هدف از نامگذاری این روز، افزایش مشارکت شهروندان درخصوص همکاری با پلیس و ترویج رفتارهای صحیح ترافیکی که چگونه برانیم تا سالم بمانیم، به همین مناسبت گردهمایی جامعه ایمن - رانندگی ایمن در 13 منطقه تهران با همکاری و مشارکت شهرداری تهران برگزار میشود.
بررسیها نشان میدهد در بین کشورهای مختلف جهان، هندوستان با 106 هزار کشته در سال بیشترین آمار قربانیان حوادث جادهای را در جهان دارد و پس از آن، چین با 81 هزار کشته در سال در رتبه دوم قرار دارد اما ایران با ثبت آمار 27 هزار کشته در سال در مقایسه با جمعیت 70 میلیون نفری خود، به لحاظ سرانه قربانیان حوادث رانندگی، رتبه اول را در دنیا بهخود اختصاص داده است. از طرفی تصادفات رانندگی روزانه حدود 25میلیارد تومان خسارت به کشورمان وارد میکند. این جدای از آسیبهای جسمی و روانی است که به قربانیان و طرفین تصادفات رانندگی وارد میشود.
مهندس شمس، مسئول دبیرخانه شورای سیاستگذاری جامعه ایمن شهرداری تهران با اشاره به شکلگیری و اجرای طرح جامعه ایمن، آمار حوادث و مرگ و میرها و هزینههای ناشی از حوادث ترافیکی گفت: جامعه ایمن دارای شش شاخص شامل ایجاد تشکیلاتی براساس مشارکت و همکاری بین بخشی که هرکدام از بخشها مسئولیت جامعه ایمن را در حوزه اختیارات خود قبول کنند، وجود برنامههایی مستمر و درازمدت که هر دو جنس و تمام سنین و محیطهای مختلف را تحت پوشش قرار دهد، وجود برنامههایی که هدفشان ارتقای ایمنی گروههای در معرض خطر باشد، وجود برنامههایی که تعداد موارد و علت حوادث را ثبت و مستندسازی کند، وجود نظام ارزشیابی برنامه و شرکت مداوم و به موقع در شبکه بینالمللی جامعه ایمن است.
وی با اشاره به اینکه جامعه ایمن پروژه یا برنامه نیست بلکه یک مدل است که درصورت اجرا شدن شش شاخص آن، شبکه جهانی شهر ایمن آن را قبول میکند، افزود: با توجه به اینکه تاکنون در شهری به بزرگی شهر تهران این مدل اجرا نشده است، سعی ما براین است که مدل را بهصورت منطقهای و بومیسازی اجرا کنیم که بهصورت پایلوت در منطقه 22 اجرا شد و امیدواریم سایر مناطق نیز با توجه به پتانسیلهای موجود و همکاری و مشارکت لازم بتوانند این مدل را همزمان با آنان اجرایی کنند.
مهندس شمس یادآور شد: هر جامعه ایمن بر چهار اصل شامل باور ایمنی، دانش بهکارگیری صحیح وسایل ایمنی، دسترسی به ملزومات ایمنی و احترام به قوانین استوار است.
دکتر غلامرضا معصومی، رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کشور نیز گفت: بهدلیل اهمیت این مسئله و توجهی که سازمان جهانی بهداشت به آن دارد بالطبع وزارت بهداشت نیز به آن توجه خاصی داشته و اقدامات مؤثری نیز در رابطه با بهداشت روانی انجام داده است که میتوان به ارائه بروشور و دفترچههای آموزشی در مورد استفاده از کمربند ایمنی و بهداشت عمومی در بین رانندگان اشاره کرد.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی در مورد اقدامات پیشگیرانه در جهت کاهش تلفات ناشی از سوانح رانندگی گفت: بهدلیل آنکه بحث پیشگیری هم از جمله برنامههای مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی است، این مرکز اقدامات خوبی در این حوزه انجام داده است. پیش از این بسیاری از مصدومین تصادفات در بین راه فوت میکردند که با توجه به اقدامات چند سال گذشته، 50درصد تلفات سوانح رانندگی در همان محل سانحه فوت میکنند. این به معنی آن است که 50 درصد پیشگیری صورت گرفته است.
به گفته وی برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیاز به همکاری و تعامل با دستگاههای ذیربط بوده و وزارت بهداشت تنها وظیفه هماهنگی دارد.
وی در مورد طرح شهر ایمن توضیح داد: هماکنون در 100شهر کشور طرح شهر ایمن در حال اجرا بوده و حتی چند منطقه شهرداری تهران نیز اعلام آمادگی کرده و در اجرای این طرح با ما همکاری میکنند.
بهنظر میرسد بحث آموزش و فرهنگسازی یکی از مهمترین عوامل در کاهش تصادفات است که تمامی دستگاهها باید نسبت به آن توجه داشته باشند. در این طرح آموزش پلیس و رانندگان، فرهنگسازی، استفاده از کلاه و کمربند ایمنی و بهطور کلی مواردی که یک شهر را ایمن میکند مورد توجه است.
دکتر معصومی در پاسخ به این سؤال که چرا برخی از طرحها بهصورت مقطعی اجرا میشود گفت: در مورد وزارت بهداشت این طور نبوده و برنامهها و طرحهای اجرا شده از سوی این وزارتخانه اغلب بهصورت دائمی بوده است. بهعنوان مثال پایگاههایی که از سوی وزارت بهداشت راهاندازی شدهاند حتی بعد از ایام تعطیلات نوروزی هم فعال و دائمی شدند. اما باید متذکر شوم که برخی از طرحها بهدلیل شرایط خاص به اجرا درآمده و مقطعی است.
در مورد برنامههایی که تنها در ایام تعطیلات نوروزی اجرا میشود بهدلیل حجم بالای سفرهای درون و برون شهری است و در دیگر فصول سال نیاز به چنین برنامههای دائمی نیست.
براساس این گزارش، دکتر شهرام رفیعی فر، عضو شورای سیاستگذاری جامعه ایمن نیز گفت: منشور جامعه ایمن شهر تهران با مورد تأکید قرار دادن شاخصهای ششگانه جامعه ایمن، توسط شهردار تهران تدوین و به تمامی معاونتها و مناطق شهرداری تهران جهت اجرا، ابلاغ شده است.
پروژه تحقیقاتی نظام مراقبت آسیبها یکی از اقداماتی است که طی آن مشکلات مناطق، مناطق با مشکلات فراوان، گروههای در معرض خطر و... شناسایی خواهند شد. همچنین شناسایی آسیبها نیز یکی دیگر از اقدامات این شوراست که طی آن کارشناسان، جامعه آماری انتخاب کرده و با اطلاعات به دست آمده از مراکزی مانند آتشنشانی، اورژانس، پلیس و... بیشترین حوادثی که نمونه آماری را درگیر و اعضای آن را دچار مصدومیت، معلولیت، مرگ، غیبت از کار و... میکند بررسی و شناسایی خواهد شد.
رفیعی فر تأکید کرد: با اطلاعات بهدست آمده از این پروژههای تحقیقاتی، روند پیوستن به جوامع ایمن انجام خواهد شد.
وی از استقبال دستگاههای دولتی از این اقدام شهرداری درخصوص جوامع ایمن نیز خبر داد و گفت: وزارت کشور و وزارت بهداشت که خود از متولیان این امر در کشور هستند از این اقدام استقبال کردهاند و از تلاش و تجربه شهرداری تهران بهره خواهند جست تا این مدل را بهصورت بومی در کشور به اجرا درآورند.
کارشناسان معتقدند هرگونه اقدامی در جهت تقویت فرهنگ رانندگی ایمن در ایران میتواند به سلامت جسمی و روانی جامعه کمک کرده و بسیاری از آسیبهای اجتماعی را در کشور کاهش دهد.