بخشی از این بافتها را روستاهای در حال تبدیل شدن به شهر تشکیل میدهند که علاوه بر فرسوده بودن، ناکارآمد نیز هستند وبقیه به بخش قدیمی مربوط میشود که خود زیرمجموعهای از بافت میانی به حساب میآید که متأسفانه در حال حاضر ساماندهی آن متولی ندارد.
آنچه تمامی مسئولان شهری و مردم شهرستان ارومیه بهعنوان یکی از چالشهای پیش روی توسعه این شهرستان عنوان میکنند، وجود بافت فرسوده و نبود ساماندهی آن از سوی مسئولان ذیربط است که تاکنون توجه چندانی به این امر نشده و باعث بروز برخی نارضایتیها در این زمینه در سطح جامعه شده است.
در این ارتباط نباید از نقش مدیریت شهری که یکی از نقاط حائز اهمیت در عمران شهری است، غافل شد چرا که ساماندهی بافتهای فرسوده، استفاده از ظرفیتها و امکانات موجود در شهرداریها را میطلبد.
توزیع ناهمگون امکانات شهری میتواند نقش موثری در جلوگیری از ساماندهی بافتهای فرسوده و نبود رضایت مردم را سبب شود، شهرداری ارومیه با نگاه محلهمحوری و توزیع عادلانه امکانات و توجه ویژه به بافت فرسوده شهر میتواند معضل بافتهای فرسوده را حل کند چرا که این مسئله خود عاملی برای رشد اقتصادی شهر خواهد شد.
مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری ارومیه با تائید این مطلب میگوید: این نهاد بامد نظر قرار دادن نبود توانایی مالی لازم توسط مالکان این بافتها اعلام کرده است که اگر خود تصمیم نگیرند شهرداری وارد عمل میشود.
امیر ابراهیمی با بیان اینکه بهسازی، تخلیه و تخریب بافتهای فرسوده بر عهده شهرداری است، تصریح میکند: متولی نوسازی و بهسازی بافتهای تاریخی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است و مسئولیت رسیدگی به بافتهای مرکزی شهر با سازمان مسکن و شهرسازی است که در حال حاضر این سازمان اقدام به انجام مطالعات راهبردی با عنوان طرح توانمندسازی بافت حاشیهای شهر ارومیه کرده است.
وی از عرضه دو هزار و 500 میلیارد ریال اوراق مشارکت برای ساماندهی بافت قدیمی و مرکزی شهر ارومیه تا پایان سالجاری خبر داد و افزود: این اوراق بهمنظور بازگشایی ادامه خیابانهای شهید عطایی و سرداران ارومیه و ساماندهی بافتهای قدیمی پیرامون این خیابانها با موافقت بانک مرکزی تا پایان سالجاری عرضه میشود.
رئیس سازمان نوسازی و زیباسازی شهر ارومیه گفت: حفظ هویت محلهای، توزیع عادلانه توسعه شهری در عمق بافت فرسوده، ایجاد معبر سواره جدید جهت کنترل و مدیریت ترافیک شهری و ایجاد کریدور مواصلاتی شرقی - غربی محدوده بافت قدیمی از اهداف مهم اجرای این طرح است.
وی توسعه بیرویه و غیراصولی شهر ارومیه را مهمترین عامل افزایش بافت فرسوده درمناطق حاشیه نشین شهر و متصل شدن روستاها به شهر دانست. ابراهیمی اعتبار اختصاص یافته برای بهسازی بافت فرسوده شهر را 100 میلیارد تومان ذکر کرد و افزود: طرحهایی در دستور کار سازمان قرار دارد و برای اجرای آن 3 سال زمان لازم است.
شهردار ارومیه نیز در ارتباط با بافتهای فرسوده این شهرستان خاطرنشان کرد: احیای بافت فرسوده یکی از اقدامات شهرداری ارومیه است که بهدلیل سیاستهای ناقص و ضعیف وزارت مسکن و شهرسازی بسیار کند عملیاتی میشود.
ابراهیم بازیان با تاکید بر اینکه درصورت اصلاح این سیاستها، تا100 سال آینده نیز نمیتوان بافتهای فرسوده شهر ارومیه و حتی کشور را احیا کرد، گفت: برای زدودن غبار بافت فرسوده، باید تمامی ظرفیتهای بخش خصوصی، دولت و مردم به گونهای هماهنگ مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: بازسازی 420 هکتار از بافت فرسوده ارومیه در اولویت قرار دارد و برای تسهیل در بازسازی و نوسازی بافت فرسوده، شورای اسلامی شهر ارومیه با تخفیف 50 درصدی کل بافت فرسوده در عوارض و سود پروانه موافقت کرده است.
بازیان اضافه کرد: در بخشهایی از شهر نیز با 100 درصد تخفیف، زمینه تشویق و تسهیل نوسازی بافت فرسوده فراهم شده است. وی با تاکید بر ضرورت مشارکت بخش خصوصی در نوسازی و بهسازی بافت فرسوده یادآور شد: با اجرای طرحهای مشارکتی از نوع تجاری، خدماتی، فرهنگی و اداری، شاخصهایی را در زمینه توسعه، توجه و رونق بازسازی بافت فرسوده ایجاد میکنیم.
بازیان با بیان اینکه شهرداری ارومیه توجه جدی به بافتهای فرسوده را محور برنامههای خود قرار داده و برای جلوگیری از توسعه افقی، ساخت و سازهای عمودی را در برنامههای خود لحاظ کرده است، اعلام کرد: ظرفیتهای خوبی در شهر ارومیه وجود دارد که باید با توجه به بافت فرسوده آنها را توسعه دهیم.
معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی نیز ایجاد انگیزه در مردم و تشویق سرمایهگذاری برای توسعه بافت قدیمی شهرها را عامل بررسی بیشتر بافتهای فرسوده و قدیمی شهرهای استان دانست و افزود: نوسازی و بهسازی بافتهای کهنه و فرسوده شهرها در مقاومسازی اماکن و ساماندهی منظر عمومی شهرها یک ضرورت اساسی است.
داریانی بااعلام اینکه قرار است علاوه بر حضور سازمانهای متولی، بستر مناسبی برای فعالیت سرمایهگذاران در مناطق فرسوده شهرهای استان فراهم شود، مجموعه بافتهای فرسوده شناسایی شده در استان را 2 هزار و 300 هکتار اعلام کرد و افزود: برای اجرای طرحهای عمرانی علاوه بر ارائه تخفیف عوارض شهرسازی، تسهیلات قابل توجهی نیز اختصاص یافته است.
رئیس سازمان مسکن و شهرسازی آذربایجان غربی نیز با اشاره به تصویب اجرای طرح احیای بافتهای فرسوده شهرهای ارومیه، خوی و مهاباد گفت: شناسایی، تدوین و اجرای طرحهای نوسازی و بهسازی بافتها بر عهده سازمان مسکن و شهرسازی است که در این راستا تا کنون از 38 شهر استان، محدوده بافت فرسوده 31 شهر مشخص و در حال تدوین طرح بهسازی است.