این اتفاق نه با تغییرات ژنتیک بلکه با اضافه کردن مادهای شیمیایی در کانالهای ورودی آب کشاورزی در جالیزگاه شبانکاره بوشهر توسط برخی کشاورزان رخ میدهد.
به گزارش مهر، نزدیک به 30 هکتار از زمینهای کشاورزی منطقه شبانکاران در پایین دست سد رئیسعلی دلواری استان بوشهر، سالانه زیرکشت محصولات جالیزی میرود. اما در اقدامی نادر، بعضی از کشاورزان این منطقه مادهای شیمیایی را در جویبارهای منتهی به جالیزها رها میکنند تا ماده محلول که حاوی رنگدانههای قرمز شیمیایی است بعد از جذب به وسیله ریشهها گوشت هندوانهها را قرمزتر کند.
در این منطقه رنگدانههای جادویی به غیر از روان شدن در جویبارهای محصولات کشاورزی، به گلوی گوسفندان قربانی نیز ریخته میشود و دامداران برای اینکه خون گوسفندان قصابی شده شان رنگیتر باشد آنها را به خوردن مادههای رنگی محلول در آب ترغیب میکنند. این دو اتفاق و اتفاقهای مشابه بهشدت با واکنش بیولوژیستها و متخصصان محیطزیست انسانی همراه شده و آنها نسبت به این رفتار کشاورزان و دامداران هشدار دادهاند.
یک فعال محیطزیست در بوشهر گفت: این اتفاق به یک باور ذهنی در کشاورزان تبدیل شده است. آنها فکر میکنند رنگی کردن آب جویبارها میتواند داخل هندوانهها را رنگی کند درحالیکه این رنگدانههای ناشناخته ممکن است بهدلیل سمی بودن منجر به تغییرات بیولوژیکی در بدن مصرفکنندگان شده و آثار زیانباری برای بدن داشته باشد.
مجتبی عوضزاده تاکید کرد: این مواد شیمیایی محلول در آب میتواند بعد از مدتی خاک را نیز دچار تغییرات ساختاری و شیمیایی کند که نتیجه آن ضرر بهخود کشاورزان، محیطزیست انسانی، طبیعی و بافت گیاهی منطقه است.
از دیگر سو، یک کارشناس ارشد بیولوژی در گفتوگو با خبرنگار مهر فرایند استفاده از مواد رنگی محلول در آب را پدیدهای ناشناخته و کاملا غیرعلمی برای تغییر رنگ میوهها دانست و افزود: برای تغییر رنگ هندوانه باید تغییراتی در ژن هندوانه بهوجود بیاید و البته گاهی بیولوژیستها ریزمغذیهایی را به هندوانهها اضافه میکنند که موجب افزایش حجم هندوانه میشود.
این ریزمغذیها استانداردی دارد که مجموعهای از 20 ماده و یا عنصر آلی برای تقویت خاک است و به آن بیست بیست میگویند.فاطمه بیگلری، با اشاره به اینکه ماده رنگدهنده شیمیایی محلول میتواند شبیه مواد سمی باشد که بهعنوان عنصری متحرک از طریق ریشهها جذب ساقهها و تنه گیاه و خود محصول میشود،
گفت: هر مادهای خارج از ارگانیسم میتواند کارکرد گیاه را تغییر دهد. در کشتزارهای صیفیجات هرگونه ماده سمی میتواند از طریق جذب میوه، مصرفکنندگان را دچار مسمویتهای شدید کند.این بیولوژیست تاکید کرد: آنتیاکسیدانها (رنگریزهها) در گیاهان و محصولات صیفی بهخودی خود خاصیت ضدسرطان دارند و البته در مقالات معتبر دنیا تاکید شده که با افزایش دادن این ژن میتوان رنگ هندوانه را حتی تغییر داد و برای این تغییر باید آنتیاکسیدان لیکوپن که مرکزیت رنگریزه در هندوانه است را دگرگون کرد.
با این حال در کشورهایی مثل آفریقای جنوبی بهطور طبیعی بعضی هندوانهها با رنگ غیرقرمز هم تولید میشود.بیگلری تغییر در ساختار ژنتیک گیاهان را امری مرسوم و کاملا تکامل یافته توصیف کرد و افزود: اینکه با تغییر رنگ آب با مواد ناشناخته و رنگدانههای سمی و شیمیایی بتوان رنگ داخل میوههایی مثل هندوانه و یا طعم آنها را تغییر داد برای ما ناشناخته است و بهنظر میرسد کاری غلط باشد و به نوعی میتواند باعث تغییر خاک نیز شود.
اگرچه احداث کانالهای آب در قالب طرحهای آبخیز داری و هدایت آب به سمت پایین دست در این منطقه زیر سدی نیمه کاره رها شده و آب کافی به زمینهای شبانکاره نمیرسد اما تولید محصولات صیفی مثل خیار، گوجه و خربزه و هندوانه در جالیزهای فصلی منطقه شبانکاره ادامه دارد و در بعضی مواقع چنین اتفاقات نادری نیز رخ میدهد.