نوشیروان کیهانی زاده: یزدگرد یکم، شاه وقت ایران از دودمان ساسانی، بانی شهر یزد بود

 که در نخستین سال پادشاهی خود و پس از اطمینان از اینکه تقسیم امپراتوری روم به 2 بخش شرقی و غربی نهایی است تصمیم گرفت ضمن ارسال پیامی به قسطنطنیه، از فلاویوس آرکادیوس، امپراتور روم شرقی بخواهد که 2 ابرقدرت به یک نسبت از شمار نیروهای نظامی خود بکاهند و از مسابقه تسلیحاتی که برای هر دو کشور هزینه سنگین داشت دست بردارند.

فکر تقسیم امپراتوری روم (کنفدراسیون کردن آن) از امپراتور دیوکلتیان در سال 284 میلادی است ولی این کار با اینکه هر چند وقت یک‌بار صورت عمل به‌خود می‌گرفت تا سال 395 میلادی نهایی نشده بود و تئودوسیوس یکم (تئودوسیوس بزرگ) در آخرین ماه‌های عمر اقدام به نهایی ساختن این تقسیم کرد. (روس‌ها در دهه سوم قرن 20، مرتکب این اشتباه شدند و امپراتوری روسیه را قسمت کردند و به‌صورت جماهیریه درآوردند). نهایی کردن تقسیم امپراتوری روم برای این بود که دست‌کم بخش شرقی آن حفظ شود زیرا که امپراتوری روم در غرب (اروپای غربی و مرکزی) دچار مشکلات جدی از سوی ژرمن‌ها (اقوام آلمانی) و هون‌ها شده بود و نسبت به بقای طولانی آن تردید بود.

یزدگرد یکم با توجه به این احوال، تصمیم به طرح پیشنهاد کاهش متقابل نیروی نظامی گرفت. پس از تایید تصمیم یزدگرد در نشست بزرگان ایران و موبد موبدان (روحانی ارشد)، این تصمیم به‌صورت پیشنهاد در پیامی به امضای یزدگرد یکم به قسطنطنیه ارسال شد. پیام یزدگرد در متن خود، تاریخ یکم می‌سال 400 را داشت [این تبدیل تقویمی بعدا صورت گرفته است]. طبق اسناد آرشیو‌شده روم شرقی که در نیمه‌قرن پانزدهم از قسطنطنیه به روم انتقال یافته، آرکادیوس امپراتور روم شرقی 24 می‌همان سال (سال 400 میلادی و 3روز پس از دریافت پیام یزدگرد) به پیشنهاد ایران پاسخ داد.

برکنار شدن سیدضیاء‌الدین طباطبایی از نخست‌وزیری

احمد شاه قاجار، چهارم خرداد سال ۱۳۰۰ (25 می‌۱۹۲۱) در پی یک مشاجره لفظی کوتاه با سید ضیاءالدین طباطبایی یزدی نخست‌وزیر وقت، وی را از این سمت برکنار کرد. در روزهای پیش از این برکناری، جماعتی در میدان بهارستان ضد‌سیاست‌های داخلی دولت سیدضیاء دست به تظاهرات زده و خواستار برکناری‌اش شده بودند که شاه وقت از این فرصت استفاده کرده، وی را به کاخ گلستان احضار کرد و به او پیشنهاد داد که کناره‌گیری کند.

سیدضیاء نپذیرفت و میان آن دو مشاجره لفظی روی داد که شاه وقت بی‌درنگ (فی‌المجلس) حکم برکناری وی را نوشت،  امضا کرد و به دستش داد. سیدضیاء با حمایت انگلستان و کودتای تیپ قزاق در اسفند ۱۲۹۹ بر سر کار آمده بود. بنابراین، برکنارشدن او به آن صورت تعجب برانگیز است. با اینکه از آن زمان 89 سال گذشته است هنوز روشن نشده که محرک تظاهرات بهارستان ضد‌سید ضیاء چه عواملی بودند و انگیزه واقعی برکناری‌اش از چه سیاستی ناشی شده بود! و چرا در این زمینه تحقیقی دقیق صورت نگرفته است. دولت تهران پس از برکناری سیدضیاء، ۲۵ هزار تومان هزینه سفر به او داد تا کشور را داوطلبانه ترک کند و سیدضیاء از ایران رفت.

 خلبان آرژانتینی 2 ناو انگلیسی را در یک روز غرق کرد

25 می‌1982 و در جریان جنگ انگلستان و آرژانتین بر سر مالکیت جزایر فالکلند، خلبان یک جنگنده آرژانتینی که پخش سرودهای میهنی به مناسبت سالگرد آغاز انقلاب استقلال این کشور او را برانگیخته بود ناوشکن موشک‌انداز انگلیسی «کاونتری» و یک کشتی حمل‌ونقل نظامی این کشور را در آب‌های آن جزایر با پرتاب موشک غرق کرد. انقلاب استقلال آرژانتین 25 می 1810 آغاز شده بود. کاونتری که با سوخت هسته‌ای حرکت می‌کرد همان ناوشکنی است که اواخر سال 1979 وارد خلیج‌فارس شده بود.

2 توفان دریایی مرگبار

25 می‌1985 یک توفان دریایی 11 هزار نفر را در بنگلادش کشت. در همین روز در سال 1941 توفان دریایی دیگری در همان منطقه- دلتای رود‌گنگ- باعث مرگ 5 هزار نفر شده بود.

کد خبر 108075

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فرهنگ عمومی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز