اکنون در کشور ما به ازای هر هزار نفر 232 وسیله نقلیه با احتساب موتور سیکلت وجود دارد همچنین در حالی که 47 درصد از مرگ و میرهای مربوط به حوادث رانندگی را موتورسواران تشکیل می‌دهند، تولید این وسیله نقلیه نسبت به 10 سال گذشته 6 برابرشده است.
337 کارخانه موتور سیکلت تولید می‌کنند
سرهنگ سیدمحسن میربهرسی، کارشناس سازمان موتورسواری بر این باور است که موتورسیکلت خطرناک‌ترین وسیله نقلیه در کشور است.وی می‌گوید: «کشور ما جزو معدود کشورهایی است که با وجود مشکلات ترافیکی ایجاده شده از سوی موتورسیکلتها، تولید آن روز به روز افزایش می‌یابد. در حالی که ژاپن که مهد تولید موتورسیکلت است تنها 4 کارخانه سازنده موتورسیکلت دارد، اما در ایران 377 کارخانه تولید موتورسیکلت فعالیت می‌کنند.»
سرهنگ میربهرسی افزود:« با بررسی علت تصادف‌های موتورسواران به این نتیجه رسیدیم که مهم‌ترین علل این حوادث بی‌دقتی راننده و استفاده نکردن از کلاه ایمنی است. »
وی با بیان اینکه در زمان جنگ تحمیلی کمی بیش از 16 هزار غیرنظامی در کشور به شهادت رسیدند، گفت: «با وجود آنکه اکنون در زمان صلح به سر می‌بریم سالانه بیش از 2 هزار نفر موتور سوار در تصادف‌ها جان خود را از دست می‌دهند.»
موتورسوارهای بوشهری غریبه با کلاه ایمنی
به گفته سیدطالب لواسانی، مسئول روابط عمومی پایانه‌ها و حمل‌ونقل استان بوشهر براساس آمارهای موجود در 5 سال گذشته یک‌هزار موتورسوار استان جان خود را در تصادف‌ها از دست داده‌اند، همچنین در همین مدت 15 هزار موتورسوار نیز مجروح شده‌اند.
وی افزود:« شمار قابل توجهی از موتورسواران استان را جوانان و نوجوانان تشکیل می‌دهند. این افراد به‌دلیل کم‌دقتی، ناآشنایی با مقررات و نداشتن مهارت لازم دچار حادثه شده و نه تنها باعث مرگ عزیزی از یک خانواده شده‌اند بلکه آمار حضور نوجوانان موتورسوار متهم به قتل غیرعمد را نیز در زندان‌های استان افزایش داده‌اند.»
لواسانی اظهار کرد: «برابر آمار منتشر شده از سوی پزشکی قانونی استان بوشهر در 3 سال اخیر 34 درصد از تلفات رانندگی خارج از شهرها متعلق به موتورسواران بود که این رقم 8 درصد بیش از میانگین کشوری است.»
کمبود وسایل تفریحی و گرایش جوانان به موتورسواری
محمد امینی، جامعه شناس و استاد دانشگاه شیراز معتقد است که عامل اصلی 25 درصد از مرگ‌های ناشی از حوادث رانندگی خود موتورسواران هستند و 75 درصد بقیه صرفاً به‌علت صدمات و ضربات مغزی و یا نداشتن و استفاده نادرست از کلاه امینی رخ می‌دهد.
امینی تاکید کرد:« ایجاد پیست موتورسواری و تسهیلات و امدادرسانی مستقر در محل، فراگیر کردن استفاده از کلاه ایمنی و پوشش بیمه‌ای تا حد بسیاری تضمین‌کننده سلامت موتور سوران استان خواهد بود.»
این استاد دانشگاه رقابت در تولید از سوی کارخانه‌ها و ورود بی‌رویه موتورسیکلت به بازار را یکی از عوامل مؤثر در ایجاد چنین مشکلاتی برشمرد و گفت: «کمبود امکانات رفاهی، لذت رانندگی با دوستان و ارزان بودن این وسیله نقلیه از دیگر مواردی است که جوانان را برای استفاده از این وسیله تشویق می‌کند. »
مرگ 72 موتورسوار در 7 ماه
حبیب کمالوند، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی همدان نیز از مرگ 72 موتورسوار در 7 ماه گذشته خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: «کارشناسان راهنمایی و رانندگی علت مرگ در اکثر تصادف‌های فوتی در همدان را استفاده نکردن از کلاه ایمنی و ناتوانی در کنترل وسیله نقلیه و بی‌توجهی به مقررات رانندگی تشخیص داده‌اند وبررسی‌ها نشان می‌دهد که 42 درصد قربانیان تصادف‌های جاده‌ای در اثر وارد شدن ضربه به سر جان خود را از دست داده‌اند.»
کلاه ایمنی رایگان بدهید
به گفته نصرالله نژاد، رئیس اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های مازندران، برای ترویج فرهنگ ایمنی و ترغیب و تشویق موتورسواران به استفاده از کلاه ایمنی، برای نخستین بار در کشور طرح توزیع رایگان کلاه ایمنی به موتورسواران استان مازندران اجرا شد.
وی افزود:« 75 درصد از موتورسیکلت‌سواران به‌دلیل ضربه مغزی جان خود را از دست می‌دهند که این امر باعث شد ترغیب و تشویق موتورسواران به استفاده از کلاه ایمنی آنان را در رعایت مسائل و نکات مربوط به امنیت تردد در جاده‌ها مصمم کنیم.»
وی با اشاره به آمار مربوط به استفاده موتورسواران از کلاه ایمنی گفت: «استفاده نادرست و یا خودداری آنان از کلاه ایمنی، موتورسیکلت را به وسیله‌ای برای مرگ و میر جوانان یا خانه نشینی دائمی آنها تبدیل کرده است.» وی تصریح کرد:«باید با فرهنگ‌سازی رعایت قوانین و مقررات و کاهش قیمت وسایل ایمنی موتورسواران کشته‌های این وسیله نقلیه را به حداقل رساند.»
زنجان و موتورسوارها
رعنا کوکبی، وکیل پایه یک دادگستری زنجان در ارتباط با نگاه قانون به این مسئله می‌گوید:« طبق ماده 164 قانون رانندگی، رانندگان و سرنشینان هر نوع موتور سیکلت و دوچرخه موتوردار باید به کلاه ایمنی مجهز باشند و در طول حرکت از آن استفاده کنند. با این وجود در کشور ما بسیاری از راکبان در اثر رعایت نکردن همین اصل جان خود را از دست می‌دهند.»
وی افزود: «همچنین طبق ماده 168 همین قانون موتورسواران و دوچرخه‌سواران حق ندارند، هنگام رانندگی، بار نامتعارف و اشیای دیگر حمل کنند یا حرکت نمایشی یا اعمالی انجام دهند که نیازمند برداشتن دست‌های آنها از روی فرمان باشد.آمار گویای آن است که بیش از نیمی از موتورسواران کشته شده در زنجان جان خود را در زمان انجام حرکت‌های نمایشی و یا تصادف هنگام حمل بار از دست داده‌اند.»
کوکبی اظهار کرد: «کشاورزان و کارگران در روستاها و مسافران اطراف شهرها در ایام تعطیل بیشترین استفاده‌کنندگان و حادثه‌دیدگان موتورسیکلت را تشکیل می‌دهند.» این وکیل زنجانی ادامه داد:« با وجودی که تردد اینگونه وسایل نقلیه در آزادراه‌ها ممنوع شده است اما متأسفانه دیده می‌شود که موتورسواران زیادی برای تردد از آزادراه‌های استان استفاده می‌کنند.»
وی گفت: «شاید وقت آن رسیده باشد که بحث آموزش به موتورسواران به‌طور جدی پیگیری و نظارت‌های ویژه‌ای از سوی پلیس بر موتورسیکلتها و راکبان آنها اعمال شود همچنین لازم است در قوانین راهنمایی و رانندگی بازنگری و در آن سختگیری بیشتری در مورد موتورسواران اعمال شود ، چرا که اصولا نگاه قانون باید تلاش در جهت کمک به حفظ جان موتورسواران و رانندگان و نیز پایداری امنیت و سلامت در ترددهای شهری و جاده‌ای باشد.»
دلایل افزایش مرگ موتورسواران
امینی، جامعه شناس معتقد است که استفاده تفریحی و تفننی، مسافرت دسته جمعی و خانوادگی با موتورسیکلت، بهره‌مند نبودن 99 درصد موتورسیکلت‌های استان فارس از خدمات ویژه شخص ثالث و استفاده نکردن 90 درصد از راکبان و سرنشینان موتورسیکلت از کلاه ایمنی و دیگر تجهیزات ایمنی موجب شده است که آمار مرگ و میر مربوط به موتورسواران در این استان افزایش یابد.
