عوارض وحشتناک سیگار و مشکلاتی که طی زمان برای افراد سیگاری و اطرافیانشان بهوجود میآید تقریبا برای همه ما آشناست. اما از آنجا که امروزه زنان، گروه مهمی برای طعمهواقع شدن توسط صنایع دخانی هستند و ترفندهای مختلفی از سوی این صنایع برای افزایش آمار زنان سیگاری در همه جای دنیا ترتیب داده شده است، توجه به این موضوع میتواند از اهمیت ویژهای برخوردار باشد.
مطالعات حاکی از آن است که بین پدیده مرگ ناگهانی جنین و سیگار کشیدن مادر ارتباط وجود دارد. در واقع استعمال دخانیات، موجب کاهش حجم جفت و نیز اختلال خونرسانی میشود. بررسیها نشان میدهد در زنان سیگاری اگر جنینی تشکیل شود، میزان تکثیر و تکامل سلولهایی که باید جفت را تولید کنند، کاهش پیدا میکند و به همین ترتیب میزان سقط در زنان سیگاری بیشتر میشود. از آنجا که افزایش سن ازدواج میتواند موجب کاهش قدرت باروری شود، باید گفت سیگار نیز میتواند علاوه بر فاکتور سن بهعنوان یکی از عوامل زمینهساز اختلال در باروری مورد توجه قرار گیرد.
همچنین تماس با دود سیگار، مشکلات بارداری را نیز تشدید میکند، به همین جهت است که گفته میشود بارداری بهانه خوبی برای ترک سیگار در زنان تلقی میشود.همچنین زنان بهعنوان مادر خانواده، نقش مهمی در پیشگیری از استنشاق عمیق دود سیگار توسط خود و کودکان دارند. فرزندان افراد سیگاری از میزان دقت و ضریب هوشی پایینتری برخوردارند، نیز خطر ابتلا به عفونتهای ریوی و آلرژی در کودکان زیر 2سال که والدین سیگاری دارند بیشتر است.
از سوی دیگر استعمال سیگار موجب تشدید علائم آزاردهنده سندرم پیش از قاعدگی در زنان میشود، این درحالی است که این سندرم با علائمی نظیر بیقراری، عصبانیت، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، کاهش توان تمرکز و درد شکمی، یکی از عوامل مؤثر در بروز مشاجرات و منازعات درون خانوادگی میان همسران و نیز بدرفتاری مادران با کودکان است. متأسفانه بهرغم آنکه مطالعات مرکز تحقیقات روانپزشکی و روانشناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران از تأثیرگذاری ترکیبات گیاهی موسوم به فمی در کاهش معنادار اختلالات سندرم پیش از قاعدگی حکایت میکند، اغلب زنان براساس باوری قدیمی مبنی بر عدمامکان کنترل این علائم آزاردهنده، از طرح آن حتی با پزشک متخصص نیز طفره میروند.
در پایان باید اذعان کرد بهترین و مؤثرترین شیوه رویارویی با این معظل بهداشتی، بدون شک، اطلاعرسانی مبتنی بر شواهد ارزشمند پژوهشی و مطالعاتی است. مسلما اطلاع از میزان بالای افسردگی، تشدید اختلالات پیش از قاعدگی، مشکلات پوستی و ریسک بالای ابتلا به بیماریهای تنفسی در میان خانمهای سیگاری میتواند بارقههایی از امید را برای رسیدن به ارادهای مطمئن در ترک سیگار این افراد و حفاظت از کودکان آنها بهوجود آورد.
دکتر رکسانا سعید پور
متخصص زنان و زایمان