گرم شدن هوا بر اثر گرم شدن کره زمین، بر روی سلامت همه انسانها تأثیر میگذارد،اما نوجوانها جزو کسانی هستند که احتمال آسیب دیدنشان بیشتر است. به همین خاطر سراغ پزشک دوچرخه، دکتر بابک قرائیمقدم رفتهایم و در این زمینه با او به گفتوگو نشستهایم:
به عنوان یک پزشک، فکر میکنید پدیده گرم شدن کره زمین چه تأثیر منفیای میتواند بر سلامت افراد، به خصوص نوجوانها بگذارد؟
بر اساس پژوهشهای محققان سازمان بهداشت جهانی، در صورت ادامه روند گرمای هوا، نرخ مرگ و میر سالانه حدود 150 هزار نفر افزایش پیدا میکند و حدود پنجمیلیون نفر بیمار نیز به رقم همیشگی در سال اضافه میشود.
شیوع بیماریهای عفونی مانند مالاریا، تب دنگه، اسهالهای عفونی و ... همچنین افزایش حوادث غیرمترقبه طبیعی مثل خشکسالی عامل بالا رفتن این رقمها هستند. کمآبی نیز یکی دیگر از این معضلات است که به طور غیرمستقیم بر صنعت کشاورزی تأثیرمیگذارد و باعث فقر غذایی و افزایش بیماریهای واگیردار مانند مالاریا و تب دنگه میشود.
از طرف دیگر موج گرما به خودی خود، به عنوان یک پدیده خطرناک، زندگی انسان را تهدید میکند. مثلا در سال 2003، بر اثر موج گرمای شدید در اروپا، حدود 35 هزار نفر جانشان را از دست دادند.
خطر، بیشتر کدام مناطق و کدام گروه سنی را تهدید میکند؟
گرما بیشتر در نیمکره شمالی خود را نشان میدهد و کودکان، نوجوانان و افراد مسن زودتر مورد هجوم بیماریها قرار میگیرند.
چهطور میتوان با این بیماریها مقابله کرد؟
طبیعتاً هر فردی بسته به محل زندگی و بهداشت محیط، شرایطی مخصوص به خود دارد، اما با تغذیه مناسب میتوان تا حدی از بروز خطر جلوگیری کرد. در فصل گرما، نوشیدن مایعات فراوان توصیه میشود، اما باید در نوشیدن آب دقت کرد و از چشمهها و منابع نامطمئن آب نخورد، چرا که خطر بیماریهایی مانند وبا که از آب آلوده منتقل میشود، وجود دارد. خوردن غذاهای پروتئینی و ویتامینها برای مقابله با بیماریها به بدن توانایی میدهد. البته با رعایت نکات بهداشتی، بیماریها را میتوان کنترل کرد.
نوجوانی به نوعی دوران تمرین و آمادگی برای زندگی است. یک نوجوان چهکار میتواند بکند تا کمتر دچار مشکل شود؟
تغذیه مناسب، ورزش، دوری از مواد مضر مانند سیگار و مواد مخدر و پرهیز از کمخوری و پرخوری میتواند مؤثر باشد. اما بیش از هرچیز باید به این مسئله فکر کنند که آنها تصمیم گیران فردا خواهند بود و باید از هم اکنون به فکر کره خاکی باشند.
هر کدام از آنها میتوانند تأثیرگذار باشند و چه بسا بتوانند نقش مهمی در جلوگیری از روند گرم شدن کره زمین به عهده بگیرند. از طرف دیگر، بهطور فردی میتوانند با آگاه سازی دیگران در جهت صرفهجویی در مصرف آب و انرژی نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.
آیا گرم شدن هوا میتواند تأثیر مثبتی هم داشته باشد؟
به صورت مقطعی و در نقاط خاصی بله. مثلاً در یک کشور سردسیر که در آن هر سال بر اثر سرمای شدید، مرگ و میر رخ میدهد، گرما میتواند تا حدی میزان این نوع مرگ و میر را پایین بیاورد؛ اما حتی در همان کشورهای سردسیر هم گرمای هوا میتواند باعث اختلال در کشاورزی شود و خسارتهای جانی از نوع دیگر به وجود آورد. بنابراین، لازم است که به صورت جهانی با این پدیده مبارزه کرد.