به گزارش همشهری، با وجود غربالگری موفق نوزادان از نظر کم‌کاری‌تیروئید در کشور که تا 80درصد کودکان را در بر گرفته و 4برابر استاندارد جهانی است باز هم شاهد تولد نوزادانی با بیماری‌های متابولیک و کم‌خونی داسی‌شکل هستیم که ضروری است در انجام تست‌های اجباری به‌صورت منطقه‌ای برای نوزادان بازنگری صورت گیرد.
فریبا شریفی، کارشناس ارشد پرستاری و رئیس بخش نوزادان یکی از بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در این خصوص به همشهری گفت: تست اجباری پی‌کی‌یو، تیروئید و بیماری فاویسم برای نوزادان انجام می‌شود و صدور شناسنامه برای نوزاد، مستلزم ارائه نتایج این آزمایش‌هاست.
وی درخصوص بیماری کم‌کاری غده تیروئید خاطرنشان کرد: کاهش میزان ترشح هورمون توسط این غده سبب کاهش فعالیت اندام‌ها شده و در نتیجه فرد دچار افسردگی، خستگی بیش از حد و کاهش ضربان قلب می‌شود. درصورت وقوع این حالت یا غده تیروئید دارای اشکال در عملکرد است و یا تحریک‌های هیپوفیز کاهش پیدا کرده است.
شیوع این بیماری با توجه به پراکندگی جغرافیایی و آب‌و‌هوایی متفاوت است و علائم ظاهری کم‌کاری تیروئید عبارتند از: افزایش وزن، پف‌آلودگی صورت و چشم‌ها، کاهش اشتها، کلفتی صدا، اختلالات گوارشی مثل یبوست و اختلال در عادت ماهانه خانم‌ها.
این در حالی است که کم‌کاری تیروئید علاوه بر اینکه فرد مبتلا را درگیر بیماری ناتوان کننده‌ای کرده، هزینه سنگینی را نیز به جامعه تحمیل می‌کند.
نوزادان مبتلا به کم‌کاری تیروئید معمولا از نظر ظاهری سالم به‌نظر می‌رسند و فقط در مواردی نادر ممکن است علائمی مانند زردی طولانی‌مدت، ورم، اختلال در شیر خوردن، پایین بودن دمای بدن، برجستگی شکم و وزن بیشتر از ۴ کیلوگرم در هنگام تولد داشته باشند که از نشانه‌های بروز این بیماری است.
مهم‌ترین عوارض بیماری کم‌کاری تیروئید شامل ناشنوایی، عقب‌ماندگی ذهنی، لکنت زبان، کوتاهی‌قد و کم‌هوشی است و مادران موظف هستند ۳ تا۴ روز پس از تولد نوزادشان، با مراجعه به مراکز بهداشتی و گرفتن نمونه خون از پاشنه پای نوزادان، این بیماری را تشخیص دهند و با درمان صحیح و بموقع از عوارض سوء و غیرقابل جبران این بیماری پیشگیری کنند.
شریفی افزود: کم‌کاری مادرزادی تیروئید، بیماری‌ای است که در اثر نقص در تولید یا عملکرد ترشحات این غده ایجادشده و موجب عوارض جبران‌ناپذیر مغزی به‌ویژه کم‌هوشی در مبتلایان می‌شود.
براساس بررسی‌های انجام‌شده، میزان بروز کم‌کاری مادرزادی تیروئید در کشور ما 4 برابر جهان است. طبق اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از هر400 نوزاد متولدشده، یک نفر به کم‌کاری مادرزادی تیروئید مبتلاست که دچار عوارضی مانند عقب‌ماندگی ذهنی، ناشنوایی، لکنت زبان، کم‌هوشی و کوتاهی قد می‌شود.
این بیماری بدون علامت است و زمانی که علائم عقب‌ماندگی ذهنی ظاهر می‌شود، درمان بی‌فایده است.اما نکته بسیار قابل توجه درخصوص این بیماری آن است که پیشگیری از عقب‌ماندگی ذهنی تنها درصورتی امکان‌پذیر است که بیماری در بدو تولد یا در روزهای نخستین زندگی تشخیص داده شده و درمان شود.
در واقع اگر درمان برای نوزادان مبتلا به کم‌کاری تیروئید تا قبل از یک ماهگی آغاز شود، آنان در آینده هیچ مشکلی از نظر بهره هوشی نخواهند داشت.
طبق تحقیقات اداره غدد مرکز مدیریت بیماری‌ها، اگر زمان شروع درمان مبتلایان به این بیماری به تعویق بیفتد و از 3ماهگی به بعد شروع شود، نوزاد 70 تا 80 درصد از بهره‌هوشی خود را از دست می‌دهد و اگر درمان تا 6 سالگی شروع نشود میزان بهره هوشی کودک به صفر می‌رسد.
بنابراین خانواده‌ها به‌خصوص پدر و مادرانی که تصمیم به بچه‌دار شدن دارند، باید بدانند که تنها با انجام یک آزمایش ساده خون، آن هم در بدو تولد که با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد انجام می‌شود، می‌توان از داشتن یک کودک عقب‌مانده ذهنی جلوگیری کرد و تا آخر عمر متحمل لطمات سنگین روحی و روانی و نیز هزینه‌های اقتصادی ناشی از نگهداری و درمان کودک عقب مانده ذهنی نشد.
براساس این گزارش، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر خاص و پیوندی وزارت بهداشت، با اشاره به ارتقای دانش پزشکان و پیراپزشکان درباره بیماری‌های تیروئید و عوارض ناشی از آن با هدف ارتقای کیفی کنترل بیماری‌های تیروئیدی افزود: هورمون‌های تیروئیدی در دوران بارداری و نوزادی در شکل‌گیری ساختار مغز نقش بسزایی دارد؛ از این‌رو شناسایی بموقع کم‌کاری تیروئید در مادران باردار و نوزادان اهمیت ویژه‌ای دارد
