بازی‌های آسیایی 2010 گوانجو بدون تردید مهم‌ترین رویداد ورزشی پیش‌روی سازمان ورزش و کمیته ملی المپیک کشورمان در چند ماه آینده خواهد بود. در تمامی دوره‌های بازی‌های آسیایی، ايران یک پای ثابت این بازی‌ها بوده و حتی در سال، ۱۹۷۴ دوره هفتم این بازی‌ها را نیز میزبانی کرد.
در این دوره هم ايران با کاروانی تقریبا سیصد نفره متشکل از ورزشکار و همراه در میدان شانزدهم در شهر گوانجوی چین حاضر خواهد شد. براساس پیش‌بینی‌ها ايران در این دوره از بازی‌ها در ۲۲ الی۲۴ رشته از 42 رشته ورزشی بازی‌های گوانجو شرکت خواهد کرد. تاکنون تنها حضور ۱۲ رشته از ورزش‌های گروهی و انفرادی از مجموعه تشکیل‌دهنده کاروان اعزامی ايران به این بازی‌ها قطعی شده است و در روزهای آینده تکلیف مابقی رشته‌ها هم روشن خواهد شد.
در این شماره نگاهی داریم به آخرین موقعیت رشته‌های گروهی که نماد این دسته از ورزش‌ها تاکنون فوتبال و والیبال بوده است و بسکتبال و هندبال هم در دوره پیش در دوحه خود را در این سبد قرارداده‌اند. واترپلو جز بازی‌های آسیایی 1974 تهران که با طلا جرقه زد دیگر نتوانست سهمی در سبد مدالی ايران ایفا کند و رشته‌هایی چون سپک تاکرا و کبدی با وجود نزدیکی به مدال هنوز تا محکم کردن جای پایشان نیاز به زمان دارند.در ترازوی سنجش ورزش‌های گروهی ابتدا به سراغ فوتبال رفتیم.
جایگاه ویژه فوتبال
فوتبال از جایگاه ویژه‌ای در میان رشته‌های ورزشی در بازی‌های آسیایی برخوردار است. دستیابی به مدال طلای این رشته همواره آرزوی بزرگ تمامی کاروان‌های اعزامی به بازی‌های آسیایی بوده و همواره در طول ۱6 دوره گذشته شاهد رقابت داغ مدعیان در این رشته جذاب بوده‌ایم. ايران به جز 3دوره غیبت در بازی‌ها در اکثر دوره‌ها یک پای قهرمانی به شمار می‌رفته است.
هنگامی که تیم فوتبال ايران در بازی‌های آسیایی تهران و در ورزشگاه آزادی روی سکوی قهرمانی رفت، راه قهرمانی‌های بعدی هموار شد. دومین قهرمانی ايران در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن به دست آمد. علی پروین نخستین مربی ايرانی بود که با مجموعه‌ای از بهترین بازیکنان توانست در بیرون از خانه این افتخار را به ارمغان آورد. سومین طلای ايران نیز با یک مربی ايرانی به نام منصور پورحیدری در بازی‌های آسیایی 1998 رقم خورد.
4 ال بعد، چهارمین مدال طلای فوتبال همانند بازی‌های آسیایی تهران با رهبری یک مربی خارجی این بار از شرق اروپا به نام «برانکو ایوانکوویچ» حاصل شد. برای گوانجو اما تیم ملی امید با سرمربیگری غلام پیروانی با همان مشکلات 4 سال پیش در همکاری باشگا‌ه‌ها با تیم امید دست به گریبان است. اگر مشکلات باقیمانده تا شروع بازی‌ها با تعامل بیشتری حل و فصل شود به این تیم و نتایجش می‌شود دل بست.
والیبال؛ امیدوارترازهمیشه
پس از فوتبال، والیبال از پیشینه و سابقه بهتری در کسب نتیجه در بازی‌های آسیایی برخوردار است. والیبال با وجود آنکه موقعیت فوتبال را نداشته اما به لطف 6 دوره حضورش در این بازی‌ها 2 مدال نقره از سال‌های ۱۹۵۸ توکیو و ۲۰۰۲ بوسان و یک مدال برنز از بازی‌های سال ۱۹۶۶ را در کارنامه خود دارد. در بازی‌های آسیایی سال ۱۹۵۸ کمتر کسی توقعی از والیبال داشت که در نخستین سفر برون مرزی‌‌اش بتواند مدالی به چنگ آورد. اما تیم ملی کشورمان در میان تعجب محافل ورزشی آسیا به مدال نقره رسید. والیبال پس از غیبت کاروان اعزامی ايران در بازی‌های آسیایی ۱۹۶۲ جاکارتا در بانکوک شرایط جدید و سخت‌تری را تجربه کرد.
افزایش بیشتر تیم‌ها از یک سو و دوری از رقابت‌های دوره پیشین از سوی دیگر موجب شد تا تیم ايران با چهره‌ای کاملا دگرگون شده نسبت به تیمی که نایب قهرمان سال۱۹۵۸ شده بود به میدان برود. تیم ايران با پشت سر گذاشتن بازی‌های دشوار و راهی پرپیچ‌و‌خم به هر زحمتی بود خود را به بازی رده‌بندی رساند و با شکست‌دادن اندونزی مدال برنز گرفت. ژاپن و کره به‌ترتیب طلا و نقره گرفتند.
از بازی‌های آسیایی تهران به بعد والیبال با افتادن در جاده نزول کمتر مجال حضور دیگری در این بازی‌ها را پیدا کرد. حضور در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۴ هیروشیما مقدمه‌ای برای بر سر زبان افتادن دوباره والیبال ايران بود. تیم والیبال ايران پس از ۴۴سال از نقره ۱۹۵۸ توکیو و ۳۶سال از آخرین مدال آسیایی‌‌اش در بانکوک باز هم در خاور دور در بازی‌های آسیایی 2002 بوسان طلوعی دوباره در این بازی‌ها داشت. تیم ايران برای رسیدن به مدال نقره از سد تیم‌هایی چون ماکائو، هند، قطر و چین گذشت و پس از 2 باخت مقابل میزبان بازی‌ها در مراحل مقدماتی و فینال نایب قهرمان شد.
تیم ملی والیبال ايران در دوره پانزدهم شرایط ایده‌آ‌لی را برای رسیدن به مدال طلا از دست داد و در حالی که از مسابقات جهانی ژاپن برگشته بود، دچار دودستگی شد و در عین ناباوری با شکست مقابل مدعیان سنتی به مقام نازل ششمی بسنده کرد. بعد از این بازی‌ها تیم ملی دچار تغییر وتحولات اساسی شد و بعد از پشت سرگذاشتن دوره بحران دوساله، تیم جدیدی بنا شد که حالا یکی از امیدهای اصلی کسب مدال در گوانجو محسوب می‌شود. با وجود حریفان سرسختی چون چین، کره‌جنوبی و ژاپن مسئولان فدراسیون والیبال برای این تیم مدال طلا کنار گذاشته‌اند.
بسکتبال؛ یک قدم تا طلا
بسکتبال ايران با وجود آنکه در همان اولین سال حضورش در اولین دوره بازی‌ها در دهلی صاحب مدال برنز شد بعداز آن هیچ‌گاه در عرصه بازی‌های آسیایی موفق نبوده است. بسکتبال جدا از غیبت‌های متناوب، فرازوفرودهای بسیاری را تجربه کرد و با گذشت نزدیک به 55سال سرانجام در دوحه و در بازی‌های آسیایی دوره پانزدهم دوباره موفق به تکرار مدال دهلی شد. البته نسل طلایی کنونی بسکتبال توانایی این را دارد که پس از برآورده‌کردن انتظار طولانی در دوحه، در گوانجو حتی برای نخستین‌بار این ورزش را به مدال طلا برساند.
البته بسکتبال که در همین چند سال اخیر 2بار برنده مدال طلای جام ملت‌های آسیا شده است، همانند والیبال با رقبای مهمی باید دست و پنجه نرم کند. مهم‌ترین حریف تیم ملی بسکتبال، تیم میزبان (چین) است که سخت به جبران شکست فینال جام ملت‌های دوره پیش می‌اندیشد. لبنان، اردن، کره‌جنوبی و ژاپن نیز از دیگر حریفان تیم ملی بسکتبال محسوب می‌شوند. اگر بسکتبال با نسل کنونی که مهم‌ترین افتخارات را برای این رشته در 2 دهه اخیر خلق کرده‌اند نتواند به مدال طلای بازی‌های آسیایی برسد، شاید دیگر هیچ‌گاه به این زودی‌ها به این آرزوی قدیمی‌اش نتواند برسد.
هندبال در تردید
هندبال هم از جمله رشته‌هایی است که با وجود سابقه کم حضورش در بازی‌های آسیایی در دوره قبلی در دوحه شگفتی‌ساز شد. تیم ملی هندبال ايران با وجود پیشرفت تدریجی و در مسیر رشد قرارداشتن یکباره با تغییر نگرش غلط از ریل پیشرفت و توسعه خارج شد و بعد از چند دوره ناکامی در جام ملت‌های آسیا حالا حتی حضورش در این بازی‌ها نیز در پرده ابهام قرار دارد. با وجود دادن فرصتی 2ماهه به هندبال و سنجش میزان آمادگی‌اش با حضور در تورنمنت‌های بین‌المللی نمی‌توان هیچ امیدی به کسب موفقیت دوباره‌اش داشت.
کم امیدها
2رشته سپک تاکرا و کبدی نیز برخلاف موفقیت‌های به‌دست آمده در مسابقات جهانی تاکنون در عرصه بازی‌های آسیایی چندان موفق نبوده‌اند. مسئولان این دو رشته این‌بار امیدوارند که بتوانند با گذشت 4سال و استفاده از تجربیات دوره قبل به نتایجی بهتر برسند و رفتن روی سکو را هدف قرار داده‌اند. این دو رشته برای تثبیت خود و محکم‌کردن جای پایشان نیاز به زمان بیشتری دارند. واترپلو هم همانند گذشته شرایط خاص خود را دارد و چندان نمی‌توان با توجه به روندی که در حال پیمودن است شانس زیادی برایش قایل شد.
با بودن تیم‌های مطرحی مثل قزاقستان، ژاپن، چین، کره‌جنوبی و سنگاپور تیم ايران شرایط دشواری برای تکرار خاطرات قدیمی در بازی‌های آسیایی 1974 تهران دارد.
