به گزارش همشهری، وزارت بهداشت از کلیه دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی درخواست نمود تا ترتیبی اتخاذ شود که مراتب به داروخانههای تحت پوشش آن دانشگاهها ابلاغ شده و در امر بازرسی از داروخانه روی این مسأله تاکید خاص صورت پذیرد.
بر اساس این گزارش، آمار فروش قرص استامینوفن کدئین در داروخانههایی که با تامین اجتماعی قرارداد دارند در سال گذشته معادل 24میلیارد تومان برآورد شده است و یکی از پرفروشترین داروها در کشور به شمار میرود.
بر اساس این گزارش، مسمومیت کبدی و مشکلات کلیوی، از عوارض مصرف بیرویه و بدون نسخه داروی استامینوفن کدئین است و اگر بیش از 10گرم در روز مصرف شود سبب تجمع در کبد میشود.
کدئین یک ماده مخدر است که برای کاهش درد بر روی سیستم اعصاب مرکزی(مغز و طناب نخاعی) اثر کرده، درد را تخفیف میدهد. اثرات ناشی از مصرف استامینوفن کدئین شامل یبوست، سرگیجه، خوابآلودگی، خشکی دهان، برافروختگی، سبکی سر، کاهش اشتها، تهوع، مشکل یا درد هنگام ادرار و تعرق است.
در کشورهای پیشرفته 300قلم دارو در لیست otc(یعنی فروش دارو بدون نسخه که حتی بدون تجویز پزشک هم میتوان از داروخانه تهیه کرد) قرار دارد، این در حالی است که در کشور ما به لحاظ برخی محدودیتها، این داروها از 70 قلم تجاوز نمیکند.
مهمترین داروهای بدون نسخه شامل مسکنها، آنتیهیستامینها، داروهای ضداحتقان و ضدسرفه است.
این گزارش حاکی است مسکنهایی که در ترکیب آنها مواد مخدر وجود دارد مانند استامینوفن کدئین و اکسپکتورانت کدئین از جمله داروهایی هستند که در صورت مصرف خودسرانه و طولانیمدت منجر به اعتیاد افراد میشوند.
البته مصرف داروهای ضددرد که جنبه مخدر دارند گاهی ناگزیر است اما این مصرف باید زیر نظر پزشک باشد چون مشکل اعتیادآوری دارند.
این در حالی است که کارشناسان یکی از دلایل افزایش این نوع اعتیاد را دردسترسبودن انواع مسکنها میدانند. در حال حاضر در کشور ما هر شخصی میتواند بهراحتی و بدون نسخه پزشک به انوع مسکنها دسترسی داشته باشد.
به گفته محققان، مصرف داروهای مسکن و خوابآور دارای آثار و عوارض مخربی است که معمولاً تا چند ساعت باقی میماند.
داروهای مسکن و خوابآور باعث تغییرات رفتاری یا روانی همچون سرخوشی مختصر، رفتار نامناسب جنسی، پرخاشگری، اختلالات درکی، اختلال قضاوت، رخوت، خوابآلودگی، شلشدن عضلات، بههمخوردن تعادل و اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی میشوند.
همچنین مصرف طولانی داروهای مسکن و خوابآور، عوارضی شامل افسردگی، سردرد، ناراحتی گوارشی، آسیب کبدی و اختلال حافظه در پی دارد. زنانی که به طور مداوم از استامینوفن و بروفن استفاده میکنند نیز دو برابر افراد معمولی در خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند.
لازم است پیش از انجام جراحی یا هر روش درمانی پزشکی و دندانپزشکی، پزشک را از مصرف استامینوفن کدئین آگاه کنید.