عقبماندگی و توسعهنیافتگی این استان از جنبههای مختلف، ضعیف بودن بخش خصوصی برای مشارکت در طرحهای عمرانی و ضعف زیرساختها برای سرمایهگذاری باعث تشدید محرومیت و در نتیجه بحران فزاینده بیکاری و فقر شده است که پیامدهای آشکار و نهان ناگوار اجتماعی را بهدنبال دارد.
نجات استان ایلام از مشکلات و زدودن غبار محرومیت از چهره استانی که آسیبهای بهجا مانده از جنگ تحمیلی بر معضلات آن افزوده است، جز با توسعه همهجانبه آن در زمینههای مختلف، توجه ویژه دولت بهرغم محدودیتها و موانع قانونی و بهرهگیری از ظرفیتها و توانمندیها آن امکانپذیر نخواهد بود.
در چشمانداز تحول و پیشرفت استان ایلام، مصوبات سفرهای دور اول و دوم هیات دولت به استان بارقه امید را در دلهای مردم برای رهایی از تنگناها و معضلات و حرکت بهسوی توسعه روشن کرد و انتظار میرفت دستاوردهای حاصل از اجرای این طرحها کام مردم را شیرین کند ولی آن چنانکه نمایندگان مردم استان ایلام در مجلس میگویند، مصوبات مهم دولت از نگاه اجرایی همچنان در نقطه صفر ماند و توقعات و انتظارات مردم را برآورده نکرد.
داریوش قنبری، نماینده مردم ایلام در مجلس، کمرنگ بودن حضور بخش دولتی و ضعف زیرساختها از جمله راه، ضعیف بودن بخش خصوصی فعال برای مشارکت در سازندگی و سرمایهگذاری، رتبه پایین آن از نظر اختصاص اعتبارات و نرخ 30 درصدی بیکاری را (بهرغم اینکه مسئولان 12 تا 13 درصد اعلام میکنند) از مهمترین معضلات استان میداند و میگوید: «در حالیکه از پیشرفت بالای طرحهای مصوب در سفرهای دور اول و دوم دولت میگویند هنوز مصوبات زیادی محقق نشده است.
پرداخت 600 میلیارد تومان تسهیلات به بخش خصوصی، آمادهسازی و واگذاری 100 هزار هکتار از اراضی استان برای توسعه اشتغال، ساخت نیروگاه 500 مگاواتی از شاخصترین مصوبات دور اول، همچنین ساخت 8 واحد بزرگ صنعتی و 6 سد روی رودخانههای استان برای مهار آبهای سطحی و اختصاص 150 میلیارد تومان اعتبار برای توسعه راههای استان از مهمترین مصوبات دور دوم سفرهای استانی است که بهغیر از مصوبه پرداخت 600 میلیارد تومان تسهیلات ایجاد اشتغال برای جوانان که تاکنون فقط 260 میلیارد تومان آن پرداخت شده، هیچیک از طرحهای مصوب نام برده شده به مرحله عمل درنیامد.»
قنبری اضافه میکند: «همین بدقولیها باعث شد مردم ایلام از سفر سوم هیأت دولت به استان انتظار چندانی نداشته باشند و به نتایج آن دل نبندند.»فروتن، مدیرکل صنایع استان ایلام، نیز دلیل اجرا نشدن 8 طرح بزرگ صنعتی در استان را مغایرت آن طرحها با اصل 44 قانون اساسی میداند و در توضیح آن میگوید: «برای اجرای این طرحها با توجه به ضعیف بودن بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در استان و ضعیفبودن زیرساختها، باید خود دولت سرمایهگذاری میکرد که مغایر با اصل 44 است. منتها برای رفع این مشکل قرار شد طرحهای مذکور با مشارکت 49 درصدی بخش دولتی و 51 درصدی بخش خصوصی اجرا شود که این راهحل هم با توجه به محدودیتهایی که برای هر 2 بخش وجود دارد، شرایط سخت گزینش سرمایهگذار و راغبنبودن بخش دولتی برای مشارکت با سرمایهگذاری که از او شناخت ندارد، به شکست انجامید.»
این در حالی است که قنبری، نماینده مردم استان معتقد است اگر این مصوبات با اصل 44 مغایرت داشت نباید تصویب میشد، اما موضوع این است که خود دولت هم از این مغایرت اطلاع داشت و همین که مشارکت 49 درصدی دولت و 51 درصدی بخش خصوصی را مطرح کرد، نشان میدهد که دولت از این محدودیتها مطلع بود و با در نظر گرفتن این موضوع رئیسجمهوری در جلسه هیات دولت در ایلام گفت: «بهدلیل محدودیتهایی که در استان از نظر فعال نبودن بخش خصوصی، ضعف سرمایهگذاری و زیرساختها وجود دارد، دولت نباید منتظر مشارکت بخش خصوصی باشد. دولت باید طرحها را بهطور کامل اجرا و سپس آنها را به مردم واگذار کند.» شاید به همین دلیل بود که احمدینژاد در سفر سوم به استان ایلام با ابراز ناراحتی از اجرا نشدن این طرحها از محرابیان وزیر صنایع انتقاد کرد.
در حالی که نامناسب بودن وضع راهها یکی دیگر از مشکلات استان ایلام محسوب میشود، اختصاص 150 میلیارد تومان اعتباری که در سفر دور دوم هیات دولت مصوب شد، میتوانست چهره استان را تغییر دهد و مشکل راه را تا حدی حل کند، اما آنطور که قنبری میگوید، از این مبلغ حتی یک میلیارد تومان هم محقق نشد. این در حالی است که رضا سلیمانی، مدیرکل راه و ترابری استان، اجرا نشدن این مصوبه را بهدلیل منع قانونی میداند. این نماینده مردم استان تاکید میکند که هیات دولت در سومین سفر خود به استان ایلام، اعتراف کرد که کوتاهیهایی در اجرای مصوبات صورت گرفته است و در جلسهای با حضور معاون اول رئیسجمهوری همه این موارد عنوان شد و مسئولان مربوطه پذیرفتند این مصوبات اجرا نشده است.
علی عزتی، دیگر نماینده مردم استان در مجلس هم با انتقاد از اینکه مدیران استان، مطالبات و مشکلات مردم و اجرای طرحها را پیگیری نمیکنند، میگوید: «هیات دولت در سفرهای دور اول و دوم 260 مصوبه تصویب کرد که فقط تعدادی از آنها از جمله 8 طرح بزرگ صنعتی، پتروشیمی دهلران، کارخانههای سیمان آبدانان و بدره، شهر صنعتی بدره، گازرسانی به آبدانان و دهلران، ساخت تونل کبیرکوه و بازارچه مرزی موسیان برای ایجاد اشتغال و توسعه استان ایلام مهم هستند که بیشتر آنها پس از 4 سال در مرحله حرف و در حد کلنگزنی رها شدهاند و کارهای اجرایی برخی هم که آغاز شده بلاتکلیف مانده است.»