و دست‌اندرکاران بخش تولید و مسئولان دولتی ذی‌ربط با استناد به تثبیت چندین‌ساله نرخ نان با وجود افزایش هزینه تمام‌شده تولید، این نابسامانی‌ها را توجیه می‌کردند اما در چند ماه اخیر و پس از افزایش رسمی و نیمه‌رسمی نرخ نان‌های سنتی و صنعتی نیز هنوز کیفیت و وزن نان عرضه‌شده به مصرف‌کنندگان با مشکلات اساسی مواجه است.
براساس اعلام چندی پیش اتحادیه نانوایان استان تهران و تأیید شورای اصناف کشور افزایش نسبی قیمت نان سنتی در حالی صورت گرفت که نانوایان ملزم به رعایت وزن و کیفیت نان شده بودند اما حتی این افزایش قیمت نیز در رفع مشکلات مذکور در بازار نان مؤثر نبوده و کیفیت انواع نان سنتی مانند بربری، سنگک و لواش به‌شدت افت کرده است.
کیفیت پایین نان عرضه‌شده به مصرف‌کنندگان که از جمله علل اصلی افزایش ضایعات نان محسوب می‌شود به همراه کاهش وزن نان، از جمله مشکلات مبتلابه صنعت نان کشور است؛ با این وجود متولیان تولید و تنظیم بازار نان بیشتر در صدد توجیه این نابسامانی‌ها برآمده و هنوز اقدام مؤثری برای رفع این مشکلات به عمل نیاورده‌اند. با این روند چندی‌پیش رئیس اتحادیه نانوایان تهران در مورد علت تیرگی رنگ نان‌های بربری که نارضایتی برخی شهروندان را به‌دنبال داشته این امر را ناشی از کاهش 3درصدی سبوس‌گیری آزاد نانوایی‌های بربری قلمداد کرده است.
به گزارش روابط عمومی شورای اصناف کشور، حسین نظری در مورد تغییر رنگ و تیرگی- که اخیرا در نان‌های بربری به چشم می‌خورد- افزود: شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه یک، 3درصد از سبوس‌گیری آزاد نانوایی‌های بربری را کاسته و استحصال آرد یا سبوس‌گیری 15درصد به جای 18درصد موجب تیرگی، افت کیفیت و افزایش ضایعات نان بربری و ایجاد نارضایتی بین مشتریان و نانوایان شده است.
وی با اشاره به اینکه یک‌سوم نانوایان تهران بربری‌‌پز هستند، افزود: اهتمام اتحادیه برای عرضه نان مرغوب و مورد انتظار مردم از جانب اعضا تحت پوشش است اما موضوعاتی مانند کاهش میزان سبوس‌گیری آرد بربری موجب ایجاد مسائل و مشکلاتی در تولید و عرضه این نوع نان شده است؛ علاوه بر این برخی از کارخانه‌های آرد‌سازی از این موضوع سوءاستفاده کرده و آرد بسیار نامرغوب، نامتناسب با نوع پخت و فاقد کیفیت لازم را به نانوایان تحویل می‌دهند؛ به‌نحوی که در این رابطه همواره با شکایات و اعتراض‌های پی‌در‌پی روبه‌رو هستیم. اتحادیه از مسئولین می‌خواهد سبوس‌گیری آرد بربری به روال قبل برگشته و کماکان از آرد نان بربری 18درصد سبوس‌گیری به عمل آمده و آرد مرغوب و متناسب با نوع پخت به نانوایان تحویل شود.
رئیس اتحادیه نانوایان تهران همچنین به متعادل نبودن دخل‌و‌خرج نانوایی‌ها اشاره کرده و در زمینه عوامل مؤثر در تعیین نرخ نان و قیمت ملزومات تهیه نان گفت: نزدیک به 60 تا 70 درصد هزینه‌های تولید نان را حقوق و هزینه‌های کارگری تشکیل داده و بقیه هزینه‌ها صرف سوخت، خمیرمایه، اجاره ملک، هزینه‌های بهداشتی‌کردن کارگاه نانوایی، حق بیمه، مالیات، قیمت آرد و... می‌شود، با توجه به اینکه نرخ نان به‌صورت سالانه و همراه با تورم جاری تعیین نمی‌شود این امر باعث عدم‌تعادل درآمد و هزینه‌های نانوایان شده است که پیامد آن مواردی مانند کاهش وزن چانه خمیر، خام‌فروشی، تقلیل کیفیت نان، کم کردن از تعداد کارگران و عدم‌به‌کارگرفتن کارگر فنی و ماهر است که برخی از نانوایان برای ادامه فعالیت خود به آن روی می‌آورند.
ناکارآمدی بازرسی و نظارت
ناکارآمدی اقدامات انجام‌شده برای تنظیم بازار نان موجب شده است تا اکنون برخوردهای تعزیراتی و اعمال نظارت بر بازار نان نیز دچار روزمرگی شود به‌نحوی که اینگونه برخوردها تأثیری در بهبود کیفیت، افزایش وزن یا عرضه چندنرخی نان نداشته است؛ موضوعی که نایب رئیس اتحادیه نانوایان تهران نیز با اشاره به آن گفت: در چند سال اخیر افزایش تخلفات در بازار نان باعث شکایاتی از نانوایان شده است.
محرمعلی نظری افزود: جرایم تعزیراتی مربوط به 6 سال گذشته روی هم انباشته شده است و تعزیرات جرایم مذکور را از نانوایان مطالبه می‌کند؛ این در حالی است که نانوایان اصولا توان مالی برای پرداخت جرایم سنوات گذشته را ندارند. به همین علت خواستار بخشودگی جرایم تعزیراتی سنوات گذشته نانوایان هستیم.
در حالی که تهیه و عرضه نان با دو نرخ متفاوت آزاد و یارانه‌ای خود از جمله عوامل اصلی عرضه چند نرخی نان محسوب می‌شود، وی با اشاره به فعالیت نانوایان آزاد تصریح کرده است: آمادگی لازم برای صدور پروانه و پذیرش عضویت برای متقاضیان آزاد‌پزی که از آرد به قیمت تمام‌شده استفاده می‌کنند در اتحادیه نانوایان تهران مهیاست، گرچه این واحدها (آزادپزها) تحت پوشش اتحادیه قنادی و شیرینی تهران قرار دارند که این امر مغایر ماده7 قانون نظام صنفی است.
