این در حالی است که براساس بررسیهای انجام شده درباره ارتکاب خودکشی در کشور، خودکشی و خودسوزی در استانهای محروم کشور بهویژه استانهای غربی از جمله ایلام، کرمانشاه، همدان و لرستان بیشتر از سایر مناطق دیده میشود.
اکرم شایانی روانشناس معتقد است: «خصوصیت مشترک و بین افرادی که اقدام بهخودکشی میکنند داشتن این باور است که خودکشی تنها راه حل غلبه بر احساسات غیرقابل تحمل است. جذابیت خودکشی در میان این افراد از این بابت است که در نهایت - به گمان فرد مرتکب - به احساسات غیرقابل تحمل خاتمه میدهد.»
وی با بیان اینکه در تراژدی خودکشی، آشفتگی و مشکلات عاطفی به حدی شدید میشوند که فرد را دریافتن راههای مختلف حل مشکل خود ناتوان میکنند، ادامه میدهد: «همه ما در طول زندگی احساس تنهایی، افسردگی، بیکسی و ناامیدی را تجربه کردهایم. مرگ یکی از اعضای خانواده و شکست در برقراری ارتباط از جمله مواردی هستند که اعتماد به نفس ما را تحتتأثیر قرار میدهند و احساس بیارزشی را در ما بهوجود میآورند.
ورشکستگیهای اقتصادی نیز از جمله مشکلات عمدهای هستند که بعضی افراد در طول زندگی کم و بیش با آن مواجه میشوند. از آنجایی که ساختار هیجانی هر شخص منحصربهفرد است هرکدام از ما در شرایط مختلف پاسخهای متفاوتی میدهیم.»
«بیشترین آمار خودکشی مربوط به استانهای ایلام، کرمانشاه و همدان است که دارای بالاترین آمار خودکشی و فرار از خانه در کشور هستند است.»
این را نیکرنگ کارشناس مسئول مرکز مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد میگوید و ادامه میدهد: «نتایج تحقیقات در مورد خودسوزی در لرستان نشان میدهد 58 درصد از کسانی که اقدام بهخودکشی کردهاند، اختلاف خانوادگی با همسر و دیگران را انگیزه این کار دانستهاند. 88 درصد نمونههای این تحقیق را زنان تشکیل میدهند که 41 درصد آنان در گروه سنی 10 تا 19 سال قرار داشتهاند.
63 درصد از این افراد در مورد مشکلات عاطفیشان بیان کردند که مورد تحقیر و تمسخر قرار گرفتهاند، و سهم قابل توجهی از آنان احساس ناامیدی و بیارزشی داشته و مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند.»
چرا خودکشی میکنند؟
«در خرمآباد خودکشی و خودسوزی به سرعت به روستاها نیز سرایت کرده است. خودکشی در این استان یک پدیده زنانه است تا مردانه و 80 درصد خودکشیها مربوط به دختران و زنان جوان و سن آنان بین 29-15 ساله است».
این توضیحات را نیکرنگ در ادامه سخنانش درحالی مطرح کرد که معتقد است: «تحصیلات، ازدواجهای تحمیلی، اختلافات زناشویی و مشاجرههای خانوادگی ممکن است از انگیزههای مهم خودسوزی و خودکشی در این استان قلمداد شود. مشکلات اقتصادی، مالباختگی، بیکاری، از دست دادن سرپرست و جنسیت نیز در این زمینه مؤثر است.
مشکلاتی نظیر وابستگی به مواد، افسردگی و اختلالات روانی از انگیزههای مهم خودسوزی است. این درحالی است که سن افراد و بیماریهای جسمی نیز میتواند عامل مؤثری در خودکشی باشد.»
چگونه کمکشان کنیم
با انجام اقدامهای بجا و مناسب در مورد افراد در معرض بحران میتوان از اغلب خودکشیها پیشگیری کرد. اگر فردی را که قصد خودکشی دارد میشناسید لازم است، خونسرد باشید، در بیشتر موارد عجلهای در کار نیست. بنشینید و واقعا به صحبتهای او توجه کنید و ضمن درک وضعیت و شرایط روحی و عاطفی فرد مورد نظر، حمایتهای عاطفی خود را در مورد وی اعمال کنید.
بهطور مستقیم راجع بهخودکشی بحث نکنید، بیشتر افراد راجع به مرگ و مردن احساسات مبهمی دارند و آماده دریافت هر نوع کمکی هستند. فرد را به استفاده از روشهای حل مسئله و اقدامات مثبت، تشویق و ترغیب کنید. بهخاطر داشته باشید فردی که دچار بحران عاطفی شده است نمیتواند منطقی و دقیق فکر کند. او را از هرگونه اقدام جدی و تصمیمهای غیرقابل برگشت در موقعیت بحران، باز دارید و راجع به تغییرات مثبتی که امید به زندگی را در وی افزایش میدهد بحث و گفتوگو کنید.
شاید بد نباشد از افراد دیگر نیز کمک بگیرید. بهرغم اینکه شما قصد کمک را دارید، سعی نکنید با ایفای نقش مشاور تمام مسئولیت را خود برعهده بگیرید. در جستوجوی افرادی که بتوانند در زمینههای تخصصی به شما کمک کنند باشید، حتی اگر به قیمت از بین رفتن اعتماد او به شما شود. اجازه دهید فرد مشکلدار بفهمد که شما برای وی اهمیت قائل هستید و نسبت به او چنان علاقهمندید که قصد گرفتن کمک از دیگران برای رفع مشکلات وی را دارید.
در پایان میتوان گفت، بحران منجر بهخودکشی، موقتی است، غیرقابلتحملترین دردها و ناراحتیها نیز میتوانند تحمل شوند و این را باور داشته باشید که کمک همیشه در دسترس شماست.
همشهری استانها