دیر یا زود دارد، اما از همین حالا پیداست که سوخت و سوز ندارد. این درست که گمانه‌زنی‌هایمان به جایی قد نمی‌دهد و نمی‌دانیم آخرش چه خواهد شد، ولی همگی می‌دانیم این خانه‌ها باید بمیرند و از خاکسترشان کاشانه‌ای قرص و محکم در محله‌های قدیمی‌مان بنا شوند.
انگار یک لجبازی به جان در و دیوار منطقه‌مان افتاده و بی‌دلیل در این سال‌ها برای خودش کش آمده تا شکل و شمایل بعضی از محله‌هایمان را تیره و تارتر از همسایه‌هایش کند. یادآوری خاطرات غبارگرفته و قدیمی همیشه شورانگیز است، ولی حالا این نوستالژی محله‌های قدیمی‌منطقه خطرناک به نظر می‌رسد.
محدوده شرقی منطقه را یکی از محله‌های تهران به نام صفا تشکیل می‌دهند. «رحمت‌الله اطلسی» یکی از اعضای شورایاری این محله وقتی از سوژه‌مان خبردار می‌شود به ما فرصت سؤال پرسیدن را هم نمی‌دهد: «خانه‌های فرسوده محدوده، محله را از قیافه در آورده‌اند. زندگی در آنها با خطر و اضطراب هم محلی‌هایمان همراه است.
آنها از این موضوع که خانه‌هایشان امن نیست آگاهی دارند و دلشان می‌خواهد که املاکشان را بفروشند، ولی با پولی که گیرشان می‌آید، در حاشیه‌های اطراف پایتخت هم نمی‌توانند صاحب خانه شوند.» این شورایار به بعضی از مشکلات ریز و درشت شهروندان ساکن در بافت فرسوده محله صفا اشاره می‌کند: «معابر کم عرض هم خودروها و هم عابران پیاده را دچار دردسر کرده است.
در بعضی از معابر پیاده، وجود تیرچراغ برق حتی مانع از تردد راحت شهروندان می‌شود. ارائه خدمات شهری در بعضی نقاط این بافت هم که تقریباً غیرممکن است. البته خوشبختانه شهرداری طرحی به نام خانه به خانه را قرار است در محله صفا اجرا کند که امیدوارم راهکار مناسبی برای رهایی از این فرسودگی باشد.»
او به خوبی می‌داند که بودجه شهرداری هم محدودیت دارد و این طرح یک شبه تحقق پیدا نمی‌کند: «ما انتظار نداریم که مشکلمان یک شبه حل شود، ولی شهرداری از همین حالا باید آرام آرام شهروندان را راضی کند که خانه‌هایشان را بکوبد و آنها را مقابل زلزله و دیگر خطرها مقاوم کنند.»
راه زیاد تا حل مشکل وقتی از «ابراهیم قاسمی‌نیا» شورایار محله سرخه‌حصار می‌پرسیم که چند درصد محدوده تان فرسوده است، می‌خندد و می‌گوید: «صد در صد.» اولش فکر می‌کنیم که اغراق می‌کند، ولی وقتی به یاد در و دیوارهای این محله و قدمتش افتادیم حق را به این شورایار دادیم. او معتقد است که عمده خانه‌های این محله به شکل روستایی و فرسوده است:
«بیشتر ساکنان این محله دارای املاک فرسوده‌اند. به دلیل شکل و بافت معابر و کوچه‌های تنگ و باریک، خدمات‌رسانی شهری به این محله آن طور که باید باشد نیست. ساکنان این کوچه‌ها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. آنها از حق طبیعی خودشان که داشتن آرامش است به دلیل فرسوده بودن بافت محله‌شان محرومند و این به دور از انصاف است.»
«قاسمی نیا» از زمانی که شورایار شده، در تلاش برای حل این معضل است و اعتراف می‌کند تا حل مشکل بافت فرسوده راه زیادی باقی است: «اگر مسئولان دیگر سازمان‌ها و نهادها با شهرداری همکاری کنند، بی‌شک مردم هم پاسخ این عملکرد‌های مثبت را به خوبی می‌دهند. همه باید همکاری کنند تا این معضل بزرگ ریشه کن شود.»
مشکلات محله قدیمی
حرف‌های «حسن کاوند» شورایار محله دهقان آنقدر تلخند که عمق ماجرا را براحتی نشانمان می‌دهند. فکر می‌کردیم که بافت فرسوده محله دهقان از اوضاع بهتری نسبت به محله صفا برخوردار است، ولی کاوند می‌گوید: «کوچه‌های تنگ و باریک امان شهروندان را بریده‌اند.
زلزله بسیار خفیف چند هفته قبل حسابی شهروندان اینجا را به وحشت انداخت. باور کنید اگر زلزله‌ای در تهران بیاید، بعضی نقاط محله دهقان با خاک یکسان می‌شود، چون این محله یکی از قدیمی‌ترین محله‌های پایتخت است و قدمتی طولانی دارد.» او «دهقان» را محله‌ای بدون امکانات رفاهی مانند فضای سبز، اماکن ورزشی و غیره معرفی می‌کند و معتقد است که اگر مسئولان هر چه زودتر فکری به حال و روز این محله نکنند، از این پس شهروندان باید آماده شنیدن خبرهای ناگواری باشند: «خانه‌های فرسوده را باید هرچه سریع‌تر تخریب کنند تا جایشان را خانه‌های زیبا و مقاوم بگیرند. با این اقدام آرامش و زیبایی به محله قدیمی دهقان تقدیم می‌شود.»
همشهری محله - 13
