روز شنبه مقام‌های وزارت دفاع افغانستان تفاهمنامه تحویل گرفتن این زندان را امضا کردند و گزارش‌ها نشان می‌دهد که براساس توافق دوطرف این زندان که بیش از 750 متهم از جمله 30 خارجی را در خود جای داده است تا چند ماه آینده به نیروهای افغان تحویل داده می‌شود.
دولت افغانستان 20دی در بیانیه‌ای اعلام کرد که وزارت دفاع این کشور به‌زودی کار آموزش واحدی ویژه را برای برعهده گرفتن مسئولیت این زندان آغاز می‌کند. این زندان پس از حمله آمریکا به افغانستان در سال 2001 و در پایگاه بزرگ نظامی بگرام تشکیل شد و پس از مدت کوتاهی انتشار اسناد بدرفتاری و شکنجه زندانی‌های آن باعث انتقاد شدید مدافعان حقوق بشر از نیروهای آمریکایی شد.
نخستین رسوایی نیروهای آمریکایی در این زندان در سال 2002 توسط رسانه‌ها افشا شد. 2زندانی افغان این زندان بر اثر شکنجه‌های نیروهای آمریکایی و تشنگی و گرسنکی کشته شدند که باعث شد شکایت‌هایی علیه برخی از مسئولان این زندان مطرح شود.
زندانی‌های بگرام در واقع از سوی آمریکایی‌ها اسیران جنگی قلمداد می‌شوند که در صحنه نبرد دستگیر شده‌اند و حق داشتن وکیل مدافع ندارند. بازدشت شدگان در این زندان حتی اتهام خود را نمی‌دانند و بدون محاکمه سال‌هاست که در زندان به سر می‌برند.
سال گذشته با انتقادهای شدید بین‌المللی سرانجام آمریکا اعلام کرد که زندانی‌های بگرام تنها می‌توانند با نمایندگانی نظامی که وکیل نیستند در مورد اتهام‌های خود مشاوره کنند.
2 ماه قبل بود که زندانی جدید که بازداشتگاه پروان نامیده می‌شود با هزینه 60 میلیون دلار جایگزین زندان پیشین بگرام شد.
حامد کرزی، رئیس‌جمهوری افغانستان با اعلام اینکه بازداشت افراد توسط نیروهای خارجی در خاک این کشور باید پایان بپذیرد بارها خواستار تحویل این زندان به دولت این کشور شده بود.
وزارت دفاع افغانستان با اشاره به همین موضوع اعلام کرد که تحویل این زندان یک گام مهم به سوی گسترش حاکمیت ملی افغانستان به حساب می‌آید.ژنرال محمد ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع افغانستان20دی اعلام کرد که نیروهای افغان می‌توانند در عرض 6 ماه کنترل این زندان را بر عهده بگیرند. گفته می‌شود وزارت دفاع به‌صورت موقت مسئولیت این زندان را بر عهده می‌گیرد اما در نهایت مدیریت و اداره این زندان زیرنظر وزارت دادگستری افغانستان قرار خواهد گرفت.
در ماه نوامبر همزمان با افتتاح زندان جدید بگرام، خبرنگاران رسانه‌ها برای نخستین بار اجازه یافتند از این زندان بازدید کنند.درحالی‌که گمانه‌زنی‌هایی درباره امکان تعطیلی زندانهای جنجالی آمریکا از جمله گوانتانامو وجود دارد اما تاکنون خبری از تلاش برای تعطیلی این زندان منتشر نشده است.
سازمان‌های حقوق بشر افتتاح زندان جدید بگرام را با هزینه‌ای هنگفت تنها تلاشی برای مخفی‌کردن بدرفتاری نیروهای آمریکایی می‌دانند. به گفته این سازمان‌ها، هرچند محل بازداشت زندانیان بگرام تغییر کرده است اما شرایط حقوقی آنها تفاوتی با گذشته ندارد.
به گفته سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر، هنوز هم هیچ وکیل قانونی اجازه حضور در این زندان را نیافته است و خبری از اجرای قانون در این زندان نیست. دولت آمریکا حتی تاکنون فهرست زندانی‌های بگرام را منتشر نکرده و پاسخی به سازمان‌های حقوق بشر در این رابطه نداده است.
پایگاه نظامی بگرام اکنون با صرف صدها میلیون دلار از سوی دولت آمریکا تبدیل به شهری با مساحتی بیش از 2هزار هکتار شده است. واشنگتن قصد دارد پایگاه نظامی خود را برای حضور 30هزار نیروی نظامی جدید گسترش دهد.
قرار است به‌زودی فرودگاه جدید این پایگاه افتتاح شود که قابلیت فرود غول‌پیکرترین هواپیماهای باری جهان را دارد. بسیاری عقیده دارند اکنون پس از بیش از 8 سال نوبت دولت افغانستان است که با مقابله با فعالیت غیرقانونی آمریکایی‌ها در این زندان، حاکمیت خود را در این کشور نشان دهد و حداقل حقوق قانونی زندانی‌های بگرام را برای محاکمه و دفاع از خود تامین کند.
