به گزارش همشهری، درحالی که بانک جهانی سال گذشته خسارات ناشی از آلودگی هوا در تهران را بالغ بر 10میلیارد دلار اعلام کرده است 21 دی جعفر ربیعی مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو با ترتیب دادن یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: سال 87 براساس آمار شرکت کنترل ترافیک فقط 19 روز هوای پاک داشتیم.
وی با اعلام اینکه حق تنفس هوای پاک حتی مقدم بر حق مسکن و معیشت است، افزود: از ابتدای سال‌جاری تاکنون نیز فقط 40 روز هوای پاک داشتیم به این معنی که 80 تا 90 درصد روزهای سال مردم شهر تهران بابت تنفس هوای آلوده در رنج بوده‌اند.
با این حال به قول ربیعی، دیگر همه این معضل را پذیرفته‌اند و حتی مسئولان و دست‌اندرکاران رسانه‌های گروهی در مقابل آمار رو به افزایش مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا عکس‌العملی نشان نداده و حتی با آن کنار آمده‌اند. این در حالی است که معضل آلودگی تنها یک راه‌حل ریشه‌ای دارد و آن، توسعه حمل‌ونقل عمومی با محوریت مترو است.
بنا بر تحقیقات صورت گرفته، بیش از 80 درصد سهم آلودگی هوای تهران ناشی از حرکت خودروهای با سوخت فسیلی است در حالی که مترو روزانه قادر است با استفاده از انرژی برق در هر ساعت 45 هزار نفر را در هر جهت جابه‌جا کند؛ ظرفیتی که از نظر ربیعی در هیچ‌یک از انواع ناوگان حمل‌ونقل عمومی به چشم نمی‌خورد.
وی از دولت خواست تا این پیام روشن را بگیرد که تنها راه گرایش داوطلبانه مردم به کنار گذاشتن خودروهای شخصی، دسترسی راحت به وسایل نقلیه عمومی ارزان‌قیمت، سریع و ایمن است.
به همین دلیل وی با ذکر این آمار که در هر سفر با مترو 6 دهم لیتر، در هر روز یک میلیون لیتر و در هر سال 350میلیون لیتر (روزانه حدودا یک میلیون لیتر) در مصرف سوخت صرفه جویی صورت می‌گیرد، اعلام کرد: موضوع فقط این نیست زیرا با در نظر گرفتن اینکه در هر سفر با مترو 27 دقیقه صرفه جویی در وقت می‌شود با ضرب این رقم در یک میلیون و 600 هزار سفری که در روز در مترو صورت می‌گیرد می‌توان میلیون‌ها ساعت صرفه جویی در وقت مردم را نیز لحاظ کرد.
بنا براین گزارش، براساس طرح جامع حمل‌ونقل که به تصویب شورای‌عالی ترافیک نیز رسیده است، طول متروی تهران باید 430 کیلومتر باشد که 250 کیلومتر آن برای داخل شهر در 8 خط و 180 کیلومتر نیز در 4 خط برای حومه در نظر گرفته شده است.
اولویت احداث 430 کیلومتر متروی در نظر گرفته شده برای تهران شامل 217کیلومتر خطوط داخلی می‌شود که تاکنون حدود 107کیلومتر آن راه‌اندازی شده است و برای احداث 110کیلومتر باقیمانده به قیمت امروز 5 هزارو 500 میلیارد تومان اعتبار لازم است.
مدیرعامل شرکت بهره برداری در پاسخ به این سؤال که چنین هزینه هنگفتی از کجا باید تامین شود؟ گفت: از ابتدای شروع به کار متروی تهران تاکنون 5/2میلیارد سفر صورت گرفته که منجر به 2هزارو400میلیارد تومان صرفه جویی در مصرف سوخت و کمک به اقتصاد کشور شده است.
بنابراین از نظر ربیعی توسعه مترو با در نظر گرفتن اینکه طی 10 سال گذشته به کاهش مصرف یک میلیارد و 500 میلیون لیتر سوخت کشور منجر شده به‌منزله یک سرمایه‌گذاری ملی است.
به گفته ربیعی بیشترین کمک صورت گرفته از سوی دولت مربوط به سال 87 و برابر با 250 میلیارد تومان بود. این در حالی است آمار مربوط به کاهش آلودگی هوا، کاهش هزینه‌های درمانی، کاهش تصادفات، جلوگیری از اتلاف وقت مردم، استهلاک خودرو و صرفه جویی در مصرف سوخت از ناحیه مترو، در سال حدود 400 میلیارد تومان است ولی کمک دولت حتی بخشی از صرفه‌جویی‌های مترو هم نمی‌شود.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری که شرکت مترو را به مظلوم نمایی برای احقاق حقوقش متهم کرده بود، گفت: صحبت از آلودگی هوا، مرگ و میر مردم، اتلاف وقت آنها در ترافیک، مظلوم نمایی متروست یا مظلومیت مردم؟ ربیعی ادامه داد: مترو نه متعلق به آقای قالیباف است نه من و نه آقای هاشمی. مترو متعلق به مردم است و افتخار اتمام هرچه سریع‌تر آن نیز برای جمهوری اسلامی خواهد ماند.
وی مانع اصلی توسعه مترو را تنها کمبود اعتبارات دانست و با مقایسه متروی تهران با سئول پایتخت کره‌جنوبی گفت: ساخت متروی تهران و سئول تقریبا همزمان با هم بود اما الان آنها بدون در اختیار داشتن پول نفت 300 کیلومتر مترو دارند و ما 107 کیلومتر داریم!
ربیعی در عین حال از دلگرمی مدیریت شهری بابت تصویب برداشت یک میلیارد دلار اعتبار از صندوق ذخیره ارزی توسط مجلس شورای اسلامی برای کمک به مترو سخن گفت و اظهار امیدواری کرد با پرداخت این اعتبارات معضل کمبود قطار مترو برطرف شود. وی افزود: قرار است درصورت تامین این اعتبار 45میلیارد تومان صرف خرید 65 قطار داخل شهری و 38 لکوموتیو و160 واگن شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو گفت: اگر موفق نشویم این تعداد قطار را در عرض یکسال و نیم آینده وارد چرخه خدمات‌رسانی کنیم نه تنها نمی‌توانیم خطوط جدید را راه‌اندازی کنیم بلکه کار خدمات رسانی در خطوط فعلی نیز با مشکل مواجه خواهد شد. شایان ذکر است، شعار هفته هوای پاک امسال (23 تا 29 دی)، حمل‌ونقل عمومی و هوای پاک با محوریت متروست.
