آب شدن یخهای قطب، سطح آب دریاها را بالا آورده و همین تهدیدی است برای بسیاری از جزیرههای کره زمین. گزارشی میخوانیم از دهکده«کیوالینا» که خطر غرق شدن در آبهای قطب شمال، آن را تهدید به نابودی میکند.
به نظر«سام» این بدشانسی است. باز مدرسه در پاییز و زمستان تعطیل شده است و این یعنی مدتی طولانی نمیتواند به مدرسه برود. شاید به نظر تو چنین اتفاقی خیلی هم خوب باشد، ولی برای سام، دوستش «جراد» و بقیه بچههای دهکده، خبر خیلی بدی است. آنها به خوبی میدانند آنچه باعث تعطیلی مدرسهشان شده، میتواند در آینده باعث نابودی دهکدهشان شود.
اسکیموها با لباسهایی که از پوست حیوانات می دوزند، سرمای زمستان قطب را تحمل میکنند
تغییرات آب وهوایی، زندگی حیوانات قطبی را هم تهدید میکند
سام یک نوجوان اسکیمو است. او دردهکده کوچک «کیوالینا» در شمال شرق آلاسکا و در میان سرزمینهای یخزده قطبی زندگی میکند. سام نوعی وسیله نقلیه موتوری دارد که زمستانها با دوستش سوار آن میشوند و با سرعت روی یخ و برف حرکت میکنند. این وسیله ترکیبی از موتورسیکلت و سورتمه است. اینجا نُه ماه از سال زمستان است. آنها فقط سه ماه تابستان را از ماشین استفاده میکنند. در دهکده، نیازی به داشتن گواهینامه نیست و پلیسی وجود ندارد.
گاهی سام پدرش را در شکار همراهی میکند. بیشتر خانوادههای دهکده، خودشان غذایشان را تأمین میکنند. غذای مورد علاقه آنها کباب گوشت نهنگ است. اسکیموهای کیوالینا، درست مانند پدرها، پدربزرگها و اجدادشان زندگی میکنند. آنها فُک شکار میکنند و ماهی میگیرند. اما این سالهای اخیر، اتفاق تازهای زندگی مردم دهکده را تغییر داده است: دهکده دارد در دریا* غرق میشود. هرسال پاییز طوفانهای شدیدی در سطح دریا اتفاق میافتد. بر اثر وزش تند باد موجهای بلندی به ساحل برخورد میکنند و بخشی از خاک را میشویند و میبرند. نوار ساحلی روزبهروز باریک ترمیشود. هرسال هم دریا به ساختمان ها نزدیکتر میشود. فاصله سالن ورزش مدرسه با آن فقط 10 مترشده و به زودی ممکن است کل مدرسه زیر آب برود.
دهکده کیوالینا در یک جزیره باریک دردریای قطب قرار گرفته است. زمستانها مردم کتهای پوستی به تن میکنند وچکمههایی از پوست فُک میپوشند. دریا کاملاً یخ میزند تا جایی که می شود روی آن راه رفت. هنوز زمستانها خرسهای قطبی به دنبال غذا به دهکده نزدیک میشوند.
یکی از اولین خانههایی که بر اثر پیشروی آب خراب شده است
سدی که با کیسه های شنی ساخته شد مقاومتی نداشت و با اولین موجها درهم ریخت
هر تابستان اهالی کیوالینا سدی تازه میسازند، به این امید که این سد درمقابل امواج سهمگین دریا در پاییز مقاومت کند
تابستانها گرمای هوا به سختی به 10 درجه بالای صفر میرسد، با وجود این سام با یک تیشرت بیرون میرود. به نظر او دمای 10 درجه خیلی زیاد است. به طور معمول دریا دوباره در پاییز یخ میزند ولی چند سالی است که هوا تغییر کرده؛ دریا دیرتر یخ میزند و تابستان طولانیتر شده. این اتفاق به دلیل تغییرات آبوهوا وگرم شدن هوای کره زمین است. در سالهای اخیر به دلیل افزایش آلودگی هوا، دمای هوا به مقدار بسیار ناچیز، یعنی حدود یک درجه سانتیگراد گرمتر شده است. در قطب شمال و جنوب این افزایش دما به حدود دو درجه هم میرسد. شاید به نظر تغییر کمی باشد ولی سام به طور جدی تأثیر آن را در زندگیاش احساس میکند.
پاییز وقتی دریا دیرتر یخ میزند، موجهای سهمگین، جزیره آنها را تهدید میکند و آب دریا خاک ساحل را میشوید، درحالیکه دریای یخ زده چنین خطری را نداشت و باد فقط روی سطح یخ میوزید.
سه سال پیش اهالی کیوالینا سدی از کیسههای شنی در مقابل دریا درست کردند. اما اولین طوفان، سد را خراب کرد و کیسه های شنی را به میان دریا کشاند. تابستان گذشته سدی از تخته سنگهای بزرگ درست کردند. هیچ کس به درستی نمیداند که این سد تازه چه قدر مقاومت خواهد کرد.دمای 10 درجه سانتیگراد، یعنی هوا گرم است و اسکیمو ها لباس آستینکوتاه میپوشند. تابستان است و سام و دوستش جراد روی سد سنگی ایستادهاند. آیا این سنگها میتوانند مانع پیشروی دریا شوند؟
سال گذشته اهالی روستا پروندهای را در یک دادگاه در کالیفرنیای امریکا مطرح و در آن از شرکتهای بزرگ امریکایی که باعث آلودگی هوا میشوند شکایت کردند؛ برای مثال شرکتهای بزرگ تولید برق یا استخراج نفت وکارخانهها. اسکیموها آنها را متهم کردند که باوجود اینکه میدانستند گازهایی که بر اثر فعالیتشان تولید میشود هوا را آلوده می کند و باعث گرم شدن کره زمین میشود، هیچ اقدامی انجام ندادهاند. آنها از یک شرکت نفتی بزرگ خواستهاند برای جبران خسارتشان، یک دهکده در یک نقطه امن برایشان بسازد؛ جایی که خطری زندگیشان را تهدید نکند.
اما این شرکت نفتی حاضر به پذیرفتن این درخواست نیست، چون میداند اگر اسکیموها در این دادگاه پیروز شوند، بعد از آن باید به خیلیهای دیگر هم پاسخ وخسارت بدهند. مثلاً ممکن است صاحبان پیستهای اسکی هم از این شرکتها شکایت کنند چون از وقتی برف کمتری میبارد و زمستانها کوتاه شده، آنها هم زیان زیادی دیدهاند. برای همین هم شرکتهای نفتی میخواهند به هر شکلی که شده مانع برگزاری دادگاه شوند. آنها میگویند اسکیموها اصلاً حق شکایت ندارند. برگزاری دادگاه و اعلام رأی قطعی آن ممکن است سال ها طول بکشد. تا آن زمان، هر سال تابستان اهالی دهکده سعی میکنند سد محکمتری بسازند و سام و دوستانش هم امیدوارند مدرسهشان همچنان پابرجا بماند.