شاید بتوان گفت که این پیشنهاد نوریمالکی آن هم در آستانه انتخابات عراق، با هدف جلب آرای شیعیان عراق صورت گرفته است. مالکی معتقد است که 640 هزار پرسنل نظامی عراق، تمامی بودجه ملی کشور را میبلعند و هزینههای امنیتی عراق مانع از پیشرفت طرحهای بازسازی عراق شده است.
مالکی کمی دقیقتر به شرح این مسئله پرداخته و گفته که 74 درصد از بودجه 58 میلیارد دلاری عراق در سالجاری صرف پرداخت حقوق نظامیان و تهیه ادوات و تجهیزات مورد نیاز آنها و همچنین عملیاتهای امنیتی آنها شده است.
پیشنهاد مالکی در شرایط بسیار حساسی مطرح شده است. آمریکاییها در حال خروج تدریجی از عراق هستند و در این خصوص شرایط امنیتی عراق در بهترین حالت امن اما بسیار بسیار آسیبپذیر است و در بدترین شرایط، نشانههایی از وخیم شدن اوضاع وجود دارد. از سوی دیگر قرار است در ماه دسامبر، دومین انتخابات ملی نیز در عراق برگزار شود.
تحلیلگران معتقدند که عوامل دیگری وجود دارد که مالکی را وادار به طرح این پیشنهاد کرده است. مالکی از این بیم دارد که سرمایهگذاری بیشتر بر مسائل امنیتی موجب شود که بعثیهای سابق با همکاری سنیهای شورشی موفق شوند در بدنه نظام امنیتی که شیعیان بر آن کنترل دارند رخنه کنند.
از سوی دیگر اما تعلق مالکی به گروههای خاص سنی نظیر شورای بیداری سنیان عراق که در چارچوب ائتلاف تازه تاسیس مالکی به نام «ائتلاف دولت قانون» قرار دارند، تعهد مالکی را تا حدودی با مشکل مواجه میکند. اخیرا نیز سخنگوی سنیان در پارلمان عراق در سخنانی در دولت عراق خواست تا به ایثارگریهای سنیها در تامین امنیت عراق احترام گذاشته شود.
بنابراین مالکی هم باید شیعیان عراق را اطمینان ببخشد که به تسلط شیعیان در بدنه دولت عراق پایبند است و از سوی دیگر نیز مجبور است به سنیها و کردها اطمینان دهد که از پیوستگی آنها در بدنه دولت حمایت میکند. بنابراین بهنظر میرسد که چنانچه مالکی بخواهد در انتخابات آینده پیروز شود، مجبور است تعادلی میان ایندو خواسته گروههای عراقی برقرار کند.
اینجاست که طرح مالکی برای کاهش بودجه امنیتی عراق به کمکش میآید. بهنظر میرسد که مالکی قصد دارد با کاهش بودجه امنیتی عراق، ابزاری برای کنترل و بازسازی ارتش عراق و نظام امنیتی این کشور به دست آورد.
با این ابزار، مالکی میتواند پیامی ارسال کند مبنی بر اینکه او قصد دارد از پیوستگی سنیها و برخی از نظامیان کرد در بدنه امنیت ملی عراق جلوگیری کند. البته مالکی خود به خوبی میداند که این کار چندان آسان نیست و تنها با کاهش بودجه میتواند این کار را به سرانجام برساند.
از این منظر بهنظر میرسد که این اقدام، تاکتیکی انتخاباتی باشد؛ چراکه مالکی به خوبی میداند که پس از انتخابات قادر به انجام چنین امری نخواهد بود.از سوی دیگر اعمال برخی از محدودیتها بر گروه «پیشمرگان کرد» میتواند آرای سنیها را به سوی مالکی جلب کند؛ چراکه سنیها در اختلافاتی که با کردهای شمال عراق دارند به متحد نیاز دارند