داشتن مرز آبی با دریای خزر اهمیت این کشور را دوچندان کرده است. این کشور با فروپاشی شوروی استقلال یافت و اقتصاد این کشور پس از یک دهه رکود در سال 1999 مجددا به رونق گذشته بازگشت . سوای از نفت و گاز، تولید و صادرات پنبه نیز بخش مهمی از درآمدهای این کشور را تشکیل می‌دهد. ترکمنستان کشوری است که اداره آن به شکل جمهوری ریاستی است. صفرمراد نیازف نخستین رئیس‌جمهوری این کشور بود و رئیس‌جمهوری کنونی کشور قربان قلی بردی محمداف است.
دولت ترکمنستان در سال 1995 از طرف سازمان ملل متحد به‌عنوان کشور بی‌طرف اعلام شد. به‌دنبال اعلام ترکمنستان به‌عنوان کشور بی‌طرف صفرمراد نیازف رئیس‌جمهوری سابق ترکمنستان براساس تعبیر خود از استراتژی بی‌طرفی، کشورش را از بیشتر ترتیبات و سازمان‌های منطقه‌ای خارج کرد. در این دوره ترکمنستان با پیروی از سیاست بی‌طرفی، همکاری‌های خود را با برخی از سازمان‌ها و پیمان‌های غیرنظامی هم به حداقل رساند. با به قدرت رسیدن بردی محمداف در ترکمنستان به‌رغم تاکید وی بر تداوم سیاست‌های نیازف وی از تمایل کشورش برای حضور پررنگ در برخی از نهادها و سازمان‌های منطقه‌ای و حتی عضویت در برخی از سازمان‌ها که سابقا ترکمنستان در آن عضویت نداشته است خبر داده است. در این چارچوب نیز حضور رئیس‌جمهوری ترکمنستان در اجلاس سران کشورهای عضو جامعه همسود کشورهای مستقل مشترک‌المنافع و... در این جهت ارزیابی می‌شود.
درواقع سیاست خارجی بی‌طرفانه ترکمنستان همواره، با چالش‌هایی مواجه بوده است و مخالفان سیاست بی‌طرفی با غیرعقلایی خواندن این راهبرد به منابع غنی هیدروکربنی کشور اشاره و معتقدند اتخاذ راهبرد بی‌طرفی باعث از دست دادن توانایی بهره‌برداری از فرصت‌های اقتصادی بین‌المللی شده و ترکمنستان را به‌صورت کشوری منزوی در عرصه نظام بین‌الملل در آورده. در طرف مقابل، موافقان سیاست بی‌طرفی معتقدند این راهبرد باعث قوام بخشیدن کشور شده و امر ملت- دولت‌سازی در این کشور را آسان خواهد کرد و در شرایطی که اوضاع منطقه و شرایط جهانی نامطلوب به‌نظر می‌آید، باعث حفظ مصونیت ترکمنستان خواهد شد.
در این میان از نگاه بسیاری اصل بی‌طرفی ترکمنستان تاکنون عاملی تاثیرگذار و تعیین‌کننده در سیاست خارجی این کشور بوده به‌طوری که این کشور را از تنش‌های سیاسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به دور نگاه داشته است. به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران، اتخاذ این سیاست باعث شده است که طی سال‌های گذشته ترکمنستان سیاست خارجی متعادل و به‌دور از تنش و بحرانی داشته باشد و مهم‌ترین دستاورد سیاست بی‌طرفی برای ترکمن‌ها در سال‌های اخیر به‌ویژه بعد از انتخاب بردی‌محمداف به ریاست‌جمهوری ترکمنستان این بوده‌است که توانسته با این سیاست از حضور و رقابت آشکار و پنهان بلوک‌های سیاسی و نظامی به‌ویژه روسیه و آمریکا در خاک خود جلوگیری کند. گذشته از این، دولت جدید ترکمنستان با استفاده از این سیاست توجه بیشتر جهانیان را به مسائل اقتصادی این کشور معطوف می‌کند تا ضمن پرهیز از مسائل حاشیه‌ای سیاسی، مشارکت بین‌المللی را در مسیر رشد اقتصادی خود و افزایش سرمایه‌گذاری‌های چندده‌میلیارددلاری در کشور جلب کند چراکه تاکنون اتخاذ این سیاست دستاوردهای مثبتی برای ترکمنستان به‌همراه داشته است.
در یک سال گذشته نیز سیاست خارجی ترکمنستان تحکیم همکاری با کشورهای همجوار براساس اعتماد متقابل، عدم‌دخالت در امور داخلی، رعایت و احترام به تمامیت و حاکمیت ارضی، توجه به توسعه سیاسی، اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی بوده است و اولویت سیاست خارجی ترکمنستان همکاری‌های درازمدت منطقه‌ای و بین‌المللی با کشورهای خارجی به‌ویژه با همسایگان و تعامل با سازمان‌های بین‌المللی معتبر به‌خصوص سازمان ملل متحد بوده است.درمجموع سال 2009 میلادی برای کشور ترکمنستان سال توأم با موفقیت‌های زیادی در سیاست خارجی و داخلی این کشور آسیای مرکزی با رهبری بردی محمداف بوده است.
روابط ترکمنستان با ایران
ایران بزرگ‌ترین، پرجمعیت‌ترین و قدرتمند‌ترین همسایه ترکمنستان است و پیش از معاهده آخال (21سپتامبر1881) نیز این منطقه بخشی از خاک ایران بوده است. در واقع نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات بیشمار فرهنگی و دینی موجب شده است تا 2 کشور پتانسیل‌های همکاری گسترده‌ای داشته باشند. با استقلال ترکمنستان روابط ایران با این کشور آغاز شد.
اوج این روابط در دوران ریاست‌جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بود و پس از آن در دولت سیدمحمد خاتمی ادامه و تا حد زیادی گسترش یافت. از زمان حضور محمود احمدی‌نژاد در دولت، هنگامی که ترکمنستان در زمستان سخت سال ۸۶ صادرات گاز خود به ایران را قطع کرد، روابط ایران- ترکمنستان به پایین‌ترین سطح خود رسید اما بعدا بهبود یافت و در مسیر پیشین قرار گرفت به‌طوری‌که در یک سال گذشته رئیس‌جمهوری ترکمنستان 3بار به ایران سفر کرده که از توجه ویژه دولت این کشور نسبت به گسترش روابط و همکاری‌ها با کشورهای همجوار به‌ویژه ایران خبر می‌دهد. در مقابل نیز سفر‌های چندی از سوی مقامات ایرانی به این کشور صورت گرفته است. 2 کشور جدا از بحران گازی زمستان 1386 همواره در راستای روابطی پایدار و چندبعدی حرکت کرده‌اند در این حال باید اشاره کرد که ترکمنستان خواهان گسترش روابط با ایران بوده است.
از طرف ایران نیز هر چند کم‌کاری‌های بسیاری در گذشته در مورد این کشور انجام شده اما به‌نظر می‌رسد افق نگاه به این کشور روشن‌تر شده است به‌طوری که در یک سال گذشته و در جریان سفر محمود احمدی‌نژاد به عشق‌آباد، اسناد جدیدی برای توسعه همکاری‌ها در زمینه اقتصادی امضا شد که اجرای آنها، سطح مبادلات و همکاری‌ها را از جمله در حوزه انرژی، انتقال دانش فنی و مهندسی و فناوری‌های صنعتی از ایران به ترکمنستان و اجرای طرح‌های زیربنایی و زیرساختی مانند ساخت بزرگراه ارتقا می‌دهد.
مبادلات تجاری با ایران
سطح مبادلات تجاری ایران با ترکمنستان به ۳ میلیارد دلار در سال می‌رسد و در ترکمنستان ۱۴۴ شرکت ایرانی ثبت شده‌اند. با این حال در سفر احمدی‌نژاد به ترکمنستان وی گفت که ظرفیت مبادلات در طول ۵ سال آینده به ۱۰میلیارد دلار خواهد رسید. درواقع ترکمنستان به‌لطف افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی و همچنین درآمدهای ناشی از افزایش صدور گاز طبیعی، از رشد اقتصادی سالانه بالایی برخوردار است. رشد اقتصادی بالاتر، قدرت خرید و ظرفیت واردات این کشور را افزایش داده است. این در حالی است که ایران با توجه به نزدیکی جغرافیایی و تناسب بازار خرید ترکمنستان، می‌تواند به صادر‌کننده عمده کالا به این کشور تبدیل شود.
