قبل از این ناکامی نیز تیم افشین قطبی برابر اردن در چارچوب رقابت‌های مقدماتی جام ملت‌های آسیا بازی را واگذار کرده بود. این نتایج ضعیف باعث شد تا دامنه انتقادها نسبت به سرمربی تیم ملی شکل وسیع‌تری به خود بگیرد. تا جایی که برخی مربیان لیگ، نحوه سرمربی‌شدن قطبی در تیم ملی را هم زیر سئوال برده‌اند و تاکید کرده‌اند وی باید از سمت خود برکنار شود.
با این همه اما به راحتی نمی‌توان از کنار اظهارنظر‌های افشین قطبی عبور کرد. آنجا که می‌گوید: «بازیکن نداریم و آنهایی که در زمین هستند به حرف من گوش نمی‌دهند.» در این بین دو دیدگاه متفاوت وجود دارد؛ عده‌ای معتقدند اگر قرار است قطبی برکنار شود تا گزینه داخلی دیگری جای او را بگیرد بهتر است او در سمت خود باقی بماند اما عده‌ای نیز بر این باورند که جذب یک گزینه خارجی بزرگ می‌تواند در درازمدت به تغییر ساختار فوتبال ملی منجر شود. در همین خصوص جلال چراغپور، کارشناس صاحبنظر فوتبال کشورمان در گفت‌وگو با همشهری به نکات مهمی اشاره کرده است.
افت وحشتناک فوتبال ایران
کارشناس فوتبال کشورمان در خصوص انتقادهایی که این روزها متوجه افشین قطبی است، خاطرنشان کرد: «ماجرا پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. من و دیگران پیش از اینها حرف‌های خود درباره تیم ملی را مطرح کرده‌ایم. اما حالا که به شرایط عجیب و غریب تیم ملی نگاه می‌کنیم درمی‌یابیم که فوتبال ملی ما تا چه حد دچار افت شده است. به نظر من گفتن حرف‌های حکیمانه چندان کارساز نیست و مشکلی را حل نخواهد کرد.»
وی ادامه داد: «البته امثال من همواره برای طرح نقطه نظرات خودشان با تردیدهای روبه‌رو بوده‌اند. اگر واقعیت ماجرا را بگوییم عده‌ای ناراحت می‌شوند و اگر بخواهیم مصلحت‌اندیشی کنیم به نظرم اصلا نباید درباره تیم ملی صحبت کنیم. چون به عقیده من، عملکرد ضعیف سازمان‌ها و ادارات زیرمجموعه فوتبال در ایران کار را به اینجا رسانده است. باید بگویم ما درست در نقطه بحران قرار گرفته‌ایم.»
چرخه تولید متوقف شده است
چراغپور در پاسخ به این سئوال که چه اتفاقی باعث شده تا فوتبال ملی ایران به شدت دچار افت شود، با اشاره به متوقف شدن چرخه تولید در لیگ برتر تاکید کرد: «صحبت اصلی اینجاست که ما بازیکنانی را در تیم ملی می‌بینیم که همچنان با فلسفه 10 سال گذشته بازی می‌کنند. این در حالی است که در دنیای فوتبال کلاس بازی به سرعت در حال تغییر است. جابه‌جایی‌ها به سرعت شکل مدرن‌تری به خود می‌گیرد و بازیکنان در تیم‌های ملی درست مثل وارد شدن ماشین‌ها عمل می‌کنند و جای خود را به بازیکنان دیگر می‌دهند. وقتی به فوتبال روز دنیا نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بازیکنانی به این عرصه وارد شده‌اند که مدل بازی‌شان و حتی شکل تمرین کردن‌شان مدرن است. حالا تصور کنید که مثلا زیدان ایرانی بود.
آن وقت من به شما قول می‌دهم ما تا همین امروز هم به او اجازه نمی‌دادیم از تیم ملی خداحافظی کند.» وی افزود: «این بازیکنان باید در کجا تولید شوند؟ به طور حتم باید در لیگ این اتفاق رخ بدهد. اما در لیگ ما مشکلات فراوانی وجود دارد که اصلا اجازه نمی‌دهد چرخه تولید به وجود بیاید؛ ما همچنان از بازیکنان درجه دوم و سوم خارجی در لیگ خودمان استفاده می‌کنیم. در چنین حالتی نباید توقع پیشرفت داشت چون درحال حاضر عملا 60 بازیکن خارجی جای بازیکنانی که می‌توانند در لیگ برتر با شایستگی بازی کنند را گرفته‌اند. همچنین لیگ ما به ابزاری تبدیل شده تا عده‌ای در آن به منافع خودشان دست پیدا کنند. در مواقعی هم بد نیست که در این فضا کمی هم فوتبال بازی شود.»
چراغپور تاکید کرد: «لیگ ما تا همین چند سال پیش بازیکن تولید می‌کرد. اما حالا این جریان متوقف شده است. نکونام، دایی، مهدوی‌کیا، شجاعی، عزیزی و خیلی‌های دیگر جزو بازیکنانی بودند که در لیگ ما رشد کردند و بعد به لیگ‌های اروپایی هم راه پیدا کردند. اما چرا حالا چرخه تولید ما متوقف شده است؟ به نظرم پاسخ این سئوال را در منافع عده‌ای که لیگ را به چشم ابزار نگاه می‌کنند، می‌توان پیدا کرد.»
فوتبال ما به ساختار نیاز دارد
جلال چراغپور ضمن بیان این مطلب که لیگ برتر به هیچ وجه نمره قبولی نمی‌گیرد، تاکید کرد: «لیگ ما در 10 سال گذشته شاخصه‌هایی داشت. این مسئله درست است که حالا چرخه تولید تا حدود زیادی متوقف شده است. اما می‌توانیم به ایجاد یک ساختمان فکر کنیم. چاره‌ای نداریم جز اینکه به ایجاد یک ساختار جدید بیندیشیم؛ ساختمانی که اتفاقا ابزارش را در اختیار داریم نه ساختمانی که مواد خام آن در اختیار ما نیست.
البته برای رسیدن به این مرحله، باید سئوال‌هایی را برای خودمان طرح کنیم و به دنبال پاسخ‌های آن باشیم.»وی ادامه داد: «سئوال‌های زیادی مطرح است که از جمله آن می‌توانیم به اینها اشاره کنیم؛ چرا ما چرخه تولید نداریم؟ چرا در سطح آسیا کوچک شده‌ایم؟ چرا مدافعان مرکزی ما همواره اشتباه می‌کنند؟ چرا بازیکنانی که در اوج خود هم برای تیم ملی مثمرثمر نبوده‌اند را با اصرار به تیم ملی برمی‌گردانیم؟ سئوال‌های دیگری هم البته وجود دارد که اساسی به نظر می‌رسد.»
قطبی معمار نیست
کارشناس فوتبال کشورمان گفت: «حالا صورت مسئله روشن است. ما لیگی داریم که در آن چرخه تولید متوقف است اما خب ابزاری هم داریم که می‌توانیم به کمک آنها ساختار جدیدی برای فوتبال ملی‌مان تعریف کنیم. حاج صفی، خلعتبری، انصاری‌فر، حیدری و بسیاری از بازیکنان دیگر می‌توانند در ساختار جدید به ما کمک کنند. اما به شرطی که سرمربی تیم ملی مطالبات مدرنی داشته باشد. مثلا ما از بازیکنی مثل حیدری نباید توقع داشته باشیم مثل مهدوی‌کیا بازی کند. اینها نکته‌هایی است که ضرورت وجود یک معمار برای فوتبال ملی را به ما گوشزد می‌کند. فوتبال ما یک معمار می‌خواهد.» چراغپور تاکید کرد: «کاپلو در انگلیس دست به معماری نوینی زده است. کاری که پیش از او گاس هیدینک در کره‌جنوبی انجام داد. اما آیا افشین قطبی می‌تواند فوتبال ایران را معماری کند؟ پاسخ من منفی است.
خود قطبی نیز با مصاحبه‌هایش این مسئله را تایید می‌کند. وقتی می‌گوید من بازیکن ندارم بلافاصله این سئوال پیش می‌آید که آیا از لحاظ بازیکن دچار مشکل هستیم؟ قطبی نمی‌تواند فوتبال ایران را معماری کند. او توانایی‌های یک مربی معمولی را هم ندارد. با تیمی در لیگ برتر به قهرمانی رسید که ابدا در بسته‌شدن آن نقشی نداشت و با تیمی که خودش بسته بود با نتایجی ضعیف پرسپولیس را ترک کرد. فوتبال ما به یک معمار نیاز دارد. فردی که به تیم ملی شکل بدهد و با توجه به مواد خامی که در اختیار دارد فرم بازی را مبتنی بر تولید‌های جدید طراحی کند.»
