28دی حسین پارسایی در جایگاه دبیر جشنواره در سالن کنفرانس تئاتر شهر با خبرنگاران به گفتوگو نشست؛ نشستی که بیشتر به نقد و بررسی مدیریت او در تئاتر کشور اختصاص داشت؛ از بیتوجهی به مقوله پژوهش در تئاتر تا بررسی مدیریت او در این مدت بر اداره کل هنرهای نمایشی.
پارسایی در پاسخ به حاشیههایی که با انصرافهای هنرمندان ایرانی از شرکت در جشنواره فجر شروع و نهایتا به انصراف گروه پیتربروک ختم شد و همچنین سکوت خود به فراز و فرودهای جامعه اشاره کرد و گفت: مدتی است برای همه حوزهها حاشیه بهوجود آمده و عملکرد هر مدیری قابل نقد شده است.
نامه محمد چرمشیر - نخستین کارگردانی که از شرکت در جشنواره انصراف داد - به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نقد عملکرد مدیریت مرکز هنرهای نمایشی، یکی دیگر از مواردی بود که در این جلسه عنوان شد.
پارسایی هم با تاکید بر اینکه از رسانهای شدن ماجرا خشنود نیست، افزود: برای منتقدان خود احترام زیادی قائل هستم، چرا که آنها آیینه عملکرد من هستند، اما ترجیح میدهم در فضایی آرام با خود فرد صحبت کنم.
همیشه سعی کردهام بشنوم و اگر حرفی منطقی است آن را در دستور کارم قرار بدهم. بعد از آشکار کردن زوایای پنهان آن مسئله سعی میکنم که شتابزده عمل نکنم؛ چراکه گاه سوءتفاهمها باعث ایجاد فاصله میشود.
خداحافظی با مدیریت
سال گذشته در اختتامیه بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر، حسین پارسایی در جایگاه مدیر مرکز هنرهای نمایشی، خود را بهعنوان دبیر جشنواره بعدی معرفی کرد. این معرفی دبیر جشنواره آتی هم آنقدر سؤالبرانگیز بود که دیروز از پارسایی پرسیده شود.
او هم در مقام پاسخ گفت: بهطور یقین بعد از جشنواره تئاتر فجر از مدیریت مرکز هنرهای نمایشی خواهم رفت اما این تمام ماجرا نبود، پرسش بعدی از پارسایی به عملکرد او در دوران مدیریتش در مرکز هنرهای نمایشی مربوط بود و از او خواسته شد که به مدیریت 5سالهاش در مرکز هنرهای نمایشی نمره بدهد.
او هم پاسخ داد: کسی دیکته خودش را تصحیح نمیکند و اگر هر نمرهای بهخودم بدهم، خودخواهی است. من هم مثل همه مدیران در کارهایم نقاط ضعف و قوت داشتهام و هیچگاه خودم را در این مسند تایید نکردهام. پس اجازه دهید غلطهای دیکته ما را شما بگیرید.
شرایط نامناسب برای حضور پیتربروک
پارسایی درباره انصراف پیتربروک از شرکت در جشنواره تئاتر فجر گفت: در آخرین توافقی که ستاد جشنواره با ایشان داشت قرار شد بروک در فرصت دیگری به ایران بیاید زیرا شرایط مناسبی برای حضور او وجود نداشت. البته عدهای هم درخواست کردند که او نیاید و ما هم احترام گذاشتیم.
نظر مدیر برنامه ایشان این بود که پیتربروک در فضای غیرجشنوارهای و مستقل به ایران سفر کند تا بهرهبرداری بهتری از حضور او در ایران شود و شرایط اجرای عمومی برای کار او فراهم باشد.
برخی از سایتهای اینترنتی از قول مدیر برنامه بروک نوشته بودند که از ابتدا هم آمدن او مشخص نبودهاست و قرار هم نبوده که آمدن این هنرمند، رسانهای شود ولی پارسایی این صحبتها را شدیدا تکذیب کرد.
فرصت برای گروههای انصرافی
انصراف گروههای شرکتکننده در جشنواره امسال هم از دیگر سؤالاتی بود که از دبیر بیستوهشتمین جشنواره تئاتر فجر پرسیده شد و او نیز گفت: در هر جشنواره عدهای متقاضی هستند و عدهای هم تمایلی به حضور در آن ندارند.
نظر گروهها برای ما محترم است و کاملا بدیهی است که باید فرصت اجرای عمومی برای آن دسته از گروههایی که تمایلی به شرکت در جشنواره فجر ندارند - که تعدادشان هم بسیار محدود است - قائل شویم. معتقدم محیط تئاتر آنقدر صمیمی است که از این نظر دچار مشکل نمیشویم.
او بهنظر داوران در مورد نامناسب بودن سطح کیفی آثار در بخش چشمانداز هم اشاره دارد که بر این اساس، قرار شد کار آنان در جشنواره شرکت نکند. به گفته پارسایی، چون آثار آنان واجد ویژگیهای خاص بود قرار شد که مرکز از کار آنان حمایت کند تا در طول سال، اجرای عمومی داشته باشند.
شانس جشنواره
یکی از حاشیههای امسال جشنواره که البته از سوی مدیران تئاتر بهطور مدام تکذیب میشود، نبرد بزرگان تئاتر است. پارسایی که پیش از این اعلام کرده بود افتخار دبیری جشنوارهای را دارد که بزرگان تئاتر در آن حضور دارند، 28 دی هم به این نکته اشاره کرد و یادآور شد: کسانی که از نظر ما خیلی مهم هستند هرگز برای جشنواره کار تولید نکردهاند بلکه حضور آنها در جشنواره برآیند تولیدات تئاتر در طول سال بوده و این شانس آن جشنواره بوده که این آثار در زمانی نزدیک به برگزاری جشنواره تئاتر فجر اجرا شدهاند؛
بهطوری که آغاز یا انتهای اجرایش با جشنواره همراه شده است. از سوی دیگر حضور نداشتن برخی از هنرمندان به این معناست که آنان تولیدی ندارند یا شاید هم علاقهمند به شرکت در جشنواره نیستند.
جشنوارهای با هزار و یک مشکل
بودجه جشنواره یکمیلیارد و 300 میلیون تومان است که یکمیلیارد آن از طریق اعتبارات تئاتر و 300 میلیون باقیمانده از راه مشارکت با نهادها تامین شده است. امسال هم سازمان فرهنگیهنری شهرداری تهران همکاری خوبی با جشنواره تئاتر فجر داشتهاست.
اما مشکل تمرین یکی از مشکلاتی بوده که ستاد جشنواره با آن دست و پنجه نرم کرده است. جدول زمانبندی جشنواره هم از دیگر مشکلات بوده است؛ خصوصا اینکه از میان 52 نمایش صحنهای شرکتکننده در جشنواره از تهران، 42 اثر دارای بازیگر مشترک هستند.
به گفته پارسایی جدول جشنواره فجر تا این لحظه بهجز انصراف پیتربروک تغییر دیگری ندارد مگر اینکه گروههای ایرانی بنا به دلایلی بخواهند سالن نمایش خود را تغییر بدهند. به احتمال زیاد مابقی بلیتهایی که از پیش فروش اینترنتی ماندهاند روزهای اول و دوم بهمن پیشفروش خواهند شد و اگر امکان داشتهباشد سالنها فروش روزانه هم خواهند داشت.
استقبال گروههای خارجی
300 اثر خارجی متقاضی شرکت در جشنواره بودهاند که به گفته محمد اطبایی، مدیر کمیته بینالملل بیست و هشتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر این استقبال گروههای خارجی نسبت به سالهای گذشته دوبرابر شده و درنهایت هم 20 اثر پذیرفته شدهاست. همچنین مهمانان خارجی شرکتکننده در جشنواره 200 نفر هستند و 8 کارگاه آموزشی در حوزه بینالملل برگزار میشود.
بنا به گفته رئیس مرکز هنرهای نمایشی 50مهمان خارجی بهعنوان مدیر کمپانی و مدیر بینالمللی تئاتر در جشنواره حضور خواهند داشت که نقش حیاتی برای تولید، تهیهکنندگی و اقتصاد تئاتر بهعهده دارند که درمجموع، حرکت بزرگی برای تئاتر کشور محسوب میشود.
پارسایی با اشاره به مشکلات حضور گروههای خارجی در جشنواره گفت: گروههای بینالمللی حاضر در جشنواره آن دسته از گروههایی هستند که شرایط ما را پذیرفتهاند. اما فراموش نکنیم کشورهای دیگر در زمینه تئاتر بضاعتهای مختلفی دارند و باید سطح کیفی آثار متفاوت باشد، ضمن اینکه آمدن یک گروه خارجی حتی در سطح متوسط چندین برابر یک اثر داخلی زمان میبرد.
شبکه تلویزیونی ZDF آلمان، شبکه تلویزیونی الان امارات، خبرگزاری AP آمریکا، شبکه تلویزیونی رویترز انگلستان، شبکههای تلویزیونی روسیاالیوم روسیه، روزنامه یومیوری ژاپن، تلویزیون MBC عربستان، شبکه تلویزیونی الجزیره انگلیسی قطر، تلویزیون المنار لبنان و... از جمله رسانههایی هستند که در طول جشنواره فجر به تهیه و پخش اخبار میپردازند.
باز هم از استوانه پیر
شاید برای هنرمندان ایرانی و حتی گروههای خارجی که برای چندمینبار است در جشنواره تئاتر فجر شرکتمیکنند، دیدن استوانه پیر و تخریب شده تئاترشهر عادی باشد. اما این هم یکی از سؤالاتی بود که از پارسایی پرسیدهشد.
او در اینباره گفت: دفتر طرحهای عمرانی پذیرفته که بازسازی تکمیل شود اما هنوز این اتفاق محقق نشده است. شاید یکی از دلایل آن کمبود اعتبار باشد. در آخرین صحبتی که با دفتر طرحهای عمرانی داشتیم قرار شد زیباسازی تئاترشهر را همزمان با جشنواره تئاتر فجر در دستور کارشان قرار بدهند.