این دیدگاه در حالی مطرح میشد که بسیاری از کارشناسان و دستاندرکاران بخش کشاورزی افزایش تولید گندم را متأثر از بهبود شرایط جوی و افزایش نزولات آسمانی قلمداد میکردند اما محمدرضا اسکندری مطرحشدن چنین دیدگاههایی را نادرست دانسته و معتقد بود دغدغه پایداری در خودکفایی گندم بهدلیل آنکه افزایش تولید در سایه انتقال دانش فنی به مزارع حاصل شده، چندان موجه نیست.
وقوع خشکسالی 2سال گذشته آزمونی برای میزان پایداری در خودکفایی گندم بود چرا که وزیر وقت جهاد کشاورزی با تأکید بر تداوم سیر صعودی تولید گندم از دستیابی به رقم تولید بیش از 15میلیون تنی و خرید گندم مازاد 12میلیون تنی کشاورزان خبر میداد. با گذشت چند سال از تصدی محمدرضا اسکندری در وزارت جهاد کشاورزی، همانطور که کارشناسان نیز پیشبینی کرده بودند با کاهش نزولات جوی، میزان تولید گندم در کشور نیز کاهش چشمگیری داشت بهنحوی که در طول این دوران هیچیک از مسئولان اشارهای به ارقام 12 تا 15 میلیون تنی تولید و خرید گندم مازاد تولیدی کشاورزان نداشتند.
با آغاز به کار دولت دهم و روی کار آمدن صادق خلیلیان بهعنوان وزیر جدید جهاد کشاورزی، اکنون وعدههای تازهای برای تحقق خودکفایی در تولید گندم با میزان تولیدی بسیار کمتر نسبت به ارقامی که پیشتر اعلام شده بود، مطرح است. این در حالی است که علاوه بر کاهش نزولات جوی برخی خبرها از شیوع بیماری زنگ گندم در مناطق گندمخیز کشور و کاهش میزان تولید حکایت دارد.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تاکنون حدود 4میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شده اعلام کرده، این میزان نسبت به سال گذشته 30درصد افزایش را نشان داده و برآورد میشود که تا پایان فصل برداشت، 11میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شود که به این ترتیب امسال دوباره بهخودکفایی در تولید گندم میرسیم. اگر دیدگاههای وزیر پیشین جهاد کشاورزی را معیاری برای تحقق خودکفایی در تولید گندم بدانیم، مشخص نیست با خرید 11میلیون تن گندم مازاد تولید کشاورزان، این خودکفایی تا چه حد واقعی، پایدار و قادر به تأمین نیاز بازار مصرف داخلی است.
از سوی دیگر اخبار منتشرشده در زمینه سیر صعودی واردات گندم طی چند سال اخیر با دیدگاههای مطرحشده در زمینه خودکفایی در تولید گندم مطابقت چندانی ندارد. همچنین چندی پیش محمدرضا جهانسوز، معاون وزیر جهاد کشاورزی نیز با پیشبینی اینکه میزان تولید امسال گندم یک تا 1/5 میلیون تن نسبت به سال قبل افزایش خواهد داشت به ایسنا، گفت: امسال زنگ زرد گندم مشکل عمدهای است که بهعلت رطوبت و بارندگی بسیار، بخشهایی از کشور را بهخود مشغول کرده است.
اگر این دیدگاه وزیر جهاد کشاورزی و معاون وی را ملاک خودکفایی در تولید گندم با دستیابی به رقم 11میلیون تنی خرید قلمداد کنیم، این امر بدان معناست که در سال گذشته خودکفایی در تولید گندم با رقم 9میلیون و 500هزار تنی خرید حاصل شده و جالب آنکه با همین میزان خرید نیز باز هم خودکفا بودهایم. مطرحشدن چنین دیدگاههایی بدون اشاره به میزان نیاز مصرف داخلی گندم و ارائهنشدن ارقام واقعی واردات گندم، تا چه حد بیانگر خودکفایی واقعی و پایدار در تولید گندم است؟!