شما نمیتوانید از چیزها یا افرادی که شما را عصبانی میکنند، دوری کنید، یا این که آنها را تغییر دهید. ولی شما میتوانید یاد بگیرید که چگونه واکنشهایتان را کنترل کنید.
اما چرا برخی افراد بیشتر از دیگران عصبانی میشوند؟ به گفته دکتر «جری دفنباچر»- روانشناسی که در زمینه مدیریت استرس متخصص است- برخی افراد تندخوتر از دیگران هستند، آنها آسانتر و شدیدتر از افراد دیگر عصبانی میشوند.
آنها بعضی اوقات از لحاظ اجتماعی کنارهگیر میشوند و قهر میکنند. همچنین، تحملشان در برابر ناکامی کم است و احساس میکنند که نباید دستخوش ناکامی، دردسر و آزردگی قرار بگیرند.
پرسش مهمی که مطرح میشود این است که چرا این افراد، این روش را در پیش میگیرند؟
یک دلیل، ژنتیکی یا جسمانی است.شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برخی از کودکان، تحریکپذیر و زودرنج به دنیا میآیند.دومین علت، اجتماعی- فرهنگی است. خشم اغلب به عنوان یک چیز منفی قلمداد میشود. ما آموختهایم که نشان دادن اضطراب، افسردگی یا هیجانات دیگر کاملاً قابل قبول است. اما نشان دادن خشم قابل قبول نیست. در نتیجه، ما چگونگی کنترل خشم یا بروز آن را به طرزی مناسب نیاموختهایم.
تحقیقات، همچنین نشان میدهد که پیشینه خانوادگی نیز در این مسأله نقش دارد، افرادی که به آسانی خشمگین میشوند، عمدتاً از خانوادههای مخرب و آشفته هستند و در ارتباطات عاطفی، مهارتی ندارند.
ابزار آرمیدگی بسیار ساده هستند- مانند تنفس عمیق و تصویرسازی ذهنی- آرمیدگی میتواند در فروکش کردن احساس خشم به شما کمک کند. کتابها و دورههای آموزشیای وجود دارد که میتواند به شما فنون آرمیدگی را آموزش دهد و وقتی که این فنون را آموختید، در هر موقعیتی میتوانید به آنها رجوع کنید.
اگر درگیر رابطهای هستید که هر دو نفر تندخو هستید، این ایده خوبی است برای هر دو که این فنون را بیاموزید
چند کار سادهای که شما میتوانید انجام دهید، عبارتند از:
1 - به صورت عمیق، نفس بکشید و مسیر تنفستان را تجسم کنید.
2 - به آرامی یک کلمه یا عبارت آرامبخش را تکرار کنید- مانند «آرامش»، «آسان بگیر».
3 - در حالی که به صورت عمیق نفس میکشید، از تصویرسازی ذهنی استفاده کنید. یک تجربه آرامش دهنده را مجسم کنید، خواه از خاطراتتان یا از تخیلتان.
4 - تمرینهای آرام و غیر فعال میتوانند ماهیچههای بدنتان را آرام کنند و احساس آرامش بیشتری به شما بدهند.
این فنون را هر روز انجام دهید و بیاموزید که به صورت اتوماتیک هر گاه که در یک وضعیت تنشزا قرار داشتید، از آنها استفاده کنید.
بازسازی شناختی به معنای تغییر روش فکر کردن است. افراد خشمگین تمایل دارند که در صحبتهای خود از کلمات بسیار شورانگیز- که منعکسکننده افکار درونیشان است- استفاده کنند. موقعی که شما خشمگین میشوید، تفکرتان میتواند اغراق شده یا خیلی پرشور باشد.
در بازسازی شناختی، تلاش میشود که این افکار با افکار منطقیتری عوض شود. برای مثال، به جای این که به خودتان بگویید «اوه» یا «این افتضاح است»، «همه چیز از بین رفت» به خودتان بگویید. «این ناامید کننده است و قابل فهم است که من در این مورد آشفته هستم، اما این پایان دنیا نیست و خشمگین شدن نیز آن را درست نمیکند.»
هنگامی که در مورد خودتان یا کس دیگری صحبت میکنید، مراقب کلماتی مانند «هرگز» یا «همیشه» باشید. «این ماشین هرگز کار نمیکند» یا «شما همیشه چیزی را فراموش میکنید» نه تنها غلط هستند بلکه باعث میشوند که شما احساس کنید که خشمتان موجه است و راهی برای حل مشکل وجود ندارد. این کلمات همچنین افرادی را که مایل به همکاری با شما برای یافتن یک راه حل هستند را گریزان و تحقیر میکند.
به خودتان یادآوری کنید که خشمگین شدن چیزی را درست نمیکند و باعث نمیشود که شما احساس بهتری داشته باشید. افراد خشمگین باید از نیازهای طبیعیشان آگاه شوند و انتظاراتشان را تبدیل به امیال خود کنند. به عبارت دیگر، گفتن جمله «من چیزی را دوست دارم»، سالمتر از گفتن جمله «من چیزی را میخواهم» یا «من آن چیز را باید داشته باشم» است.
موقعی که شما برای دستیابی به آنچه میخواهید، ناتوان هستید واکنشهای عادیای را تجربه میکنید- ناکامی، ناامیدی و ناراحتی- اما خشم را تجربه نمیکنید. برخی افراد خشمگین از خشم خود به عنوان روشی برای اجتناب از احساس ناراحتی استفاده میکنند، اما این به معنای محو کامل احساس ناراحتی نیست.
چه چیزی در مورد جرأت آموزی میدانید؟
این حرف صحیح است که افراد خشمگین به آموزش قاطعیت نیازمندند(به جای پرخاشگری). اما بیشتر کتابها و دورههای آموزشی در جرأت آموزی، افرادی را که به اندازه ما خشمگین نیستند، هدفگیری میکنند.
این افراد منفعلتر و مطیعتر از یک شخص معمولی هستند. آنها گرایش دارند که به دیگران اجازه دخالت در کارشان را بدهند. این کاری نیست که افراد بسیار خشمگین حاضر به انجام آن باشند. این کتابها میتوانند شامل چند طرح مفید برای استفاده در موقعیتهای ناامیدکننده باشد.
به یاد داشته باشید که شما نمیتوانید خشم را حذف کنید- حتی اگر هم میتوانستید ایده خوبی نبود. با وجود همه تلاشها، مسائلی اتفاق میافتد که موجب خشم شما میشود و گاهی اوقات آن خشم موجه است. زندگی پر است از ناکامی، رنج، شکست و اعمال غیر قابل پیشبینی دیگران. شما نمیتوانید آن را تغییر دهید. اما میتوانید روشی را که اجازه میدهد چنین اتفاقاتی بر شما تأثیر بگذارد، تغییر دهید.
منبع: سایت رسمی انجمن روانشناسی آمریکا