بررسی اعجاز ادبی قرآن بحثی تخصصی است که باید در دورههای کارشناسی ارشد و دکترا تدریس شود.
«جلیل تجلیل»، استاد ادبیات دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: به نظر من بررسی اعجاز ادبی قرآن به صورت تخصصی ابعاد وسیعی دارد که در دو یا چند واحد درسی حداقل در دوره کارشناسی نمیگنجد، بلکه باید در دورههای کارشناسی ارشد و دکترا تدریس شود، بررسی اعجاز ادبی قرآن بحثی تخصصی است و از حوصله دانشجویان دوره کارشناسی خارج است، بنابراین لازم است در ابتدا دردورههای کارشناسی مقدمات و مبانی را بیان کنیم و سپس در دورههای کارشناسی ارشد بیشتر به آن بپردازیم.
تجلیل گفت: بررسی قرآن به مثابه یک متن ادبی تمام عیار به ویژه از نظر فصاحت و بلاغت
یک موضوع علمی است که باید بسیار پیش از این ها در دانشگاهها و حوزههای علمیه مورد توجه جدی قرار میگرفت و واحدهایی را برای آن در نظر میگرفتند.
وی ادامه داد: البته اکنون چند واحد درسی تحت عنوان تأثیر حدیث و قرآن در شعر و ادب فارسی» در رشته ادبیات وجود دارد، اما این چند واحد درسی نمیتواند جوابگویی ضرورت و نیازی که ر این عرصه وجود دارد باشد.
صاحب اثر «شرح درد اشتیاق» تصریح کرد: یکی از نکات بسیار مهم در این زمینه تدریس است، که بستگی به مدرس دارد، اینکه چه کسانی میخواهند به تدریس این درس بپردازند ،بسیار مهم است، من معتقد هستم مدرس باید در این فن تبحر لام را داشته و به تحقیقات و تألیفات علمی در این زمینه پرداخته باشد.
وی تصریح کرد: همچنین بررسی اعجاز ادبی قرآن تنها محدود به رشته ادبیات فارسی نیست، بلکه میتوان آن را در رشتههای ادبیات عرب و معارف اسلامی نیز تدریس کرد. فصاحت و بلاغت از نکات بارز قرآن به شمار میآید که در طی قرنها مورد توجه و استفاده شاعران و نویسندگان بزرگ جهان بوده و هست. توجه به این نکته میتواند راهگشای علاقهمندان به خلق آثار ادبی باشد.
تجلیل با بیان این مطلب که دانشکدههای ادبیات مکان مناسبی برای نشان دادن اعجازهای ادبی قرآن هستند، گفت: همانطور که در دانشکدههای ادبیات خارج از کشور کتابهای انجیل و تورات مورد بررسی قرار میگیرند و ویژگیهای ادبی آنها تحلیل میشود، ما نیز باید به قرآن که کاملترین و آخرین کتاب آسمانی است، از این نظر نگاه ویژه داشته باشیم.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا معمولاً مشاهده میشود که دانشجویان دروسی مانند «تأثیر قرآن و حدیث بر شعر فارسی» را چندان جدی نمیگیرند، گفت: دلیل توجه نکردن و جدی نگرفتن واحدهایی مانند «قرآن و حدیث در شعر فارسی» به استاد آن درس مربوط میشود، این استاد است که به درس رونق میدهد، بیتخصصی و بیعلاقگی استاد رونق درس را از بین میبرد. استاد متخصص میتواند ذوق دانشجو را برانگیرد و توجه آن را جلب کند، در حوزههای علمیه نیز ما باید به تربیت نیروی متخصص بپردازیم.
وی ادامه داد: گاهی دیده میشود که استادان درس قرآن و حدیث در ادبیات فارسی تسلط کافی را به برخی منابع ادبی ندارند که این مشکلی اساسی محسوب میشود و باید در پی رفع آن باشیم.