افغانها در شرایطی خود را برای یک رقابت انتخاباتی دیگر آماده میکنند که هنوز حاشیههای انتخابات ریاستجمهوری که تقریبا 10 ماه قبل برگزار شد به پایان نرسیده است. در انتخابات ریاستجمهوری گذشته که بعدها شخص رئیسجمهور حامد کرزی نیز به بروز تقلبات گسترده در آن اعتراف کرد، تقریبا ثابت شد که برگزاری یک انتخابات سالم در افغانستان در شرایط فعلی به این سادگیها امکانپذیر نباشد.
وجود نهادها و ساختارهای ناقص، نبود برخی بسترهای قانونی، حضور مؤثر و قدرتمندانه نیروهای خارجی در افغانستان و تضادهای درون سیستمی نظام سیاسی، هر کدام و هر یک بهنحوی امکان سلامت انتخابات را به حداقل رسانده است. به هرحال بهرغم این مشکلات و معضلات همه جریانهای سیاسی افغانستان اعم از کاندیداهای وابسته به دولت، اپوزیسیون و مستقل همه و همه خواستار مشارکت در این دور از انتخابات پارلمانی شدهاند، دلیل آن هم مشخص است، افغانها راهی جز این ندارند. دمکراسی در افغانستان با مشکلات تئوریک و عملی فراوانی دست و پنجه نرم میکند ولی با تمام اینها افغانها گزینهای بهتر از این برای اداره افغانستان ندارند.
اما آنچه این روزها بر فضای تبلیغاتی دومین انتخابات پارلمانی سایه افکنده بروز برخی حساسیتهای قومی در آستانه برگزاری انتخابات است. شکی نیست که قومیت و قومگرایی همواره یکی از مهمترین موتورهای محرکه سیاست و حکومت در افغانستان بوده و حتی در فرایند شکلگیری نظام سیاسی جدید افغانستان نیز به شکل ملموسی حضور خود را حفظ کرده است ولی بروز برخی حوادث و رویدادها در هفتههای اخیر باعث شده است که انتخابات پیش روی پارلمانی یک سر و گردن بیش از رقابتهای انتخاباتی گذشته، بعد قومی بهخود بگیرد.
تقریبا یک ماه قبل بود که درگیریهایی میان عشایر افغانستان با برخی از ساکنان نواحی مرکزی افغانستان درگرفت که به جنجال بزرگی درون دولت و پارلمان و جامعه افغانستان منجر شد؛ جنجالی که کماکان جریان دارد و حتی مسافرت معاون دوم رئیسجمهوری به مناطق بحران زده نیز دردی را دوا نکرد. سوای از مسئله فوق هفته گذشته حامد کرزی تعدادی از وزیران پیشنهادی خود را برای اخذ رأی اعتماد به پارلمان روانه کرد و 2 وزیر که متعلق به یک قومیت خاص در افغانستان بودند رد صلاحیت شدند.
قوم مزبور چیزی در حدود 20درصد جمعیت افغانستان را تشکیل میدهند و رهبران آن خواستار حداقل 5 وزارتخانه در ساختار دولت هستند و این در حالی است که هماکنون هیچ وزیری از قوم مزبور در کابینه حامد کرزی مشاهده نمیشود. از یک هفته گذشته به این سو مباحث قومیتی در اکثر رسانههای افغانستان به یک سوژه دست اول تبدیل شده است.
شهر کابل چند روز قبل میزبان تجمعی بزرگ بود که جمعیت کلانی از قوم مزبور در اعتراض به سیاستهای تبعیض آمیز دولت و فساد موجود درون پارلمان افغانستان گرد هم آمده و خواهان حق خود در کابینه شده بودند. بسیاری بر این باورند که درصورت تداوم جنجالهای فوقالذکر بهزودی دیگر اقوام افغانستان نیز واکنشهای قومی از خود نشان خواهند داد. هماکنون بسیاری از نامزدهای پارلمانی در تبلیغات و سخنرانیهای انتخاباتی خود از شعارهای قومی استفاده میکنند و این برای دمکراسی افغانی یک گام به عقب به شمار میرود. اهمیت این مسئله به حدی است که اگر دولتمردان کابل نتوانند در آستانه انتخابات پارلمانی از تنشهای قومی بکاهند پروسه مدیریت بحران قومیت در افغانستان به بنبست خواهد رسید.