قاتلی که با وجود خطرات بسیار بزرگش تا یک‌قدمی‌مان هم می‌آید. راستی، تا حالا چه‌قدر برای امنیت خانواده‌تان از مرگ خاموش تلاش کرده‌اید؟ گزارش همشهریزندگی را درباره این قاتل خاموش بخوانید.
قاتل خاموش؛ این نام برای بسیاری از ما آشناست. تقریبا همه ما حتی اگر خاطره تلخی از آن نداشته‌باشیم حد‌اقل تصویری از آن در ذهن داریم.تصویری که معمولاً با صفحه حوادث روزنامه‌ها و یا برنامه‌های تلویزیونی نظیر «در شهر» عجین شده است. مونواکسید کربن همین قاتل خاموش است، موجودی متشکل از یک کربن و یک اکسیژن که وقتی که تحت‌کنترل ما نباشد، به‌دلیل نزدیکی بیش از حدش با ما، مرگبار می‌شود.
در واقع این قاتل این‌قدر به ما نزدیک است که در هنگام خواب هم در کنار ماست و البته کافی است شبی از آن غفلت کنیم تا حادثه‌ای تلخ را رقم بزند. فصل زمستان نزدیک است و به‌زودی زمان استفاده از وسایل گرمایشی به‌خصوص وسایل گازسوز فرا‌می‌رسد. وسایلی که مانند شمشیری دو‌لبه با اندکی احتیاط گرمای خانه را تامین می‌کنند و با اندکی بی‌احتیاطی، باعث مرگ افراد می‌شوند.
اما واقعیت این است که با وجود آموزش‌های بسیاری که از طریق رسانه‌های مختلف صورت می‌گیرد، این قاتل حرفه‌‌ای هنوز هم قربانی می‌گیرد. در واقع برخی یا به آموزش‌ها دسترسی ندارند و یا این‌که خطر مونواکسید کربن را شوخی می‌گیرند. به‌این‌ترتیب است که شهرداری تهران برای کاهش خطرات وسایل گازسوز در ایام زمستان تدبیری اندیشیده است.
بر این اساس، شورای سیاست‌گذاری جامعه ایمن شهرداری تهران طرح چکاپ وسایل گازسوز منازل شهر تهران(طرح استقبال از زمستان) را با همکاری شورای سازندگان وسایل گازسوز اجرا خواهد‌کرد تا شهروندان از گزند این خطر مرگبار در امان باشند.
کارگروهی برای تهران امن
برای پیشگیری از این قبیل مرگ‌های خاموش، کارگروه پیشگیری از مرگ‌های خاموش تشکیل شده است و در آن دبیران منطقه‌ای جامعه ایمن شهر تهران حضور دارند. مهندس محمدرضا اردلان، عضو کارگروه پیشگیری از مرگ‌های خاموش در خصوص این کارگروه به همشهریزندگی می‌گوید:
«این کارگروه از سال87 و به‌دلیل رشد مرگ ناشی از گاز 2 CO(مونواکسید کربن) در شهر تهران، تشکیل و کار کارشناسی در این خصوص نیز آغاز شد». سلسله اقدامات این کارگروه نتایجی نیز دربر داشته است: «مهم‌ترین نتیجه‌ای که تشکیل این کارگروه دربر داشته ایجاد هماهنگی بین 12سازمان مختلف اعم از سازمان‌های مجری مسایل آموزشی، سلامت و شهری بوده است که حاصل این همکاری بین بخشی کاهش محسوس در آمار مرگ‌و‌میر ناشی از گاز مونواکسید کربن در سال87 بود».
مهندس اردلان در ادامه می‌گوید: «آموزش یکی از مهم‌ترین بخش‌های پیشگیری از این قبیل مرگ‌هاست. البته سال‌ها به‌صورت تک‌بعدی به بحث آموزش مردم نگاه می‌شده است، اما امسال ضرورت را بر آن دیدیم که آموزش مردمی جدی‌تر پیگیری شود، بر‌همین اساس طرح استقبال از زمستان با 120نفر-ساعت کار کارشناسی، طراحی شد».
واقعیت این است که بسیاری از آموزش‌ها صرفا جنبه‌های تئوریک را دنبال می‌کردند و در واقع به صورت کاربردی معنای خاصی نداشته‌اند. مهندس اردلان در این خصوص به همشهریزندگی می‌گوید: «حدود 60درصد حوادث، ناشی از ضعف آموزش‌های کاربردی است.
به‌همین‌‌‌دلیل طرح استقبال از زمستان که شامل امور اطلاع‌رسانی، برپایی نمایشگاه و انتشار پمفلت و هم‌چنین مراجعه حضوری به در منازل در معرض خطر است، توسط این شورا تهیه شد».
زحمت نکشید، تعمیرکار خودش می‌آید
اجرای این طرح یکی از مهم‌ترین اقدامات این شورا بوده است. عضو شورای سیاست‌گذاری جامعه ایمن شهر تهران می‌گوید: «در این طرح با شناسایی صورت‌گرفته درباره ساختمان‌های در معرض خطر، آپارتمان‌های 4 و 5طبقه که ساخت مناسبی نداشته‌اند، در اولویت ساختمان‌های در معرض خطر قرار گرفته‌اند و قرار است با همکاری شورای سازندگان وسایل گازسوز بیش از 2000تعمیرکار مجاز شرکت‌های تولید‌کننده این وسایل با مراجعه به در منازل در معرض خطر، کار چکاپ وسایل گازسوز را انجام دهند».
بسیاری از ما به دلیل کمبود وقت و متاسفانه تنبلی در پیگیری از این موضوع غافل می‌شویم، در‌حالی‌که این طرح یعنی مراجعه تعمیرکار به در منزل می‌تواند تاثیر بسیاری در ایمنی شهروندان داشته‌باشد.
اردلان در ادامه تصریح می‌کند: «بعد از انجام چکاپ وسایل گازسوز توسط تعمیرکار موارد ایمنی، اشکالات و نواقص موجود در چک‌لیست از پیش طراحی شده نوشته می‌شود که یک نسخه از این چک‌لیست به سازمان آتش‌نشانی، شرکت گاز، دبیرخانه جامعه ایمن شهر تهران، دفتر مدیریت بحران منطقه و یک‌نسخه نیز برای بیمه‌گذار ارسال خواهد‌شد».
البته این کار تنها به پیدا کردن ایراد‌ها ختم نمی‌شود و تا رفع آن پیگیری خواهد شد: «پس از این، موارد نقص و خطرساز توسط دبیرخانه جامعه ایمن به صاحب‌خانه ابلاغ می‌شود و در صورتی که مسأله خطرساز باشد، نمایندگانی از دفتر مدیریت بحران منطقه برای اصلاح موارد خطر به در منازل مراجعه می‌کنند».
همشهری زندگی
