البته هجوم میلیون‌ها محصل به خیابان‌ها و هم‌چنین فصل بارش و سرما به خودی خود توجیه خوبی برای این بحران است که ترافیک نیمه دوم سال را نسبت به نیمه اول کاملا متمایز و متفاوت می‌کند. هر چند وضعیت ساختاری بزرگراه‌ها و معابر پرتردد تهران نیز نقش به‌سزایی در این میان دارد و گاهی‌اوقات بر سنگینی حجم ترافیک می‌افزاید.
مرکز کنترل ترافیک پایتخت و هم‌چنین پلیس راهنمایی‌ورانندگی تهران بزرگ هر کدام شرایط بحرانی ترافیک در سطح شهر را پیش بینی می‌کردند و از این‌رو از ابتدای مهرماه امسال با اجرای برنامه‌های تخصصی و برپایی ستادهای مختلف در حال ستیز با غول ترافیک بودند. گزارش امروز همشهری‌مسافر به اظهارنظر مدیران این 2سازمان تاثیرگذار ترافیکی شهرمان اختصاص دارد.
این معابر جوابگوی ماشین‌ها نیستند
رییس پلیس راهنمایی‌ورانندگی تهران بزرگ ترافیک شهر را بحرانی و خطرناک می‌خواند و معتقد است: خودروهای در حال تردد در پایتخت دست‌کم 4برابر ظرفیت معابر موجود شهرمان هستند و اگر حادثه غیرمترقبه‌ای روی دهد، امکان امدادرسانی در حد صفر خواهد بود.
سرهنگ‌هادی‌هاشمی معابر شهر تهران را درنهایت با ظرفیت تردد 495هزار وسیله نقلیه با سرعت 30کیلومتر می‌داند که متاسفانه هم‌اکنون 3میلیون و 600هزار وسیله نقلیه در این شهر وجود دارد. اگر حتی در طول روز فقط نصف این تعداد در معابر و خیابان‌های شهر تردد کنند یعنی دست‌کم 5/3 تا 4برابر ظرفیت معابر خودرو در سطح شهر تردد می‌کند.
وی می‌گوید؛ شهر تهران 33میلیون مترمربع فضای تردد و 5میلیون مترمربع فضای پارک برای خودروها دارد و هر خودرو نیز برای حرکت 49مترمربع فضا نیاز دارد که در نتیجه در تهران فقط برای 755هزار خودرو، فضای حرکتی باقی می‌ماند. این مقام مسئول اداره راهنمایی و رانندگی با خطرناک خواندن ترافیک تهران تاکید کرد:
این ترافیک در حالت عادی این‌گونه است و اگر اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ دهد به هیچ‌وجه امکان کنترل وضعیت وجود نخواهد داشت. مثلا چندی پیش در قسمتی از خیابان دکترشریعتی نشست زمین رخ داد و مجبور شدیم نیم‌ساعت این خیابان را ببندیم تا چاله ایجاد شده را پر کنیم که بر اثر بسته شدن این خیابان، 4ساعت همه خیابان‌ها و بزرگراه‌های اصلی تهران کاملا قفل شد و امکان امداد وجود نداشت. علاوه بر این در زمان‌هایی مانند برگزاری کنکور و استقبال یا بدرقه حجاج نیز تا حدودی این شرایط به وجود می‌آید.
مدیران شهری به تنهایی مقصر نیستند
از سوی دیگر سرهنگ‌هاشمی، رییس پلیس راهنمایی‌ورانندگی تهران بزرگ با انتقاد از عملکرد وزارت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات به نکته جالبی اشاره دارد و می‌گوید: این وزارتخانه هنوز نتوانسته جوابگوی نیازهای مردم باشد. در صورتی که اگر مدیریت درستی وجود داشت می‌توانستیم حداقل 30درصد سفرهای شهری را با تکنولوژی‌های جدید از میان برداریم و بدین‌وسیله ترافیک شهر را کاهش می‌دهیم.
این وزارتخانه باید با ارتقای سطح فن‌آوری در کشور نیاز به بسیاری از سفرهای شهری مردم را برطرف کند تا آن‌ها بدون نیاز به تردد در سطح شهر بتوانند برخی کارهای اداری و بانکی خود را از خانه و با کامپیوتر یا تلفن انجام دهند.وی ترافیک شهر تهران را دارای نقص ساختاری می‌داند و معتقد است:
در 30سال گذشته در سطح شهر تهران 7جایگاه جدید به سیستم پمپ‌های بنزین اضافه و 12جایگاه از رده خارج شده در حالی‌که طی همین مدت، وسایل نقیله شهر چندین برابر شده‌اند.این مساله موجب تشکیل صف‌های طولانی در جلوی جایگاه‌ها و اشغال بخشی از خیابان‌های شهر می‌شود که همین موضوع معضل ترافیک را افزایش می‌دهد.
اگر وزیرنفت و بقیه مدیران رده‌بالای این وزارتخانه و شرکت‌های تابعه نیز یک‌بار لطف کنند و در جایگاه‌ها حضور پیدا کنند، متوجه ترافیک حوالی پمپ‌های بنزین و مشکلات مردم خواهند شد. این مقام مسئول بر لزوم اقدام یکپارچه و هماهنگ همه دستگاه‌های دولتی برای مقابله با معضل ترافیک افزود: تا حد امکان باید حمل‌ونقل عمومی و به‌خصوص خطوط مترو و اتوبوسرانی را در پایتخت توسعه دهیم تا شاید وضعیت ترافیک از حالت بحرانی خارج شود.
معابر پرتردد شهر را بهتر بشناسیم
مهندس نعمت‌الهی، مدیر مرکز کنترل ترافیک شهر تهران درخصوص وضعیت بحرانی ترافیک فصل جاری به مهرماه اشاره کرد و گفت: ترافیک در نخستین روز مهرماه نسبت به روز مشابه هفته‌های قبل آن 15درصد در بزرگراه‌ها و 12درصد در تقاطعات شهر تهران افزایش داشت.
البته با آن‌که در برخی از بزرگراه‌های شهر مانند ، شهیدصیادشیرازی، شیخ فضل‌ا...، یادگار امام(ره) و آزادراه‌شهیدهمت ترافیک نسبتا سنگین بود، اما در بسیاری از نقاط ترافیک نسبتا روانی وجود داشت. نعمت‌الهی با اشاره به این مساله که تمام مدیران و مسئولان حوزه ترافیک برای مدیریت و کنترل ترافیک از همان ابتدای مهرماه در حالت آماده‌باش بودند، افزود:
خوشبختانه از ابتدای فصل پاییز با وجود یک‌طرفه شدن خیابان ولیعصر ترافیک سنگینی در این خیابان به وجود نیامد و تردد در این خیابان به‌جز در محدوده خیابان شهیددستگردی و نیایش در اکثر اوقات کاملا روان بود، اما بزرگراه شیخ فضل‌ا...، یادگار امام(ره)، شهیدآبشناسان و شهیدصیاد شیرازی و آزادراه‌شهیدهمت، از نخستین محورهای درگیر با ترافیک بود و براساس اطلاعات ثبت شده در سیستم ثبت وقایع، دلیل 37درصد از انسدادهای ترافیک صبحگاهی این محدوده در اوایل فصل‌جاری به تصادفات خسارتی و نقص فنی خودروهای شخصی مربوط می‌شد.
مدیر مرکز کنترل ترافیک شهر تهران درخصوص آمار و اطلاعات به‌دست آمده این مرکز از نقاط مختلف شهر طی روزهای ابتدایی آبان‌ماه افزود: تقاطع‌های مرکزی شهر در ابتدای آبان‌ماه با 9/15درصد افزایش ترافیک، تقاطع‌های ناحیه شمالی شهر با 9/5درصد، جنوبی با 2/16درصد و غربی با 3/10درصد افزایش ترافیک نسبت به روزهای قبل مواجه بودند.
مرکز کنترل نیاز به گسترش دارد
مهندس نعمت‌الهی یکی از راه‌های مهار بحران ترافیک را افتتاح و بهره‌برداری از مراکز کنترل ترافیک محلی جدید می‌داند که خوشبختانه چنین مراکزی در 2نقطه تهران راه‌اندازی شده است. این 2مرکز در مناطق4 و 15 شهرداری تهران و در راستای نظارت دقیق‌تر و مدیریت بهتر ترافیک مناطق شرق و جنوب پایتخت ایجاد شده که می‌تواند به خوبی این محدوده از شهر را تحت پوشش و نظارت قرار دهد.
مرکز کنترل ترافیک منطقه 4،مناطق شرقی شهر تهران یعنی مناطق8،4 و 13 را تحت پوشش قرار می‌دهد و مرکز کنترل منطقه15 نیز مناطق جنوبی شهر تهران یعنی مناطق 15،14،16،19 و 20 را پوشش خواهد داد. در مراکز کنترل ترافیک محلی همانند مرکز اصلی کنترل ترافیک، وضعیت ترافیک شهر به وسیله دوربین‌های نظارت تصویری و اطلاعات سیستم‌های هوشمند SCAT به صورت شبانه‌روزی تحت کنترل و نظارت قرار دارد.
ایجاد مراکز کنترل ترافیک محلی می‌تواند ضمن ایجاد بستر لازم برای نظارت دقیق‌تر و بهتر این امکان را فراهم کند که در صورت بروز هرگونه حادثه در کمترین زمان ممکن نسبت به اعزام نیروهای امداد اقدام و مانع از ایجاد گره‌های ترافیکی براثر حوادث مختلف شود.
اطلاعات ترافیکی که در مراکز کنترل ترافیک محلی مشاهده و جمع‌آوری می‌شود به صورت آنلاین و در لحظه در مرکز کنترل ترافیک مرکزی نیز قابل مشاهده هستند، اما در مرحله نخست تصمیم‌گیری و رفع مشکلات ترافیکی در همین مراکز کنترل محلی صورت می‌گیرد. بدین‌ترتیب تنها در صورتی از مرکز اصلی برای رفع مشکل اقدام می‌شود که مشکل به‌وجود آمده فرامنطقه‌ای بوده و روی کل شبکه تاثیرگذار باشد.
همشهری مسافر
