در کتاب‌‌ها، بلکه به صورت مستقیم درک کنم.» وی در پایان می‌گوید: «زمانی که برای قهرمانی مسابقه می‌دادم، به فکر کسب مدال و بالا بردن پرچم کشورم بودم، چون وظیفه ورزشکار این است که در رقابت‌های بین‌المللی برای کشورش افتخار کسب کند. اما حالا احساس می‌کنم اگر بتوانیم با گسترش فرهنگ ورزش در میان مردم باعث حفظ سلامت آنها شویم، به وظیفه خودم در این جایگاه عمل کرده‌ام.»
همشهری محله - 3
