هر چند هیچ کارشناسی موافق حضور شبهدولتیها در اقتصاد کشور نیست اما باید توجه داشت در شرایطی که اقتصاد کشور بر مبنای یک ساختار دولتی و یا شبهدولتی شکل گرفته است، حضور چنین شرکتهایی در بورس تهران بهویژه در سالجاری منجر به افزایش طرف تقاضا در بازار سهام شده و همین موضوع منجر به رشد ارزش معاملات شده بود.
اما در طول چند ماه گذشته با افزایش فشار رسانهای علیه شبهدولتیها و همچنین واکنش نمایندگان مجلس، این شرکتها تمایل خود را برای حضور در بازار از دست دادهاند و اکنون کمتر شاهد حضور این بخش در بازار سهام هستیم؛ در حالی که سرمایهگذاران حقیقی عموما به پشتوانه این سهامداران اقدام به خرید سهام میکنند.
بررسی وضعیت بازار در گذشته نشان میدهد بخش عمدهای از نقدینگی فعال بازار از طریق شرکتهای شبهدولتی تامین میشد اما در طول چند هفته گذشته غیبت این بخش به نحو محسوسی در بازار به چشم میخورد و در چنین شرایطی بخش خصوصی قدرتمندی نیز برای جایگزینی وجود ندارد.
در واقع میتوان گفت بخشی از افزایش قیمت سهام بهویژه از اواخر سال گذشته تا نیمه دوم سالجاری حضور این شرکتهای شبهدولتی یا به قول فعالان بازار، منفیبخرها بوده است؛ چرا که این شرکتها در زمان نزول قیمتها وارد عمل میشوند و با تزریق نقدینگی از کاهش بیش از حد قیمتها جلوگیری میکنند.
بر همین اساس میتوان گفت یکی از دلایل نزول بازار سهام در شرایط کنونی، غیبت این بخش از فعالان بازار است؛ ضمن اینکه انتشار اخبار منفی متعدد و همچنین کسری بودجه دولت را که هر چه به انتهای سال نزدیکتر میشویم نمود بیشتری پیدا میکند، میتوان از دیگر دلایل نزول بازار برشمرد.
* کارشناس بازار سرمایه